سیستم های فعال کننده (BAS)و بازدارنده (BIS) عصبی مغز چیست و چگونه کار می کند ؟

### سیستم فعال سازی (BAS) و سیستم بازداری (BIS): مغز و نقش آنها در تمایل به پیشرفت یا اجتناب

# مقدمه
سیستم فعال سازی (BAS) و سیستم بازداری (BIS) دو سیستم انگیزشی مغزی هستند که نقش مهمی در تمایل به پیشرفت یا اجتناب از تجارب جدید دارند. این دو سیستم توسط روانشناسان شخصیت مانند کارور و وایت (1994) تعریف شده اند و بر اساس نظریه های نوروفیزیولوژیکی پاولوف و آیزنک بنیان گذاشته شده اند.
# سیستم فعال سازی مغز (BAS)
سیستم فعال سازی (BAS) به فعالیت های مثبت و مشوق کننده ی رفتاری اشاره دارد. این سیستم با تحریکات مثبتی مانند موفقیت، تجربه های مطبوع و محرک های مثبت فعال می شود. افراد با سیستم فعال سازی بالاتر، به تمایلات مثبت تری نسبت به پیشرفت و تجربه های جدیدی دارند. این سیستم با حالات عاطفی مثبتی مانند شادی و اشتیاق همراه است (کارور و وایت، 1994).
# سیستم بازداری مغز(BIS)
سیستم بازداری (BIS) به فعالیت های منفی و تهدیدی اشاره دارد. این سیستم با تحریکات منفی مانند خطر، تنبیه و تجربه های ناراحت کننده فعال می شود. افراد با سیستم بازداری بالاتر، به تمایلات منفی تری نسبت به اجتناب از تجارب جدیدی دارند. این سیستم با حالات عاطفی منفی مانند اضطراب و نگرانی همراه است (کارور و وایت، 1994).
# نقش سیستم های BAS و BIS در تمایل به پیشرفت یا اجتناب
سیستم های BAS و BIS نقش مهمی در تمایل به پیشرفت یا اجتناب از تجارب جدید دارند. افراد با سیستم فعال سازی بالاتر، به تمایلات مثبت تری نسبت به پیشرفت و تجربه های جدیدی دارند و احساس شادی و اشتیاق بیشتری دارند. در مقابل، افراد با سیستم بازداری بالاتر، به تمایلات منفی تری نسبت به اجتناب از تجارب جدیدی دارند و احساس اضطراب و نگرانی بیشتری دارند (کارور و وایت، 1994).

∆مثال های واقعی از رفتارهای تحت تاثیر سیستم فعال سازی (BAS) و سیستم بازداری (BIS) می تواند به شکل زیر باشد:
**مثال های BAS (سیستم فعال سازی)**
1. **استفاده از انگیزه های مثبت**: 

 افراد با BAS بالا ممکن است به دنبال یافتن فرصت های جدید برای پیشرفت شغلی باشد و به این دلیل از جلوه های مثبت محیط خود استفاده کند.
2. **مشارکت در فعالیت های جذاب**:

 افراد با BAS بالا معمولا به فعالیت های جذاب و مثبت مانند ورزش، موسیقی یا سفرهای جدید علاقه مند هستند.
3. **پیشرفت در مواقع مثبت**

: یک دانشجو با BAS بالا ممکن است در مواقع مثبت مثل گرفتن جایزه یا کسب موفقیت در آزمون ها، انگیزه بیشتری برای ادامه کار خود داشته باشد.

**مثال های BIS (سیستم بازداری)**
1. **اجتناب از مواقع نامطلوب**: 

 افراد با BIS بالا ممکن است از مواقع نامطلوب مانند مشاهده ماجرای ترسناک یا مواجهه با مشکلات شغلی اجتناب کند.
2. **پیش توقعات منفی**:

 افراد با BIS بالا معمولا به تصورات منفی و پیش توقعات نامطلوبی نسبت به آینده خود دارند و این موضوع می تواند تاثیرات منفی بر روی رفتارشان داشته باشد.
3. **پاسخ های ترساننده**:

 افراد با BIS بالا ممکن است در مواقعی که احساس تهدید می کنند، پاسخ های ترساننده تری نشان دهد و از مواقع نامطلوب اجتناب کند

آیا سیستم فعال سازی رفتاری (BAS) و سیستم بازداری رفتاری (BIS) بر تصمیم گیری های روزمره تاثیر گذار ند و می توانند تعیین کننده نوع برخورد فرد با موقعیت های مختلف باشند.؟

با هم مرور می کنیم:
**تاثیرات BAS بر تصمیم گیری های روزمره**

1. **پذیرش ریسک**: افرادی که سیستم BAS قوی تری دارند، معمولا تمایل بیشتری به پذیرش ریسک و مشارکت در فعالیت های جدید و ماجراجویانه دارند. به عنوان مثال، ممکن است تصمیم به شروع یک کسب وکار جدید بگیرند یا به دنبال فرصت های شغلی جدید باشند.
2. **پاسخ به پاداش**: این افراد به محرک های مثبت و پاداش ها حساس تر هستند و تصمیم هایشان تحت تاثیر این انگیزه ها قرار می گیرد. مثلا ممکن است به راحتی تصمیم به خرید یک کالا بگیرند اگر احساس کنند که این خرید باعث خوشحالی و رضایت خواهد شد.

**تاثیرات BIS بر تصمیم گیری های روزمره**

1. **اجتناب از ریسک**: افرادی که سیستم BIS قوی تری دارند، معمولا تمایل بیشتری به اجتناب از ریسک و مواجهه با موقعیت های تهدیدآمیز دارند. به عنوان مثال، ممکن است تصمیم به تغییر شغل نگیرند حتی اگر از شرایط فعلی راضی نباشند، زیرا نگران عواقب تغییر هستند.
2. **پاسخ به تهدیدها**: این افراد به محرک های منفی و تهدیدها حساس تر هستند و تصمیم هایشان تحت تاثیر این نگرانی ها قرار می گیرد. مثلا ممکن است از سفر به مکان های جدید اجتناب کنند چون از مواجهه با چالش ها و مشکلات جدید می ترسند.

**مقایسه تصمیم گیری ها**
- **تصمیم گیری های مرتبط با پیشرفت و موفقیت**: 

افراد با BAS قوی تر معمولا به دنبال فرصت های پیشرفت و موفقیت هستند و به این دلیل تصمیمات پیشرفت آمیزتری می گیرند.

- **تصمیم گیری های مرتبط با اجتناب از تهدیدها**:

 افراد با BIS قوی تر تمایل به اجتناب از تهدیدها و موقعیت های نامطلوب دارند و به این دلیل تصمیمات محافظه کارانه تری می گیرند.
این تاثیرات می توانند در تصمیم گیری های روزمره افراد نقش کلیدی ایفا کنند و نوع رفتار و واکنش های آنان را در موقعیت های مختلف تعیین کنند. 

∆ آیا فرهنگ جامعه می تواند بر نحوه فعالیت این سیستم ها تاثیر بگذارد؟

بله، فرهنگ جامعه می تواند تاثیر قابل توجهی بر روی سیستم های فعال سازی رفتاری (BAS) و بازداری رفتاری (BIS) داشته باشد. تاثیرات فرهنگی می تواند بر روی نگرش ها، باورها و رفتارهای افراد تاثیر بگذارد و به این ترتیب نحوه ی کارکرد این سیستم ها را تحت تاثیر قرار دهد.
**تاثیرات فرهنگ جامعه بر سیستم های BAS و BIS**
1. **ارزش های فرهنگی**:
- فرهنگ هایی که بر ارزش های موفقیت، پیشرفت و نوآوری تاکید می کنند، ممکن است انگیزش های BAS را تقویت کنند. افراد در این فرهنگ ها ممکن است تمایل بیشتری به دنبال فرصت های جدید و پذیرش ریسک ها داشته باشند.
- در مقابل، فرهنگ هایی که بر ارزش های امنیت، محافظه کاری و پایداری تاکید می کنند، ممکن است انگیزش های BIS را تقویت کنند. افراد در این فرهنگ ها ممکن است تمایل بیشتری به اجتناب از ریسک ها و محافظه کاری داشته باشند.
2. **انتظارات اجتماعی**:
- انتظارات اجتماعی می تواند نحوه ی واکنش افراد به محرک های مثبت و منفی را تحت تاثیر قرار دهد. در جوامعی که انتظارات اجتماعی بالا و فشارهای اجتماعی زیاد است، افراد ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به تهدیدها و موقعیت های منفی داشته باشند (BIS بالا).
- در جوامعی که افراد به دنبال فرصت های جدید و موفقیت های شخصی تشویق می شوند، ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به پاداش ها و تجربه های مثبت داشته باشند (BAS بالا).
3. **شیوه های تربیتی**:
- شیوه های تربیتی و نحوه ی پرورش کودکان نیز می تواند تاثیر زیادی بر روی این سیستم ها داشته باشد. والدینی که کودکان خود را به پذیرش ریسک ها و جستجوی فرصت های جدید تشویق می کنند، ممکن است باعث تقویت BAS در آن ها شوند.
- در مقابل، والدینی که کودکان خود را به اجتناب از موقعیت های خطرناک و محافظه کاری تشویق می کنند، ممکن است باعث تقویت BIS در آن ها شوند.
4. **قوانین و مقررات جامعه**:
- قوانین و مقررات جامعه نیز می تواند تاثیر مستقیمی بر روی سیستم های BAS و BIS داشته باشد. جوامعی که قوانین سخت گیرانه و محدودیت های زیادی دارند، ممکن است به تقویت BIS و محافظه کاری در افراد کمک کنند.
- در جوامعی که آزادی های بیشتری به افراد داده می شود و فرصت های بیشتری برای پیشرفت و نوآوری وجود دارد، ممکن است BAS تقویت شود.
این تاثیرات فرهنگی می توانند نحوه ی کارکرد سیستم های BAS و BIS را تحت تاثیر قرار دهند و به این ترتیب رفتارها و تصمیم گیری های روزمره افراد را شکل دهند. 

برای غلبه بر تاثیرات سیستم بازداری رفتاری (BIS)، چندین راهکار مفید وجود دارد که می تواند به شما در کاهش نگرانی ها و افزایش اعتماد به نفس کمک کند:

 **راهکارهای غلبه بر BIS**
1. **تمرین تکنیک های آرام سازی**:
- **مدیتیشن و ذهن آگاهی**: تمرین مدیتیشن و تکنیک های ذهن آگاهی می تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند.
- **تنفس عمیق**: تنفس عمیق و آرام می تواند به شما کمک کند تا در موقعیت های استرس زا آرامش بیشتری داشته باشید.

2. **مواجهه با ترس ها**:
- **رویارویی تدریجی**: به تدریج با موقعیت هایی که از آن ها می ترسید مواجه شوید. این کار می تواند به افزایش اعتماد به نفس و کاهش ترس ها کمک کند.
- **تجزیه و تحلیل ترس ها**: با نوشتن نگرانی ها و ترس ها و سپس بررسی منطقی آن ها، می توانید دیدگاه منطقی تری به آن ها داشته باشید.

3. **تقویت اعتماد به نفس**:
- **تعیین اهداف کوچک و قابل دسترس**: با تعیین اهداف کوچک و قابل دسترس و دستیابی به آن ها، می توانید اعتماد به نفس خود را افزایش دهید.
- **تمرکز بر موفقیت ها**: به جای تمرکز بر شکست ها، موفقیت های گذشته را مرور کنید و از آن ها به عنوان انگیزه استفاده کنید.

4. **تغییر الگوهای فکری منفی**:
- **افکار منفی را به چالش بکشید**: هنگامی که افکار منفی دارید، سعی کنید آن ها را به چالش بکشید و به دنبال شواهد واقعی برای صحت آن ها بگردید.
- **افکار مثبت جایگزین کنید**: به جای افکار منفی، به خود یادآوری کنید که می توانید با موقعیت های مختلف به خوبی مواجه شوید و آن ها را مدیریت کنید.

5. **حمایت اجتماعی**:
- **صحبت با دوستان و خانواده**: از حمایت اجتماعی اطرافیانتان استفاده کنید و درباره نگرانی ها و چالش های خود با دوستان و خانواده صحبت کنید.
- **مراجعه به مشاور**: در صورت نیاز، مشاوره با یک روانشناس یا مشاور می تواند به شما کمک کند تا به طور حرفه ای بر نگرانی هایتان غلبه کنید.

6. **تمرین ورزش و فعالیت های بدنی**:
- **ورزش منظم**: ورزش منظم می تواند به کاهش استرس و افزایش اعتماد به نفس کمک کند.
- **فعالیت های تفریحی**: در فعالیت های تفریحی شرکت کنید که باعث شادی و رضایت شما می شود.

این راهکارها می توانند به شما کمک کنند تا بر تاثیرات BIS غلبه کنید و به اهداف خود دست پیدا کنید.

### **منابع علمی برای مطالعه بیشتر**
- Gray, J. A., & McNaughton, N. (2000). The Neuropsychology of Anxiety: An Enquiry into the Functions of the Septo-Hippocampal System. Oxford University Press.
- Carver, C. S., & White, T. L. (1994). Behavioral inhibition, behavioral activation, and affective responses to impending reward and punishment: The BIS/BAS scales. *Journal of Personality and Social Psychology, 67*(2), 319-333.

 R. M. Ryan & E. L. Deci (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. *American Psychologist, 55*(1), 68-78. - Hofstede, G. (2001). Culture's consequences: Comparing values, behaviors, institutions, and organizations across nations. Sage Publications.