مباحث تشریحی کلیه از دیدگاه ابن سینا و مقایسه تطبیقی آن با طب نوین

مقدمه: پژوهش در منابع طب سنتی از اولویت های تحقیقاتی می باشد. کتاب قانون به عنوان معتبرترین کتاب جامع پزشکی، نقش مهمی در آموزش پزشکی داشته است. ابن سینا در این کتاب به تشریح توجه نموده است. کلیه و مجاری ادراری در تنظیم فشار خون، دفع مواد زائد و رساندن آن به مثانه نقش دارند. در این ارتباط، پژوهش حاضر به ارائه نظریات این حکیم ایرانی و سایر منابع طب سنتی در مورد آناتومی کلیه و مقایسه تطبیقی آن با یافته های آناتومی جدید پرداخته است. مواد و روش ها: ابتدا متون معتبر طب سنتی مانند قانون (ابن سینا) ، ذخیره خوارزمشاهی و تشریح منصوری مورد بررسی قرار گرفت. ملاک انتخاب این کتاب ها، اعتبار حکیمان قابل استناد و قابل ارجاع بودن نوشتارها بود. در ادامه، طی یک بررسی کتابخانه ای مبانی کالبدشناسی، جراحی، آسیب شناسی و نشانه شناسی با کلیدواژه های کلیه و گرده از منابع طب ایرانی و طب نوین استخراج شدند و مورد تحلیل و تطبیق موضوعی قرار گرفتند. سپس، اشتراکات و افتراقات بررسی شدند و به صورت مقایسه ای میان طب سنتی و نوین جمع بندی گردیدند. یافته ها: بر مبنای پژوهش صورت گرفته مشخص شد که پزشکان ایرانی با وجود ملاحظاتی که در استفاده از بدن انسان در تشریح داشته اند و بیشتر از تشریح حیوانات برای آموزش و تحقیق استفاده می کرده اند، شناخت دستگاه کلیه و مجاری ادراری توسط پزشکان ایرانی از نظر آناتومی و فیزیولوژی با دقت صورت گرفته است و با یافته های پزشکی نوین مطابقت بسیاری دارد. نتیجه گیری: توصیفات آناتومیک دقیق و شناخت انواع بیماری های کلیه براساس علائم آن ها نمایانگر دقت و تفسیر درست از علامت و نشانه شناسی کلیه و آگاهی دقیق از عملکرد آن می باشد.

کلیدواژه ها:

ابن سینا ، طب ایرانی ، طب نوین ، علم تشریح ، کلیه