سنجش میزان پایداری کشاورزی استان آذربایجان شرقی با رهیافت برنامه ریزی توافقی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه اقتصاد و توسعه کشاورزی، دوره: 31، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JEAD-31-4_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 322
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مرضیه منافی ملایوسفی

دکترای اقتصاد کشاورزی منابع طبیعی گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشیاه تبریز

باب اله حیاتی

منابع منابع طبیعی گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشیاه تبریز

اسماعیل پیش بهار

دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشیاه تبریز

جواد نعمتیان

دانشیار گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشیاه تبریز

چکیده

در طی دهه های اخیر افزایش تولید محصولات کشاورزی گرچه بخشی از نیازهای جمعیت رو به رشد را برطرف نموده است، اما امروزه مشخصشده است که استفاده از روش های کشاورزی مرسوم به دلیل استفاده بی رویه از منابع، منجر به تخریب محیط زیست شده است. لذا کشاورزی پایدار بهعنوان کلید رهایی از مشکلات به وجود آمده، مطرح شده است. در این مطالعه با استفاده از روش برنامه ریزی توافقی اقدام به ارزیابی میزان پایداریکشاورزی شهرستانهای استان آذربایجان شرقی گردید. وزن شاخص ها از طریق نظرسنجی مستقیم از کارشناسان کشاورزی تعیین شد و سایر اطلاعاتلازم از منابع ثانویه نظیر سازمان جهاد کشاورزی، سازمان آب منطقه ای و سالنامه های آماری استان آذربایجان شرقی در سال 1394 جمع آوری گردید.نتایج نظرسنجی نشان داد که در بعد اقتصادی راندمان آبیاری، عملکرد، خاک ورزی حفاظتی و شاخص بیمه، در بعد اجتماعی شاخص باسوادی، تعدادکارشناس کشاورزی، شاخص بهداشت و درصد اشتغال کشاورزی و در بعد زیست محیطی شاخص سطح تراز آب زیرزمینی، مصرف آب کشاورزی،سیستم های کارآمد آبیاری، شوری و غلظت نیترات مهمترین شاخص ها شناخته شده اند. با اجرای برنامه ریزی توافقی مشخص شد که در بعد اقتصادی،عجب شیر در بعد اجتماعی، جلفا، در بعد زیست محیطی و نیز در کل، کلیبر پایدارترین شهرستان ها بوده اند. نتایج مطالعه نشان می دهد که با توجه بهبحران خشکسالی در منطقه، پایداری منابع آب از دغدغه های اصلی پایداری کشاورزی و منابع طبیعی استان محسوب می شود. همچنین توزیع عادلانه ترامکانات و زیرساخت های توسعه کشاورزی نظیر صنایع تبدیلی، مدارس روستایی، خانه های بهداشت و اماکن رفاهی می تواند به توسعه اقتصادی –اجتماعی شهرستانهای محروم استان بیانجامد.

کلیدواژه ها

استان آذربایجان شرقی، برنامه ریزی توافقی، پایداری کشاورزی و منابع طبیعی، شاخص های پایداری

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.