آیا زوج حق منع اشتغال زوجه را دارد؟

18 بهمن 1403 - خواندن 5 دقیقه - 724 بازدید

اشتغال زن بعد از عقد نکاح 

طبق ماده 1117 ق.م: شوهر می تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد منع کند. ماده ۱۸ قانون حمایت خانواده مصوب 1353 نیز مقرر می دارد: شوهر می تواند با تایید دادگاه زن خود را از اشتغال به هر شغلی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیت خود با زن باشد منع کند. زن نیز می تواند از دادگاه چنین تقاضایی را به نماید. دادگاه در صورتی که اختلالی در امر معیشت خانواده ایجاد نشود مرد را از اشتغال به شغل مذکور منع می کند.


حق اشتغال زنان در قانون اساسی
طبق اصل 28 قانون اساسی: هر کس حق دارد شغلی را که بدان مایل است و مخالف اسلام و مصالح عمومی و حقوق دیگران نیست، برگزیند. دولت موظف است با رعایت نیاز جامعه به مشاغل گوناگون، برای همه افراد امکان اشتغال به کار و شرایط مساوی را برای احراز مشاغل ایجاد نماید.
این اصل با تعبیر « هر کس » حکم عامی را بیان نموده و بین زن (اعم از زوجه یا غیر آن) و مرد فرقی قایل نشده است. این اصل دولت را موظف می کند، زمینه اشتغال را برای همه افراد با شرایط برابر ایجاد کند.

منع اشتغال زوجه
امروزه با توجه به وضعیت نا به سامان اقتصادی، مشکلات عدیده که عمده  افراد جامعه را در تامین معاش با مشکلات جدی رو به رو ساخته است، عدم ثبات قیمت ها، پایین آمدن ارزش پول کشور و بسیاری از موارد دیگر،  اکثر خانم ها در جامعه امروزی شاغل هستند تا بتوانند بلکه درصدی از هزینه ها و مشکلات خود و زندگی مشترک را برطرف سازند و دیگر مانند گذشته نخواهند بود که انتخاب اکثر خانم ها خانه داری باشد.
اما در مواردی شاهد این موضوع هستیم همین امر اشتغال خانم، مشکلاتی را در بین زوجین به وجود آورده است. مطابق با یک اصل کلی (اصل ۲۸ قانون اساسی) هر کس حق دارد شغلی را که بدان مایل است و مخالف اسلام و مصالح عمومی و حقوق دیگران نیست برگزیند.
اما این اصل به موجب قانون مدنی با استثناعاتی رو به رو شده است و آن هم به وسیله همسر خود (به وسیله مرد)، البته در صورت احراز وجود شرایطی امکان پذیر خواهد بود.

رابطه کار و اشتغال خانم و تمکین
مطابق با نشست قضایی که بین قضات و کارشناسان محترم قضایی که در سال ۹۳ صورت گرفت، مطابق با نظر اکثریت، چنان چه در دادگاه این موضوع اثبات شود که کار و اشتغال خانم با مصالح خانوادگی، حیثیت مرد و زن منافات دارد و بعد از صدور حکم خانم بدون اجازه آقا هم چنان به آن کار و حرفه ادامه دهد، این موضوع عدم تمکین محسوب می شود.

منع اشتغال به کار زوجه توسط زوج
ماده ۱۱۷۱ قانون مدنی حائز اهیمت است. بر اساس این ماده ، شوهر می تواند با تایید دادگاه زن خود را از اشتغال به شغلی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیت خود یا زن باشد منع کند. زن نیز می تواند از دادگاه چنین تقاضایی را بنماید. دادگاه در صورتی که اختلالی در امر معیشت خانواده ایجاد نشود، مرد را از اشتغال به شغل مذکور منع می کند.

موارد منع اشتغال به کار زوجه توسط زوج

۱ منافی بودن شغل زن با مصالح خانوادگی، مانند این که ساعات اشتغال به کار زن به گونه ای باشد که زن فرصت و زمان کافی برای رسیدگی به وظایف خانوادگی و زناشویی خود را نداشته باشد.

۲ منافی بودن شغل زن با حیثیت خودش یا شوهرش، همانگونه که واضح است زنان وظیفه ای برای اشتغال به کار و تامین معاش ندارند و اگر شغل زن به گونه ای باشد که با حیثیت، حرمت و شان خانوادگی خودش یا همسرش منافات داشته باشد، مرد می تواند وی را از اشتغال به کار منع کند. البته لازم به ذکر است که مرد در صورتی می توان از اشتغال به کار زن به استناد به این موارد جلوگیری به عمل آورد که به دادگاه مراجعه کرده و موارد منع اشتغال به کار زوجه را اثبات نماید. پس از این که دادگاه در این خصوص حکم صادر کرد، مرد امکان منع اشتغال به کار زن را خواهد داشت.