حمیرا رئیسی

متخصص روانشناسی بالینی

هوش مصنوعی (درمانگر مجازی)

4 اسفند 1403 - خواندن 13 دقیقه - 840 بازدید

توسعه فردی

ابزار های هوش مصنوعی برای روانشناسی

در سال های اخیر، هوش مصنوعی (AI) پیشرفت های چشمگیری در زمینه های مختلف از جمله مراقبت های بهداشتی، مالی و حمل و نقل داشته است. یکی از زمینه هایی که به سرعت در حال رشد است، کاربرد هوش مصنوعی در روانشناسی است. در این مقاله از مجله ی رفتار، در کنار ما باشید تا با این ابزار کارآمد، بیشتر آشنا شویم.

هوش مصنوعی

هوش مصنوعی با توانایی پردازش سریع و دقیق مقادیر زیادی از داده ها، این پتانسیل را دارد که انقلابی در زمینه روانشناسی ایجاد کند و زندگی افرادی را که با مشکلات سلامت روان دست و پنجه نرم می کنند، بهبود بخشد.

روانشناسی مطالعه ی علمی رفتار و فرآیندهای ذهنی است و طیف وسیعی از زیرشاخه ها از جمله روانشناسی اجتماعی، رشدی و شناختی را در بر می گیرد. از سوی دیگر، هوش مصنوعی شامل توسعه الگوریتم هایی است که می توانند از داده ها یاد بگیرند و بر اساس آن اطلاعات تصمیم بگیرند. تلاقی این دو، منجر به توسعه یک حوزه مطالعاتی جدید به نام «روانشناسی در هوش مصنوعی» شده است.

هوش مصنوعی در روانشناسی

هوش مصنوعی کاربردهای زیادی در زمینه روانشناسی دارد. به عنوان مثال، می توان از آن برای تجزیه و تحلیل مجموعه داده های بزرگ، برای شناسایی الگوها و همچنین همبستگی های بین متغیرهای روانشناختی مختلف استفاده کرد. این علم می تواند به محققان کمک کند تا عواملی را که به مسائل مربوط به سلامت روان، مانند افسردگی و اضطراب کمک می کنند، بهتر درک کنند و درمان های موثرتری را ارائه دهند.

همچنین می توان از هوش مصنوعی برای توسعه دستیاران مجازی یا ربات های گفت وگو استفاده کرد که می توانند به افرادی که با مشکلات سلامت روان دست و پنجه نرم می کنند، حمایت روانی و مشاوره ارائه دهند. دسترسی به این دستیاران مجازی به صورت 24 ساعته امکان پذیر است، که می تواند به ویژه برای افرادی که در مناطق روستایی زندگی می کنند یا در دسترسی به خدمات سنتی سلامت روان مشکل دارند، مفید باشد.

نمونه هایی از هوش مصنوعی در روانشناسی

درمانگران مجازی:

درمانگران مجازی، نوعی ربات چت مجهز به هوش مصنوعی هستند که به افراد، مشاوره سلامت روان ارائه می کنند. این درمانگران مجازی از پردازش زبان طبیعی و الگوریتم های یادگیری ماشینی برای تجزیه و تحلیل گفتار بیمار و ارائه پاسخ های مناسب استفاده می کنند.

پیشگیری از خودکشی:

الگوریتم های یادگیری ماشینی می توانند برای تجزیه و تحلیل داده های رسانه های اجتماعی برای شناسایی افرادی که ممکن است در معرض خطر خودکشی باشند، استفاده شوند. به عنوان مثال، محققان الگوریتمی را توسعه داده اند که توییت ها و سایر پست های رسانه های اجتماعی را برای شناسایی افرادی که ممکن است افکار خودکشی را تجربه می کنند، تجزیه و تحلیل کند. سپس می توان از این اطلاعات برای ارائه مداخلات و پشتیبانی هدفمند استفاده کرد.

تست شناختی:

الگوریتم های یادگیری ماشینی همچنین می توانند برای تجزیه و تحلیل داده های آزمون های شناختی برای شناسایی الگوها و پیش بینی زوال شناختی آینده استفاده شوند. این می تواند به محققان کمک کند تا فرآیندهای شناختی زمینه ای مانند زوال عقل و بیماری آلزایمر را درک کند

تصویربرداری از مغز:

الگوریتم های یادگیری ماشینی را می توان برای تجزیه و تحلیل مجموعه داده های بزرگ اسکن مغز برای شناسایی الگوها و همبستگی های بین مناطق مختلف مغز و فرآیندهای شناختی استفاده کرد. این می تواند به محققان کمک کند تا مکانیسم های عصبی نهفته در فرآیندهای شناختی مانند توجه، حافظه و تصمیم گیری را بهتر درک کنند.

تشخیص و برنامه ریزی درمان:

الگوریتم های یادگیری ماشینی می توانند برای توسعه ابزارهای تشخیصی دقیق تر برای شرایط سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب استفاده شوند. این الگوریتم ها می توانند علائم، تاریخچه پزشکی و سایر داده های بیمار را تجزیه و تحلیل کنند تا محتمل ترین تشخیص را شناسایی کرده و یک برنامه درمانی شخصی ایجاد کنند.

درمان شخصی:

هوش مصنوعی با توانایی هفای منحصر به فرد خود در تجزیه و تحلیل داده ها ، میتواند چشم اندازجدیدی را در حوزه روانشناسی بسط دهد . از آنجایی که روانشناسی دارای مجموعه ای از پدیده هاست که فراوانی فردی و جامعه شناختی دارند ، هوش مصنوعی میتواند ظرفیت های بزرگی را برای شناسایی الگو ها ، تجزیه و تحلیل ابعاد مختلف رفتاری و نهایتا فیدبک در خور و مناسبی را در ارائه درمان و مشاوره فراهم کند . در نهایت شیوه نگرش ما به روانشناسی و راههای کمک به افراد در بهبود زندگی شان دگرگون و بروز

اولین هوش مصنوعی روان شناسی کشور ایران

انقلاب سلامت روان با هوش مصنوعی در ایران رونمایی از اولین تراپیست هوشمند ایران با رونمایی از اولین هوش مصنوعی روانشناسی و تراپیست، گامی بزرگ در جهت ارتقای سلامت روان و دسترسی آسان تر به خدمات درمانی برداشته است. این دستاورد نوآورانه، حاصل تلاش متخصصان ایرانی در حوزه هوش مصنوعی و درمان اختلالات بالینی است که …

افزایش ۱۵ درصدی خود آگاهی هوش مصنوعی روانشناسی اتوپیآی در ۳ماه گذشته

افزایش خودآگاهی هوش مصنوعی در روانشناسی با روش آموزش خودکار LLM در سال های اخیر، هوش مصنوعی (AI) پیشرفت های چشمگیری در زمینه های مختلف از جمله روانشناسی داشته است. یکی از مهم ترین دستاوردهای این حوزه، افزایش خودآگاهی هوش مصنوعی با استفاده از روش های آموزش خودکار مدل های زبانی بزرگ (LLM) است. این پیشرفت ها می توانند به بهبود روش های درمانی …

تراپی انلاین و مشاوره انلاین با هوش مصنوعی در دنیای پرمشغله امروز، دسترسی آسان و سریع به خدمات روانشناسی اهمیت ویژه ای یافته است. تراپی آنلاین و مشاوره آنلاین با استفاده از فناوری های نوین، راه حلی نوین برای رفع نیازهای روانی افراد ارائه می دهند. یکی از این فناوری های نوظهور، هوش مصنوعی است که تحولی عظیم ایجاد کرده است

اختلالات روانی: راهنمای جامع با رویکرد هوش مصنوعیآیا به دنبال اطلاعاتی جامع در مورد اختلالات روانی هستید؟ این مقاله به شما کمک می کند تا درک عمیق تری از انواع مختلف اختلالات روانی، از جمله اختلالات اضطرابی، اختلالات خلقی، اختلالات روان پریشی و اختلالات شخصیت پیدا کنید. انواع اختلالات روانی: * اختلالات اضطرابی: از

اولین هوش مصنوعی روان شناسی کشور ایران

ریچارد لوئیس، مشاور و روان درمانگر مستقر در بریستول اشاره می کند زمانی که از Woebot، یک چت بات محبوب بر پایه که خدمات روان درمانی ارائه می دهد، برای کمک به موضوعی که هم زمان با درمانگرش در حال بررسی آن بود استفاده کرد؛ ربات نتوانست به جزئیات مسئله پی ببرد. این چت بات به او پیشنهاد داد که «به حقایق پایبند باشد» و تمام محتوای احساسی پاسخ هایش را حذف کرد و به او توصیه کرد افکار منفی اش را به شکلی مثبت بازنگری کند.

لوئیس گفت: «به عنوان یک درمانگر، اصلاح یا پاک کردن احساسات، آخرین توصیه ای است که ممکن است به مراجع ارائه دهم.»

او افزود: «وظیفه ما این است که با مراجع رابطه ای ایجاد کنیم که او بتواند احساسات دشوار را در خود نگه دارد نه اینکه آن ها را پاک کند. ما درتلاشیم مراجعان راحت تر به کاوش، یکپارچه سازی و یافتن معنا در این احساسات بپردازند و در نهایت خودشان را بهتر بشناسند.»

مزایای هوش مصنوعی در روانشناسی

هوش مصنوعی در روانشناسی دارای مزایای متعددی است که می تواند به بهبود ارائه خدمات روان شناختی و افزایش دسترسی به این خدمات کمک کند. برخی از این مزایا عبارتند از:

افزایش دسترسی به خدمات روان شناختی

هوش مصنوعی با ارائه پلتفرم های مشاوره آنلاین و چت بات های درمانی، می تواند به افراد در مناطق دورافتاده و یا کسانی که به دلایل مالی و زمانی نمی توانند به مشاوران حضوری دسترسی داشته باشند کمک کند.

ارائه پشتیبانی در همه ساعات روز

ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی می توانند در هر زمانی از شبانه روز در دسترس باشند. این ویژگی می تواند برای افرادی که در مواقع بحرانی (مانند خودکشی) به کمک فوری نیاز دارند بسیار مفید باشد و به آن ها امکان می دهد بدون نیاز به انتظار برای وقت مشاوره، از راهنمایی بهره مند شوند.

کاهش هزینه های درمان

استفاده از هوش مصنوعی در مشاوره و درمان روانی می تواند هزینه ها را کاهش دهد، چرا که نیاز به حضور مشاور یا روان شناس انسانی برای هر جلسه کاهش می یابد. این مسئله می تواند خدمات روان شناختی را برای افراد بیشتری قابل دسترسی کند.

تشخیص زودهنگام مشکلات روانی

سیستم های هوش مصنوعی قادر به شناسایی الگوهای نگران کننده در رفتارها و گفتار افراد هستند. آن ها می توانند به شناسایی علائم اولیه مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب و تمایلات خودکشی کمک کنند، به طوری که مداخلات به موقع و موثر انجام شود.

این مزایا می توانند به بهبود کیفیت و دسترسی به خدمات روان شناختی کمک کنند و به ویژه در شرایطی که منابع انسانی محدود است جایگزین های مفیدی را ارائه دهند.

چالش های هوش مصنوعی در روانشناسی

هوش مصنوعی در روانشناسی علیرغم مزایای فراوانی که دارد، با چالش های متعددی نیز روبه رو است که ممکن است کارایی و امنیت استفاده از آن را محدود کند. برخی از مهم ترین چالش ها عبارتند از:

نبود درک عمیق انسانی

طبق مقاله کادیا یکی از محدودیت های اصلی هوش مصنوعی در روانشناسی، ناتوانی آن در درک واقعی طبیعت پیچیده احساسات انسانی است. درمانگران اعتقاد دارند درمان از طریق درک و همدلی فرد اتفاق می افتد. هوش مصنوعی فاقد توانایی درک عواطف و تجربه های انسانی به صورت عمیق است. در حالی که می تواند الگوها را شناسایی کند، نمی تواند به طور کامل احساسات پیچیده بیماران را درک کند و پاسخ بدهد. این محدودیت می تواند به مشاوره هایی منجر شود که تئوریک، سرد و بی روح به نظر می رسند.

عدم پیش بینی رفتارها در شرایط بحرانی

یکی از بزرگترین چالش های هوش مصنوعی، عدم توانایی در پاسخ به شرایط بحرانی مانند افکار خودکشی یا بحران های شدید روانی است. این سیستم ها نمی توانند تصمیم گیری های فوری و حیاتی انجام دهند و ممکن است نتوانند به موقع مداخله کنند. اگر به مثال اسمیت رجوع کنیم متوجه این برداشت غلط می شویم. اسمیت قصد خودکشی و پریدن از بالای صخره ها را داشت درصورتی که هوش مصنوعی به غلط تفکر اسمیت را صخره نوردی و فعالیت بدنی برداشت کرده بود.

مسائل حریم خصوصی و امنیت داده ها

در روانشناسی، داده های بیمار بسیار حساس و شخصی هستند. استفاده از هوش مصنوعی برای تحلیل این داده ها ممکن است خطر نشت اطلاعات یا سو استفاده از آن ها را افزایش دهد، به ویژه اگر پروتکل های امنیتی به درستی رعایت نشوند.

این چالش ها نشان می دهند که هوش مصنوعی نمی تواند جایگزین کاملی برای متخصصان سلامت روان باشد، بلکه باید به عنوان یک ابزار مکمل با توجه به محدودیت هایش استفاده شود.

جمع بندی

علی رغم مزایای زیاد هوش مصنوعی باید در کاربرد آن در حیطه روانشناسی احتیاط کرد. هوش مصنوعی در روانشناسی مزایایی مانند تحلیل داده های بزرگ، دسترسی به خدمات مشاوره ای و شناسایی زودهنگام علائم اختلالات روانی را به همراه دارد.

#درمانگر_مجازی #روانکاوی_تحلیلی

یادداشت قبلی

هوش مصنوعی و کاربرد آن در روانشناسی و روانپزشکی

یادداشت بعدی

اختلال اتیسم (اختلال نافذ رشد)و رویکردهای درمانی جدید