تحلیل تطبیقی حماسی و داستانی شاهنامه و بیوولف

بیوولف کهن ترین و بزرگ ترین اثر حماسی ادبیات انگلستان زبان انگلیسی قدیم است که قهرمان اصلی آن بیوولف نام دارد. در شاهنامه هم ابر قهرمان اصلی، رستم است. حماسه بیوولف و شاهنامه، خصوصا بخش پهلوانی آن و نیز شخصیت های اصلی دو حماسه، شباهت هایی شایسته تامل دارند که با تامل در آنها و تطبیق آنها با یکدیگر، هم تشابهات شخصیت رستم و بیوولف و همه خصوصیات اشتراکی ژانر حماسه و روایت داستانی حماسی بین دو قوم ژرمن و ایران می توان پی برد در این جستارنگارندگان با توجه به مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی که به اشتراکات عام و جهان شمول آثار ادبی و تجربیات مشترک ابنای بشر و توجه می کند، به تحلیل این اثر حماسی و شخصیت های اصلی آنها پرداخته اند و هیچ گونه روابط تاریخی و مبتنی بر تاثیر و تاثر را در نظر نداشته اند. وجود قهرمان برجسته قومی، وسعت فضا، اعمال خارق العاده قهرمان، وجود موجودات مافوق طبیعی و نیز حضور خدا و نیروهای قدسی و... از وجوه مشترک ژانر است که این دو اثر را که متعلق به فرهنگ های گوناگون هستند، ذیل ژانر حماسه قرار می دهد. از ویژگی های داستانی و روایی مشترک این دو حماسه، تلفیق هنرمندانه دو دنیای پیش و پس از ستایش اثر و انعکاس آن در شخصیت واکنش های قهرمانان، ارایه توصیف ها، پند و اندرز را در آغاز و انجام داستان ها با حضور مسلط تقدیر در سرنوشت قهرمانان است.

کلیدواژه ها:

بیوولف ، رستم ، شاهنامه ، ادبیات تطبیقی ، حماسه