بررسی تغییرات پوشش گیاهی و روند رو به بیابانی دشت قره باغ شیراز

دشت قره باغ واقع در جنوب شهر شیراز با مساحت 180 کیلومتر مربع به عنوان منطقه ای کم نظیر از جهت تنوع اکولوژیک، اقلیم و ارزش منابع طبیعی و کشاورزی، محسوب می شد. این خصوصیت تاحدود 10 سال گذشته، مورفولوژی و اقلیم دشت قره باغ را شکل داده بود. با توجه به مشاهدات شخصی و تجربی در مورد اکوسیستم و بخصوص پوشش گیاهی و وضعیت هیدرولوژیک منطقه و با جستجو در تصاویر گذشته و پرسش های مردمی، دشت قره باغ به علت عواملی در چند سال اخیر رو به خشکی و بیابانی شدن پیش رفته است و در حال حاضر اثری از چشمه ها ،کانال های آب ، بسیاری گونه های گیاهی و جانوری پیشین نبوده و گیاهان مهاجم هالوفیت و زروفیت که جزء پوشش مناطق بیابانی هستند در حال ازدیاد بوده، نیزکشاورزی منطقه شباهت بیشتری به کشاورزی در مناطق خشک و بیابانی پیدا کرده و بسیاری از ارضی رها شده اند. حتی به علت خشکی و فشار آن ، بخش وسیعی از دشت دچار آتشسوزی زیرزمینی شده است. در این مطالعه با در نظر گرفتن یک منطقه ی کوچک به عنوان منطقه شاهد به منظور تحلیل یکسری تغییرات ایجاد شده و بیشتر از جنبه ی نوع پوشش گیاهی بررسی هایی انجام شد. مقایساتی که بین منطقه ی شاهد و منطقه ی مورد بررسی انجام شد نشان داد که علاوه بر خشکسالی، عمده ترین عامل انسانی، افزایش جمعیت و در پی آن افزایش بهره برداری از آبهای زیرزمینی جهت استفاده های صنعتی ، شرب و کشاورزی بوده است و می توان گفت در حال حاضر دشت قره باغ به منطقه ای خشک رو به بیابانی تبدیل شده است. با مدیریت و اقداماتی نظیر جلوگیری از بهره برداری بی رویه ی آب وکشاورزی اصولی می توان جلوی سرعت این روند را گرفت و از عوامل انسانی کاست.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، تغییر کاربری ، آتشسوزی خاک پیت