محرومیت افراد ملت از حقوق اساسی
محرومیت افراد ملت از حقوق اساسی
با براندازی حکومت های مونارشی و تشکیل نظام های سیاسی دموکراتیک ، اصلی مهم به نام حاکمیت قانون در جامعه مردم سالار متولد شد . اصولا مطابق اصل یاد شده ، هیچ اقدامی از ارزش قانونی برخوردار نیست ، مگر آنکه قانون صریحا یا ضمنا به آن امر نماید و مامورین یا مقامات دولتی ، بدون اجازه یا با صلاحدید شخصی خویش نمی توانند دستور به مجازات یا محرومیت از حقوق اجتماعی صادرکنند . در غیر این صورت به مجازات قانونی محکوم خواهند شد . مقامات یا مامورین دولتی یا وابسته به دولت تنها با استناد به قانون و مقررات قانونی موظف به انجام امور خود در حدود صلاحیت یاد شده می باشند و هر گونه اقدام فراتر از قانون ( ultra vires ) برای آنان پیگرد قانونی به همراه دارد . در صورتی که آمر به آنان امر به اجرای دستوری خلاف قانون نماید ، هنگامی که عالما عامدا دستور غیر قانونی را انجام دهند مجازات شده و در غیر این صورت مقام آمر مسئولیت خواهد داشت .
مطابق ماده ۵۷۰ قانون مجازات اسلامی ، چنانچه هر یک از مقامات یا مامورین وابسته به نهاد ها یا دستگاه های حکومتی ، آزادی افراد ملت را سلب نماید یا آنان را از حقوق مقرر در قانون اساسی محروم نماید ، علاوه بر محرومیت و انفصالی که ۱ تا ۵ سال است ، به حبس از ۲ ماه تا ۳ سال محکوم می شود .