بررسی ژنز و موقعیت تکتونیکی تراپ های دکن Deccan هندوستان دردوره کرتاسه

بازالت های طغیانی یا سیلابی بیرون ریزی عظیم بازالت های باسرشت عموما تولیئتی هستند که در دوران های مختلف زمین شناسی به صورت لایه به لایه انباشته شده اند و که به همین دلیل به آن ها تراپ یا گسترش پلکانی گفته می شود. فوران بازالت های طغیانی عموما دردو مخحیط قاره ای و اقیانوسی مشاهده می شود گدازه های بازالت طغیانی سیال و با حجم زیاد از مجرای خروج خارج به سرعت به حرکت در می آید به همین دلیل، اکثرا بافت تراکیتی جریانی و شیشه ای دارند. یکی از فوران های قاره ای مورد بحث در سال های اخیر تراپ های دکن هندوستان در دوره کرتاسه است که به عنوان یکی از وسیع ترین ایالت آتشفشانی شناخته می شود یکی از موضوعات داغ در زمین شناسی امروزی منشا بازالت های دکن است. در مورد منشا این بازالت ها نظریات متفاوتی ارائه شده است و بین زمین شناسان اختلاف نظر وجود دارد اما شواهدنشان می دهد که گدازه ها در مدت زمان بسیار کوتاهی فوران کرده اند که نمی تواند ناشی از یک فعالیت نرمال نکونیکی باشد. در مطالعات اخیر فرضیه تشکیل این بازالت ها از پلوم های گوشته ای مورد قبول اکثر زمین شناسان است. سن سنجی Ar40/Ar39 از گذازه های بخش غربی دکن نشان میدهد که بیشترین حجم فوران در فواصل 64-65 میلیون سال پیش رخ داده است یعنی بیش از 90 درصد این گدازه ها در عرض 1 میلیون سال فوران کرده اند.در طول کرتاسه پسین قاره هند تحت تاثیر نئوتتیس با جدا شدن از مادگاسکار، به سمت شمال حرکت کرده و حدود 55 میلیون سال پیش با قاره ی آسیا برخورد می کند. بنابراین تصور می شد که هند براساس انزوای فیزیکی قاره ای در مدت زمان زیاد باید دارای فسیل های بومی گندوانا باشد، اما برخلاف تصور طی مطالعاتی که طی دودهه ی گذشته در تراپ دکن انجام شد. هیچگونه بوم زایی در فسیل ها مشاهده نشده است. برخلاف تصورگونه زیستی گندوانا و لورازیا به صورت مختلط در رسوبات دکن مشاهده شده است. حضور گونه های گیاهی مربوط به لورازیا و همچنین شباهت فسیل های دایناسورهای دکنو گروهی از پستانداران دکن با فسیل های ماداگاسکار و آمریکای جنوبی در این تراپ ها، نشان می ده که هند برای مدت زمان طولانی به صورت جدا از لحاظ تکتونیکی قرار نداشته است وجود فسیل های قورباغه و مارمولک های خاص در تراپ های دکن که در محیط های شور بسیار حساس اندو مربوط به ماداگاسکار بودند نیز نشان می ده که آفریقای جنوبی و هند و ماداگاسکار تا اواخر کرتاسه با هم مرتبط بوده اند ودکن قبل از حضور قورباغه ها با بخشی از لورازیا ارتباط داشته است. بنابراین هند در حدود 65 میلیون سال همراه با انزوای خود با قطعاتی از مادگاسکار و آفریقای جنوبی مرتبط و تحرکات زیست جانوری با یکدیگر داشته است.

کلیدواژه ها:

بازالت طغیائی ، تراپ دکن ، قاره هند ، کرتاسه