اثر آتش سوزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک در جنگل های بانکول استان ایلام

بسیاری از ویژگی های فیزیکی، شیمیایی، معدنی و بیولوژیکی خاک تحت تاثیر آتش سوزی تغییر می نماید. آتش سوزی در جنگل های بلوط ایلام یکی از عوامل بسیار مهم تخریب جنگل ها بوده، به طوری که سالانه مساحت قابل توجهی از این جنگل ها دست خوش حریق می شود و با توجه به شدت آتش سوزی اثرات متفاوتی بر شرایط اکولوژیکی محیط تحمیل می گردد. نظر به این که خاک به عنوان بستر رشد و زادآوری جنگل محسوب می گردد، بنابراین بررسی اثر آتش سوزی بر ویژگی های خاک دارای اهمیت خاصی است. بسیاری از ویژگی های فیزیکی، شیمیایی، معدنی و بیولوژیکی خاک تحت تاثیر آتش سوزی تغییر می نماید. آتش سوزی در جنگل های بلوط ایلام یکی از عوامل بسیار مهم تخریب جنگل ها بوده، به طوری که سالانه مساحت قابل توجهی از این جنگل ها دست خوش حریق می شود و با توجه به شدت آتش سوزی اثرات متفاوتی بر شرایط اکولوژیکی محیط تحمیل می گردد. نظر به این که خاک به عنوان بستر رشد و زادآوری جنگل محسوب می گردد، بنابراین بررسی اثر آتش سوزی بر ویژگی های خاک دارای اهمیت خاصی است. این پژوهش به منظور بررسی اثر آتش سوزی در سه دوره زمانی یک، دو و سه سال بعد از آتش سوزی بر مشخصه های شیمیایی خاک انجام گرفت. برای این منظور سه منطقه آتش سوزی شده و یک منطقه شاهد (فاقد آتش سوزی) در مجاورت آنها در جنگل های بانکول استان ایلام که از نظر شرایط توپوگرافی و زمین شناسی مشابهت داشتند، انتخاب گردید. در هر منطقه دو قطعه نمونه یکی زیر تاج پوشش ( گونه های بلوط و زالزالک) و یکی خارج از آن مستقر شد و در کل تعداد 40 قطعه نمونه مربعی شکل به مساحت 100 متر مربع مورد بررسی قرار گرفت. خاک از عمق 5-0 سانتی متری برداشت و برخی خصوصیات شیمیایی آنها اندازه گیری شد. نتایج آزمون t غیر جفتی نشان داد که بین تمامی متغیر های شیمیایی در زیر و خارج تاج پوشش در نخستین سال آتش سوزی و در چهار منطقه تفاوت معنی دار وجود دارد (05/0 P

کلیدواژه ها:

دوره های زمانی آتش سوزی ، تاج پوشش ، عناصر غذایی خاک ، جنگلهای زاگرس