مروری بر ادبیات زیست پذیری شهری مفاهیم، اصول و شاخص ها

اصطلاح توسعه پایدار در سال 1980 که اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی )IUCN(، استراتژی جهانی حفاظت )WCS( با هدف شناسایی توسعه پایدار از طریق حفاظت از منابع زنده را ارائه داد، برجسته شد و به دنبال آن بحث توسعه پایدار شهری و مفاهیم زیست محیطی جریان یافت. جهت نیل به توسعه پایدار شهری الگوها و نظریه های متعددی مطرح شد که گفتمان زیست پذیری شهری از اصلی ترین و مهمترین آنهاست. زیست پذیری شهری به مفهوم دستیابی به قابلیت زندگی مناسب است. در واقع مفهوم دقیقی از زیست پذیری شهری ارائه نشده است که این امر نشان دهنده مفهوم پیچیده و چند بعدی آن است. بنابراین هدف این پژوهش بررسی مفاهیم و ادبیات موضوع مورد بحث جهت دستیابی به مفهومی روشن تر از زیست پذیری شهری، اصول، اهداف و شاخصهای سنجش آن است. در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و استناد به نظریات اندیشمندان و صاحبنظران در حوزه های مرتبط، ضمن بررسی مفاهیم توسعه پایدارشهری، به بیان ارتباط آن با زیست پذیری شهری پرداخته شود. سپس باتوجه به نظریات و دیدگاه های مختلف تعاریفی از زیست پذیری شهری ارائه شده و مهمترین اهداف یک شهر زیست پذیر، اصول اولیه آن و همچنین کلیدی ترین شاخصهای سنجش آن با توجه به برنامه های موسسات و تجربیات بین المللی بیان شده است. در نهایت میتوان اینگونه نتیجه گیری کرد که مفهوم زیست پذیری با مباحث پایداری، روابط اجتماعی، حمل و نقل، ابعاد مختلف جامعه و... ارتباط دارد که نشان می دهد دستیابی به زیست پذیری شهری از طریق سرزندگی محیطی، پایداری اکولوژیکی، حل معضالت اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی محقق می شود. به طور کلی، اصول راهنما برای تعریف زیست پذیری اینگونه بیان می شوند: دسترسی، برابری و مشارکت ،کیفیت زندگی شهروندان و دسترسی آن ها به زیرساخت ها، غذا، هوای پاک، مسکن مناسب، شغل مناسب و فضای سبز و پارک ها.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، پایداری شهری ، زیست پذیری شهری ، شاخصهای زیست پذیری شهری.