نقدی بر مواضع اعلامی رهبر در رد توافق و تفاهم ایران با آمریکا و اسراییل و معایب و آسیب های رد توافق

در سال های اخیر، موضوع برنامه هسته ای، موشکی و پهپادی ایران و رویکرد منطقه ای ایران در قبال روند صلح خاورمیانه و صلح کشورهای عربی و اسراییل و مساله تروریسم و نیروهای نیابتی ایران، و مخاصمات مستمر ایران با اسراییل، از موارد مهم و قابل توجه ایران و اسراییل و آمریکا بوده است. و توافق های احتمالی ایران با آمریکا و اسراییل در خصوص موارد ذکر شده، به عنوان یکی از مسایل مهم سیاسی و اقتصادی مطرح بوده است. رد این توافق ها از سوی رهبر ایران، پیامدهای قابل توجهی بر وضعیت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و امنیتی کشور دارد، که در ادامه به مواردی اشاره می گردد:

۱. آسیب های مالی و مادی گسترده-
رد توافق های ایران با آمریکا و اسراییل، توسط رهبر ایران، به افزایش نرخ ارز و دلار و به تبع آن افزایش قیمت طلا و سکه و کاهش ارزش ریال به عنوان پول ملی ایران گردیده است و ایرانیان فقیرتر از قبل شده و افرادی که مقداری طلا و ارز دارند در صدد و در تلاش افزایش نرخ طلا و دلار هستند، که این آسیبی بزرگ بر اقتصاد ایران است. و این رکود و تورم و ناامنی اقتصادی، منجر به کاهش سرمایه گذاری های خارجی در ایران می گردد. بسیاری از شرکت های بین المللی به دلیل عدم اطمینان از روابط سیاسی و تحریم های اقتصادی، از ورود به بازار ایران اجتناب می کنند. این موضوع به نوبه خود باعث کاهش رشد اقتصادی، افزایش نرخ بیکاری و محدودیت در ایجاد شغل می شود. همچنین، عدم توافق می تواند به تداوم تحریم ها و کاهش صادرات نفت و گاز و محصولات پتروشیمی بینجامد که به شدت به درآمدهای کشور آسیب می زند.

۲. هزینه های انسانی-
تحریم های اقتصادی گسترده تر که به دنبال رد توافق ها تحمیل می شوند، نتایج وخیمی بر روی سطح زندگی مردم داشته است. افزایش شدید قیمت کالاها و خدمات اساسی، به ویژه در حوزه های بهداشتی و درمانی و آموزشی، باعث فشار بر اقشار آسیب پذیر جامعه می شود. این بحران اقتصادی می تواند به بروز نارضایتی های اجتماعی و اعتراضات فراگیر منجر شود.

۳. افزایش خطرات نظامی و احتمال بروز جنگ-
رد توافق بردبرد ایران با کشورهای مهم و پرنفوذ جهانی، مانند آمریکا و اسراییل، می تواند به تنش های نظامی بینجامد. هرگونه تشدید تنش های نظامی می تواند به بروز جنگ فراگیر و درگیری های مسلحانه منجر شود که عواقب آن برای ایران بسیار سنگین خواهد بود. ایران در حال حاضر با چالش های متعدد سیاست داخلی و سیاست خارجی دست و پنجه نرم می کند و عدم توافق می تواند به تضعیف توان دفاعی کشور و خسارات انسانی و مالی بیشتر بینجامد.

۴. انزوای بین المللی-
بدون توافقات دیپلماتیک، ایران به انزوای و گوشه گیری جهانی هر چه بیشتر دچار می شود. دیپلماسی ناپایدار و عدم تعامل مثبت با جامعه جهانی، به تضعیف موقعیت ایران در مذاکرات در آینده و در معادلات جهانی منجر می گردد و به کاهش نفوذ سیاسی ایران دامن می زند. این انزوا می تواند بازارها و ارتباطات تجاری ایرات را محدود کند و به تشدید بحران اقتصادی بینجامد.

۵. آسیب به برنامه های توسعه ای-
برخی از برنامه های توسعه ای ایران، به ویژه در زمینه های اقتصادی و اجتماعی، به همکاری های بین المللی و داخلی نیاز دارند. رد توافق، این برنامه ها را تحت تاثیر قرار می دهد و پیشرفت های لازم در تکنولوژی و علم را کند و راکد می نماید. این موضوع به ویژه در حوزه علوم بنیادی و انرژی های تجدیدپذیر و فناوری های نوین احساس می شود.

نتیجه گیری
در نهایت، رد توافق و تفاهم مذاکره با آمریکا و اسرییل توسط رهبر، می تواند خطرات جدی را برای ایران به دنبال داشته باشد. آسیب های مالی و انسانی، و کاهش ارزش پول ملی، تنش های نظامی و انزوای بین المللی از جمله پیامدهایی هستند که می توانند آثار منفی بر آینده کشور بگذارند. برای بهبود وضعیت کشور، توجه به دیپلماسی و همکاری های بین المللی و ترک مخاصمات، امری ضروری به نظر می رسد.


نگارش: بنیامین صادقی(پژوهشگر صلح و حل و فصل منازعات و میانجیگری بین المللی)
10 مارچ 2025(بیستم اسفند ماه 1403)
Bensad5800@gmail.com