تحلیل محتوای کتب فارسی مقطع ابتدایی از منظر توجه به هویت ملی، دینی، مذهبی و محلی

موضوع هویت و تقویت هویت ملی، دینی و مذهبی از جمله مباحث مهمی است که هر جامعه ای به سبب پررنگ تر نمودن هرچه بیشتر نقش آن در زندگی افراد آن جامعه؛ توجه خاصی نسبت به آن مبذول می دارد. در ایران نیز در سال های اخیر به موضوع هویت و هویت بخشی ملی، دینی و مذهبی توجه بیشتری شده است؛ اما نیاز است در جهت دستیابی هرچه بیشتر به این مهم؛ از راه آموزش و هویت بخشی در مدارس به ویژه در سنین پایین تر که آموزش اثربخش تر است، گام برداشته شود. لذا در مقاله حاضر، با عنوان تحلیل محتوای کتب فارسی مقطع ابتدایی از منظر توجه به هویت ملی و هویت دینی_ مذهبی با استفاده از روش تحلیل محتوا، میزان توجه به مولفه های هویت ملی، هویت دینی و هویت مذهبی (شیعی) در کتاب های فارسی مقطع ابتدایی در سال تحصیلی 1398-99 مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این پژوهش شناسایی میزان پرداختن به موضوع هویت ملی، دینی (اسلامی)، مذهبی (شیعی) و محلی در این کتاب ها بوده است. روش تحقیق، تحلیل محتوا و حجم نمونه 286 مطلب درسی و 496 تصویر در کتاب های اول تا ششم مقطع ابتدایی است. یافته ها بیانگر این مطلب است که در 65 درصد از کل مطالب موجود و 57 درصد از کل تصاویر به مولفه های هویت توجه شده است. بررسی ها نشان دادند 53 درصد مطالب، مولفه های هویت ملی، 36 درصد مولفه های دینی ( اسلامی) و 7 درصد مولفه های هویت مذهبی، هم چنین 46درصد از تصاویر مرتبط با هویت ملی، 43 درصد مرتبط با هویت دینی و 7 درصد مرتبط با هویت مذهبی بوده اند. نتیجه تحقیق نشانگر این موضوع است که در کتب فارسی مقطع دبستان در ابتدا به هویت ملی و پس از آن به ترتیب به هویت دینی، هویت مذهبی و هویت محلی توجه شده است. همچنین به موضوع هویت محلی توجه بسیار ناچیزی( 4 درصد در متن کتب و 4 درصد در بخش تصاویر) شده است

کلیدواژه ها:

تحلیل محتوا ، هویت ملی ، هویت دینی ، هویت مذهبی ، کتب فارسی مقطع ابتدایی