نقش نظریه های برنامه ریزی در مدیریت سوانح

علیرغم رشد سالانه تلفات و خسارات ناشی از سوانح طبیعی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، همچنان برنامه های مدیریت سانحه رضایتبخش نبوده و متخصصان در مورد لزوم ارتقاء عملکرد مدیریت سانحه اتفاق نظر دارند. با این وجود به نظر میرسد، این موضوع میتواند به عنوان بخشی از مقولات برنامه ریزی شهری و منطقه ای مورد بررسی قرار گیرد. لذا در سالهای اخیر مطالعات در زمینه یافتن رویکردهای مناسب جهت بازتوانی جوامع فاجعه زده افزایش یافته و بررسی ادبیات مرتبط نشان دهنده ضعف رویکردهای بالا به پایین در مدیریت سانحه است. در حال حاضر سازمانهای امداد بین المللی نظیر بانک جهانی، برنامه توسعه سازمان ملل متحد 2 و سازمان توسعه بین المللی کانادا 3 بر مشارکت جامعه آسیب دیده در دستیابی به اهداف توسعه ای تاکید داشته و لزوم این امر را اتخاذ رویکردهای جامعه محور در مدیریت سوانح میدانند.مقاله حاضر ضمن بررسی سیر تکامل الگوها و مفاهیم مرتبط با سوانح در محیط های شهری، نظریه های مرتبط با برنامه ریزی شهری را مورد مطالعه قرار داده و در ادامه با تدوین چارچوبی مشترک میان مدیریت سانحه و نظریه های برنامه ریزی سعی در ارائه الگوهای نظری مناسبی دارد که بتوانند به ارتقاء برنامه های مدیریت سوانح کمک نمایند. این تحقیق در نهایت تاکید دارد که کاهش آسیب پذیری جامعه و تقویت ظرفیت های تطبیقی با تمرکز بر اهداف توسعه پایدار و از طریق بکارگیری رویکرد برنامه ریزی جامعه محور در مدیریت سوانح حاصل خواهد شد.

کلیدواژه ها:

سانحه ، مدیریت سانحه ، برنامه ریزی شهری ، نظریه برنامه ریزی