ارزیابی عناصر موثر در طراحی مرکز توانبخشی اعصاب و روان با رویکرد القای محیطی معنای زندگی

آگاهی های حاصل از رویکرد مبتنی بر شواهد در طراحی تسهیلات سلامت روان، طراحی مراکز توانبخشی را در اولویتقرار داده است چرا که انتظار می رود تمرکز بر تداوم و همکاری بین تسهیلات مختلف سلامت روان، منجر به کاهش قابلملاحظه ای در شکاف بین بیمار و محیط شده و نقش اجتماعی آنان را تقویت کند. بازخوانی پژوهش های انجام گرفته دراین زمینه نیز، تواما با تاکید بر پژوهش های بیشتر به منظور روشن شدن همه جانبه ابعاد معماری شفابخش و محیطساخته شده، از اثربخشی و نقش بی بدیل آن بر روان انسان حمایت می کنند و عناصری چون؛ ساختار غیر سازمانی،زمینه سازی برای تعاملات اجتماعی، حریم خصوصی، آمیختگی با طبیعت و عناصر حواسپرتی مثبت را مهمترین عناصردر طراحی معماری مراکز توانبخشی اعصاب و روان معرفی می کنند.در این پژوهش معماری مرکز، بر اساس عناصری بنا شده است که معنای زندگی را به مخاطبان القا کند.بدین منظوربرای شناسایی عوامل معناساز، به نظریه های ویکتور فرانکل رجوع شد و دو عامل ارزش های خلاق و تجربی با توجه به اینکه توسط معماری و عناصر روانشناسی محیطی قابل دستیابی بودند، برگزیده شدند. بدین سبب پژوهش درسه مرحله ی توصیفی-تحلیلی، میدانی و دلفی صورت پذیرفت. پس از تحلیل اسناد تالیفی و بازدید از مرکز رازی ،پرسشنامه ای تدوین و به روش دلفی در اختیار متخصصان روانشناسی قرار گرفت و داده های حاصل از این بخش باتحلیل شد. از بین شاخصه های طراحی، عناصر فضایی و رفتاری با کسب ،SPSS سیستم تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزار73.3% از آراء بسیار خوب، در صدر عوامل تاثیر گذار در القای محیطی معنای زندگی قرار گرفت. در نهایت، انتظار میرود با اتکا بر طراحی مبتنی بر تلفیق کارآمد شاخصه های برتر حاصل از پژوهش، به منظور فراهم آوردن بستری مناسبدر قالب یک مرکز درمانی و فرهنگی برای به اشتراک گذاشتن زندگی، استفاده شود و این عامل نه تنها از لحاظ بهبودسلامت و نقش اجتماعی مددجویان اعصاب و روان، بلکه در جهت ایجاد بستر مناسب برای درمان به موقع این مشکلاتنقش مهمی ایفا کرده و صاحبنظران را به انجام پژوهشهای بیشتر دعوت کند.

کلیدواژه ها:

طراحی معماری ، القای محیطی ، معنای زندگی ، ارزش های خلاق و تجربی ، مرکز توانبخشی اعصاب و روان