مدیریت پسماندهای بیمارستانی در استان مازندران با تاکید بر پسماندهای ژنوتوکسیک

زمینه و هدف: پسماندهای بیمارستانی با محتوای زباله های عفونی، پاتولوژیک، اشیای تیز و برنده، زباله های دارویی و ضایعات ژنوتوکسیک در زمره پسماندهای خطرناک قرار دارند. در این میان پسماندهای ژنوتوکسیک اثرات بسیار مخرب موتاژنیک و تراتوژنیک برای انسان دارند. پسماندهای ژنوتوکسیک به داروهای سایتوتوکسیک، شمیایی و رادیواکتیو، که در درمان سرطان و یا درمان پیوند اعضا به کار می روند، اطلاق می شوند. هدف از این مطالعه بررسی مدیریت پسماندهای بیمارستانی در استان مازندران با تاکید بر پسماندهای ژنوتوکسیک است. روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی در 35 بیمارستان دولتی و تامین اجتماعی استان مازندران در سال 1396 انجام گرفت. در این تحقیق کمیت و کیفیت پسماندهای بیمارستانی و ژنوتوکسیک و نحوه مدیریت آنها، از طریق تکمیل پرسشنامه های تخصصی مطالعه شد. جهت ارزیابی وضعیت موجود اطلاعات به دست آمده در نرم افزار Excel پردازش و تحلیل گردید. یافته ها: میانگین سرانه پسماند به ازای هر تخت فعال بیمارستانی برابر 3/51kg بود. این سرانه برای پسماند عادی 2/ 2، عفونی 24 / 1، ژنوتوکسیک، شیمیایی و دارویی 0/1kg برآورد شد. میانگین شاخص مدیریت پسماندهای بیمارستانی در استان مازندران حدود 84 از 100 است، که نشان دهنده وضعیت خوب مدیریت این پسماندها بود. مدیریت پسماندهای ژنوتوکسیک در 7 بیمارستان تخصصی شیمی درمانی حدود 64 از 100 بود، که نشا ندهنده وضعیت متوسط مدیریت این پسماندها بود. در 28 بیمارستان فاقد بخش شیمی درمانی شاخص مدیریت پسماند ژنوتوکسیک 42 از 100 برآورد شد، که نشان دهنده وضعیت ضعیف مدیریت این پسماندها بود. نتیجه گیری: عمده ترین نقطه ضعف در مدیریت پسماندهای بیمارستانی مربوط به مدیریت پسماندهای شیمیایی- دارویی و ژنوتوکسیک بود، بر این اساس بهبود کیفیت مدیریت پسماندهای ژنوتوکسیک و شیمیایی- دارویی بایستی در برنامه ریزی جدید مورد توجه خاص قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

مدیریت پسماند ، پسماند بیمارستانی ، پسماند ژنوتوکسیک