حقوق ورزش و سیاست:تحلیل حقوقی پرونده تیموشچوک در دادگاه داوری ورزش

هوالمصور

حقوق ورزش و سیاست

تحلیل حقوقی پرونده تیموشچوک در دادگاه داوری ورزش

• شماره پرونده CAS: CAS 2023/A/9443
• شماره پرونده کمیته انضباطی اکراین UAF: №CDC-04/2022

مقدمه

پرونده آناتولی تیموشچوک، بازیکن افسانه ای فوتبال اوکراین و مربی فعلی، به یکی از نمونه های مهم در تقاطع سیاست و ورزش تبدیل شده است. اختلاف میان تیموشچوک و فدراسیون فوتبال اوکراین، پیرامون مجازات های سنگینی که به دلیل فعالیت های او در روسیه و سکوت سیاسی اش در جریان جنگ اوکراین اعمال شد، پرسش های بنیادینی درباره مرزهای اخلاق، مسئولیت اجتماعی ورزشکاران، و تاثیر سیاست بر ورزش مطرح می کند. دادگاه داوری ورزش (CAS)، با بررسی دقیق این پرونده، تصمیمی صادر کرد که نه تنها در دفاع از حقوق ورزشکاران بلکه در ترسیم مرزهای میان سیاست و ورزش اهمیت دارد.

خلاصه پرونده:

1. زمینه پرونده:آقای تیموشچوک مربی فوتبال و بازیکن سابق تیم ملی اوکراین و باشگاه های بایرن مونیخ و زنیت سن پترزبورگ است. او پس از آغاز حمله روسیه به اوکراین (24 فوریه 2022) به دلیل باقی ماندن در روسیه و عدم اظهارنظر علنی در حمایت از اوکراین، از سوی کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال اوکراین متهم شد.
   وی تنها یک پیام عمومی با مضمون «نیاز به صلح» در اینستاگرام منتشر کرد که به طور خودکار پس از 24 ساعت حذف شد و اظهارات دیگری نداشت.

تصمیمات فدراسیون فوتبال اوکراین (UAF):

1. محرومیت مادام العمر از فعالیت های فوتبالی در اوکراین:تیموشچوک از هرگونه فعالیت فوتبالی (مدیریتی، مربی گری یا بازی) در اوکراین به صورت مادام العمر محروم شد. فدراسیون این تصمیم را به دلیل "خدشه به اعتبار فوتبال" بر اساس قوانین انضباطی خود اتخاذ کرد.
   دلیل این محرومیت، ادامه فعالیت تیموشچوک در باشگاه زنیت سن پترزبورگ روسیه و سکوت او درباره جنگ اوکراین عنوان شد.
2. لغو افتخارات و عناوین داخلی:تمام افتخارات ورزشی داخلی تیموشچوک، از جمله قهرمانی های لیگ اوکراین، جام حذفی و سوپرجام اوکراین، لغو شد. این تصمیم اقدامی نمادین برای قطع ارتباط تیموشچوک با تاریخچه فوتبال اوکراین در دوران جنگ بود.
3. لغو مجوز مربی گری یوفا پرو:فدراسیون به مرکز صدور مجوز اوکراین توصیه کرد که مجوز مربی گری یوفا پرو تیموشچوک را لغو کند. اگرچه این مجوز لغو نشد، تیموشچوک بعدا توانست مجوز مشابهی از روسیه دریافت کند.
4. درخواست لغو جوایز و عناوین دولتی:فدراسیون از مراجع دولتی اوکراین خواست تا عناوین و جوایز افتخاری دولتی تیموشچوک را لغو کنند. این اقدام بیشتر جنبه نمادین داشت، زیرا اختیار این موضوع در نهایت در دست دولت بود.
5. حذف از فهرست رسمی بازیکنان تیم ملی:تیموشچوک از فهرست رسمی بازیکنانی که برای تیم ملی اوکراین بازی کرده اند، حذف شد. این تصمیم برای قطع پیوند او با تیم ملی اوکراین اتخاذ شد.

توجیهات فدراسیون:

• عدم وفاداری: تیموشچوک به دلیل عدم حمایت علنی از اوکراین و ادامه فعالیت در روسیه، به عنوان فردی غیر وفادار به کشور معرفی شد.
• مسائل اخلاقی: فدراسیون استدلال کرد که اقدامات تیموشچوک برخلاف کد اخلاقی و اصول بازی جوانمردانه بوده است.
• انتظارات عمومی: به عنوان یک چهره عمومی و کاپیتان سابق تیم ملی، از او انتظار می رفت در زمان جنگ موضعی حمایتی از اوکراین بگیرد.

چالش ها و مشکلات قانونی تصمیمات:

1. اختلاف در صلاحیت: تیموشچوک استدلال کرد که فدراسیون اوکراین صلاحیت اعمال این مجازات ها را نداشته، زیرا او در آن زمان هیچ رابطه شغلی یا قراردادی با فوتبال اوکراین نداشت.
2. عدم تناسب مجازات ها: محرومیت مادام العمر و لغو افتخارات ورزشی به عنوان اقداماتی نامتناسب و فراتر از قوانین موجود شناخته شدند.
3. عدم تطابق با کد اخلاق: کد اخلاق فدراسیون فقط برای افرادی اعمال می شود که به طور مستقیم در فوتبال اوکراین فعالیت می کنند، شرطی که شامل حال تیموشچوک نمی شد.

اگر نیاز به جزئیات بیشتری در هر بخش دارید، خوشحال می شوم کمک کنم!

دفاعیات تیموشچوک:

1. ادعای سیاسی بودن پرونده:تیموشچوک مدعی شد که فدراسیون فوتبال اوکراین (UAF) از این پرونده به عنوان ابزاری برای مجازات او به دلایل سیاسی استفاده کرده است. او تاکید کرد که تصمیم فدراسیون نه بر اساس نقض قوانین ورزشی، بلکه به دلیل ادامه فعالیت او در باشگاه زنیت سن پترزبورگ (در روسیه) و عدم اعلام موضع سیاسی علیه روسیه بوده است.
   وی اشاره کرد که نقش او به عنوان مربی و ورزشکار حرفه ای نباید با انتظارات سیاسی مرتبط شود.
2. نبود رابطه حقوقی کافی:
   تیموشچوک بیان کرد که در زمان اعمال مجازات ها (مارس 2022)، او هیچ رابطه حقوقی فعالی با فدراسیون فوتبال اوکراین نداشته است. به ویژه:او از سال 2017 در روسیه کار می کرد و با هیچ باشگاه یا نهاد اوکراینی قرارداد نداشت.
   مجوز مربی گری اوکراینی او نیز صرفا به عنوان مدرکی برای فعالیت حرفه ای اش در روسیه استفاده می شد و به خودی خود مبنایی برای اعمال مجازات های فدراسیون اوکراین نبود.
3. انتقاد از اثبات اتهامات:تیموشچوک تاکید کرد که هیچ شواهدی مبنی بر این که رفتار او باعث خدشه به اعتبار فوتبال اوکراین شده، ارائه نشده است. او به رای پیشین دادگاه CAS (پرونده زوبکوف) استناد کرد که در آن، اثبات واقعی خدشه به اعتبار ورزش ضروری تلقی شده بود.
4. اعتراض به تناسب مجازات ها:او عنوان کرد که مجازات هایی مانند محرومیت مادام العمر، لغو افتخارات گذشته، و درخواست برای لغو جوایز دولتی، بسیار نامتناسب بوده و ارتباطی با موضوع موردنظر نداشتند. به ویژه، افتخارات ورزشی او مربوط به سال ها قبل بوده و هیچ تخلفی در زمان کسب آن ها وجود نداشت.
5. فوتبال و سیاست:تیموشچوک اعلام کرد که ورزش و فوتبال باید از مسائل سیاسی جدا باشد. او تصریح کرد که اقدامات او در راستای حفظ حرفه اش و تامین نیازهای خانوادگی بوده و ارتباطی با رویدادهای سیاسی یا نظامی نداشته است.

رای نهایی دادگاه داوری ورزش:
دادگاه داوری ورزش، پس از بررسی دقیق پرونده و دفاعیات طرفین، به چند نتیجه مهم رسید:

1. نبود اساس قانونی برای مجازات ها:دادگاه اعلام کرد که اساس اولیه مجازات های تیموشچوک (یعنی کد اخلاق فدراسیون اوکراین) در این پرونده قابل اعمال نبوده است. این کد فقط به افرادی مربوط می شود که در قلمرو اوکراین در فعالیت های فوتبالی مشارکت دارند. تیموشچوک در زمان موردنظر در روسیه بوده و مشمول این قوانین نمی شده است.
2. عدم اثبات آسیب به اعتبار فوتبال اوکراین:دادگاه با استناد به پرونده های مشابه (مانند پرونده زوبکوف) تصریح کرد که برای اعمال مجازات به دلیل "خدشه به اعتبار ورزش"، باید شواهدی مبنی بر آسیب واقعی به ورزش یا نهاد مربوطه ارائه شود. در این پرونده، هیچ شواهدی از آسیب واقعی به فوتبال اوکراین ارائه نشد.
3. تناسب مجازات ها:دادگاه تاکید کرد که محرومیت مادام العمر از فوتبال در اوکراین و لغو افتخارات گذشته تیموشچوک، نه تنها نامتناسب است، بلکه ارتباط مستقیمی با اقدامات او نداشت. این مجازات ها برای رفتارهای مربوط به زمان های بسیار قبل بوده و خارج از محدوده موضوع موردبحث قرار داشتند.
4. حق سکوت:دادگاه اعلام کرد که تیموشچوک حق داشته درباره جنگ یا رویدادهای سیاسی اظهار نظر نکند. انتخاب سکوت نباید مبنای مجازات او قرار گیرد. حق آزادی بیان شامل حق انتخاب برای سکوت نیز می شود.

نتایج عملی تصمیم CAS:

• لغو محرومیت مادام العمر:تیموشچوک دیگر تحت هیچ محرومیتی برای فعالیت های فوتبالی در اوکراین نیست، اگرچه او در حال حاضر در روسیه فعالیت می کند.
• بازگشت افتخارات:افتخارات و جوایز ورزشی تیموشچوک (مانند قهرمانی ها و جوایز ملی) همچنان محفوظ باقی می ماند.
• اعتبار مجوز مربی گری:هرچند فدراسیون اوکراین تلاش کرد تا مجوز او را لغو کند، اما تیموشچوک این مجوز را از طریق فدراسیون فوتبال روسیه تمدید کرده است و این موضوع عملا بی اثر شد.

پیامدهای تصمیم:

پیامدهای تصمیم دادگاه داوری ورزش (CAS):

تصمیم دادگاه داوری ورزش در پرونده تیموشچوک پیامدهای قابل توجهی در زمینه های مختلف داشت، هم برای او به عنوان یک ورزشکار و هم برای فدراسیون فوتبال اوکراین (UAF) و جامعه ورزشی جهانی. در ادامه تاثیرات این رای توضیح داده شده است:

1. پیامدها برای تیموشچوک:

اعاده حقوق و جایگاه حرفه ای:لغو محرومیت مادام العمر به تیموشچوک اجازه داد که در صورت تمایل، فعالیت های فوتبالی خود را در اوکراین از سر بگیرد، اگرچه او در حال حاضر در روسیه مشغول به کار است.
حفظ افتخارات ورزشی و عناوین ملی، به او این امکان را داد که جایگاه خود را به عنوان یکی از پرافتخارترین بازیکنان تاریخ فوتبال اوکراین حفظ کند.
تایید آزادی بیان:دادگاه به طور ضمنی تاکید کرد که تیموشچوک حق داشت درباره جنگ یا مسائل سیاسی سکوت کند و سکوت او نباید مبنای مجازات قرار می گرفت. این تصمیم از حق انتخاب شخصی او در اظهارنظر یا عدم اظهارنظر حمایت کرد.
حفاظت از اعتبار حرفه ای:این رای اعتبار تیموشچوک را در مقابل اتهامات واردشده از سوی فدراسیون فوتبال اوکراین حفظ کرد و مانع از تخریب بیشتر جایگاه او در جامعه ورزشی شد.

2. پیامدها برای فدراسیون فوتبال اوکراین:

ضعف های رویه ای:تصمیم CAS نشان داد که فدراسیون فوتبال اوکراین در فرآیند اعمال مجازات ها، اشتباهات جدی مرتکب شده است، از جمله:استفاده نادرست از کد اخلاقی.ناتوانی در ارائه شواهد کافی برای اثبات آسیب به اعتبار فوتبال.این موضوع احتمالا منجر به اصلاحات رویه ای و قوانین داخلی در UAF خواهد شد.
تاثیر بر اعتبار فدراسیون:این پرونده اعتبار فدراسیون اوکراین را تحت تاثیر قرار داد و ممکن است باعث شود که دیگر نهادها و ورزشکاران جهانی به تصمیمات این فدراسیون با دیدی انتقادی تر نگاه کنند.
پیامدهای سیاسی:اقدام فدراسیون برای برخورد با تیموشچوک به دلیل مسائل سیاسی، مرز میان ورزش و سیاست را مخدوش کرد و این پیام را منتقل کرد که ورزشکاران ممکن است به دلیل انتخاب های شخصی یا سکوت خود تحت فشار قرار گیرند.

3. پیامدها برای جامعه ورزشی جهانی:

تقویت استقلال ورزش از سیاست:این پرونده یادآوری کرد که ورزش و سیاست باید از یکدیگر جدا بمانند و فدراسیون ها نباید ورزشکاران را به دلیل عدم اتخاذ مواضع سیاسی مجازات کنند.
تعریف مجدد نقش ورزشکاران عمومی:CAS تاکید کرد که حتی ورزشکاران مشهور هم مسئولیت های اجتماعی یا سیاسی خاصی ندارند، مگر در چهارچوب قوانین ورزشی مشخص. این موضوع می تواند به عنوان الگویی برای سایر پرونده های مشابه عمل کند.
حمایت از اصول حقوقی:رای CAS نشان داد که مجازات ها باید متناسب، قانونی و مبتنی بر شواهد باشند. این رای استانداردهای حقوقی را برای دیگر پرونده های ورزشی ارتقا داد.

4. پیامدهای نمادین:

حفظ دستاوردهای ورزشی:دادگاه با رد تصمیم به لغو عناوین تیموشچوک، تاکید کرد که افتخارات ورزشی نباید به دلایل سیاسی یا غیرورزشی مورد بازنگری قرار گیرند.
تقویت حاکمیت قانون در ورزش:این پرونده نشان داد که حتی در مسائل حساس سیاسی، حاکمیت قانون باید رعایت شود و فدراسیون ها نمی توانند قوانین را به نفع شرایط خاص تفسیر کنند.

منابع، مقررات و اصول حقوقی مورد استناد دادگاه داوری ورزش (CAS)

دادگاه داوری ورزش (CAS) در بررسی پرونده تیموشچوک و فدراسیون فوتبال اوکراین (UAF)، به چندین منبع قانونی، مقررات ورزشی و اصول حقوقی استناد کرده است. در ادامه جزئیات این منابع آورده شده است:

 مقررات و قوانین خاص:

1. اساسنامه فدراسیون فوتبال اوکراین (2020):اساسنامه فدراسیون فوتبال اوکراین برای ارزیابی صلاحیت و اختیارات این نهاد مورد بررسی قرار گرفت.به ویژه ماده 54 این اساسنامه به حق تجدیدنظرخواهی نزد CAS اشاره داشت.

قوانین انضباطی فدراسیون فوتبال اوکراین (2021):
دادگاه بخش های مرتبط از قوانین انضباطی UAF را بررسی کرد، از جمله:ماده 4(1.4): رفتارهایی که به اعتبار فوتبال یا فدراسیون آسیب می زنند.مواد 2.2.16، 6، 36، 41 و 75: مقررات مرتبط با تخلفات انضباطی.اگرچه این قوانین مبنای اقدامات UAF بود، دادگاه به نحوه اعمال آن ها انتقاد کرد.

کد اخلاق و بازی جوانمردانه UAF:
اقدامات اولیه کمیته اخلاق فدراسیون بر اساس این کد انجام شد، اما CAS این کد را غیرقابل اعمال دانست، زیرا:این کد فقط شامل افرادی می شود که به طور مستقیم در فوتبال اوکراین فعالیت می کنند.
تیموشچوک در زمان موردنظر در اوکراین فعال نبود.

کنوانسیون مربی گری یوفا (2020):

ماده 32 این کنوانسیون الزامات مربوط به مجوز مربی گری یوفا پرو را بیان می کند، از جمله تعهد به رعایت قوانین و مقررات صادرکننده مجوز (در اینجا فدراسیون اوکراین).دادگاه پذیرفت که مجوز مربی گری تیموشچوک رابطه حقوقی با UAF ایجاد کرده، اما تاکید کرد که این رابطه توجیه کافی برای مجازات های اعمال شده نیست.

کد CAS:
چارچوب فرآیند داوری تحت کد CAS انجام شد، به ویژه:

ماده R47: صلاحیت دادگاه داوری ورزش.
ماده R49: محدودیت های زمانی برای تجدیدنظر.
ماده R58: اعمال مقررات مربوطه و قواعد حقوقی فرعی.

2. اصول حقوقی مورد استناد:

1. اصل تناسب:دادگاه تاکید کرد که هرگونه مجازات باید متناسب با تخلف ادعاشده باشد. دادگاه محرومیت مادام العمر و لغو افتخارات تیموشچوک را نامتناسب دانست.
2. اصل انتظارات مشروع:تیموشچوک استدلال کرد که حق داشته انتظار داشته باشد که UAF صلاحیت اعمال مجازات بر او را نداشته باشد، زیرا او از سال 2017 در فوتبال اوکراین فعال نبوده است. دادگاه این اصل را پذیرفت، اما در تعارض با تعهدات مرتبط با مجوز مربی گری یوفا پرو، آن را محدود کرد.
3. آزادی بیان:دادگاه به طور ضمنی حق تیموشچوک برای سکوت در مسائل سیاسی را تایید کرد و یادآور شد که قوانین بین المللی یا UAF او را ملزم به اظهارنظر علنی علیه تجاوز روسیه نکرده اند.
4. استاندارد آسیب واقعی:دادگاه به اصل مطرح شده در پرونده CAS 2007/A/1291 زوبکوف علیه FINA استناد کرد که اثبات "خدشه به اعتبار ورزش" نیازمند شواهدی مبنی بر آسیب واقعی است، نه آسیب احتمالی یا ادعاشده.
   دادگاه شواهدی از آسیب واقعی به اعتبار فوتبال اوکراین به دلیل اقدامات تیموشچوک نیافت.
5. محدودیت های صلاحیت:دادگاه بررسی کرد که آیا UAF صلاحیت مجازات تیموشچوک را داشته است یا خیر و نتیجه گرفت که صلاحیت فدراسیون محدود بوده و اقدامات موردنظر را پوشش نمی داده است.

3. سوابق و پرونده های مشابه:

1. پرونده CAS 2007/A/1291 زوبکوف علیه FINA:این پرونده استانداردی برای تعریف "خدشه به اعتبار ورزش" ارائه داد و بیان کرد که این خدشه باید بر اساس آسیب واقعی به ورزش اثبات شود.
2. رویه CAS در مورد تناسب:CAS رویه ای تثبیت شده در ارزیابی تناسب مجازات ها دارد که در این پرونده نیز برای ارزیابی محرومیت مادام العمر و لغو عناوین تیموشچوک به کار رفت.

4. نکات کلیدی در استنادات حقوقی:

1. صلاحیت:دادگاه اعلام کرد که مجوز مربی گری یوفا پرو تیموشچوک رابطه حقوقی با UAF ایجاد کرده، اما تابعیت اوکراینی یا قراردادهای گذشته او در اوکراین صلاحیت بیشتری برای UAF ایجاد نمی کند.
2. عدم اثبات آسیب واقعی:دادگاه بیان کرد که UAF نتوانسته است ثابت کند که اقدامات یا سکوت تیموشچوک به فوتبال اوکراین آسیب واقعی وارد کرده است.
3. عدم تطابق قوانین اخلاقی:دادگاه نتیجه گرفت که کد اخلاقی UAF در این پرونده غیرقابل اعمال بوده و استفاده از آن به عنوان مبنای مجازات نادرست بوده است.

تحلیل حقوق ورزشی از تصمیم دادگاه داوری ورزش در پرونده تیموشچوک

پرونده بین آناتولی تیموشچوک و فدراسیون فوتبال اوکراین (UAF) نمونه ای برجسته از تلاقی ورزش، سیاست و اصول حقوقی در زمینه حقوق ورزش است. تصمیم دادگاه داوری ورزش (CAS) نه تنها به اختلاف فوری بین طرفین رسیدگی کرد، بلکه به درک گسترده تری از دامنه و محدودیت های اختیارات فدراسیون های ورزشی، به ویژه در مواقع حساس سیاسی، کمک کرد.

این تحلیل به بررسی جنبه های حقوقی کلیدی می پردازد که در این تصمیم مرکزی بودند، از جمله اصول صلاحیت، تناسب، آزادی بیان و نحوه کاربرد مقررات ورزشی مرتبط.

1. مسائل صلاحیتی و رابطه حقوقی بین تیموشچوک و UAF

یکی از مسائل اصلی در این پرونده، صلاحیت فدراسیون فوتبال اوکراین (UAF) بر آناتولی تیموشچوک بود. UAF بر اساس مقررات داخلی خود، از جمله کد اخلاق و بازی جوانمردانه و قوانین انضباطی خود، تحریم هایی علیه تیموشچوک اعمال کرد، در حالی که او از سال 2017 در فوتبال اوکراین فعال نبوده است.

رابطه حقوقی و تجاوز به صلاحیت:

• مجوز مربی گری یوفا پرو به عنوان مبنای صلاحیت:ارتباط تیموشچوک با UAF بر اساس مجوز مربی گری یوفا پرو بود که توسط مرکز صدور مجوز UAF صادر شده و تا سال 2023 معتبر بود. CAS تصمیم گرفت که این مجوز یک رابطه حقوقی میان تیموشچوک و UAF ایجاد کرده است و بنابراین UAF مبنای قانونی برای اعمال مقررات خود نسبت به او دارد. با این حال، دادگاه تاکید کرد که این رابطه محدود است و نمی تواند به طور کامل شامل تحریم هایی برای اعمال خارج از حوزه فعالیت های فوتبال در اوکراین باشد.
• ملاحظات ژئوپولیتیکی:نقطه اصلی اختلاف در این پرونده، زمینه ژئوپولیتیکی بود: تیموشچوک پس از حمله روسیه به اوکراین، در روسیه باقی ماند و به کار خود در باشگاه زنیت سن پترزبورگ ادامه داد. UAF استدلال کرد که ادامه فعالیت او در روسیه و عدم محکومیت علنی اقدامات روسیه، به اعتبار فوتبال اوکراین آسیب وارد کرده است. با این حال، CAS نتیجه گرفت که صلاحیت UAF بر تیموشچوک محدود است و شامل اقدامات او خارج از فوتبال اوکراین نمی شود. این تصمیم بر اصل قلمرو در حقوق ورزش تاکید دارد: اختیارات نهادهای ورزشی معمولا برای افرادی که به طور فعال در فعالیت های مربوط به فوتبال در قلمرو آن ها حضور دارند، اعمال می شود.

2. کاربرد کد اخلاق و قوانین انضباطی UAF

UAF برای توجیه تحریم های اعمال شده بر تیموشچوک به کد اخلاق و بازی جوانمردانه خود استناد کرد. با این حال، قابل اعمال بودن این کد در این وضعیت خاص توسط CAS زیر سوال رفت که منجر به جنبه ای حیاتی در تصمیم گیری شد.

کد اخلاق و بازی جوانمردانه:

• غیرقابل اعمال بودن کد اخلاق:CAS نتیجه گرفت که کد اخلاق UAF به دلیل اینکه به طور خاص برای افرادی که در فوتبال داخل اوکراین فعالیت می کنند طراحی شده است، نمی تواند بر تیموشچوک اعمال شود. تیموشچوک در زمان تخلفات ادعا شده، در فوتبال اوکراین فعال نبوده است. این موضوع یکی از مسائل کلیدی در حقوق ورزش است: اعمال قلمرو قوانین. زمانی که یک ورزشکار یا مقام رسمی در قلمرو یک فدراسیون درگیر فعالیت های ورزشی نباشد، اعمال مقررات آن فدراسیون ممکن است با اصل روند قانونی مغایرت داشته باشد.
• قوانین انضباطی:UAF برای توجیه تحریم ها به قوانین انضباطی خود استناد کرد، اما CAS دریافت که این قوانین به درستی در یک پرونده که شامل اقدامات خارج از حوزه فوتبال اوکراین است، اعمال نشده و موجب خدشه دار شدن عدالت در روند رسیدگی شد. CAS تاکید کرد که UAF نتوانست نشان دهد که اقدامات تیموشچوک واقعا به اعتبار فوتبال اوکراین آسیب وارد کرده است، و این موضوع باعث شد که تحریم ها از نظر تناسب به چالش کشیده شوند.

3. تناسب و شدت تحریم ها

یکی از اصول بنیادین در حقوق ورزش تناسب است؛ به این معنا که تحریم ها باید متناسب با ماهیت و شدت تخلف ارتکابی باشند. در این پرونده، UAF تحریم های شدیدی از جمله محرومیت مادام العمر از فعالیت های فوتبالی در اوکراین، لغو تمام عناوین ملی تیموشچوک و تلاش برای لغو مجوز مربی گری یوفا پرو او را اعمال کرد. این اقدامات بسیار تنبیهی بودند و نقطه اصلی چالش حقوقی در این پرونده بودند.

تناسب تحریم ها:

• مجازات های نامتناسب:CAS نتیجه گرفت که محرومیت مادام العمر و لغو عناوین گذشته بسیار نامتناسب بودند. دادگاه دریافت که این اقدامات از لحاظ منطقی با اقدامات تیموشچوک تطابق ندارد، به ویژه با توجه به عدم آسیب واقعی به اعتبار فوتبال اوکراین. اصل عدالت در اینجا مورد توجه قرار گرفت: اگر تخلف ادعا شده نتواسته باشد آسیب واقعی به ورزش وارد کند، مجازات های شدید منطقی نیست.
• مجازات های بازنگری شده:تصمیم به لغو عناوین گذشته تیموشچوک به ویژه جنجالی بود. این عناوین قبل از آغاز درگیری ها به دست آمده بودند و هیچ اتهامی یا مدرکی مبنی بر رفتار غیراخلاقی در زمان کسب این عناوین وجود نداشت. CAS تاکید کرد که مجازات های بازنگری شده، به ویژه زمانی که اقدامات قبل از وقوع تخلف ادعا شده رخ داده اند، اصل قطعیت قانونی را نقض می کند.

4. آزادی بیان و بی طرفی سیاسی

مسئله مرکزی در این پرونده این بود که آیا عدم اظهارنظر عمومی تیموشچوک در خصوص جنگ اوکراین، توجیهی برای اعمال تحریم ها بود یا خیر. تیموشچوک پیامی در رسانه های اجتماعی منتشر کرد که خواستار صلح بود، اما در مورد تجاوز روسیه هیچ محکومیتی علنی نداشت و همین امر منجر به تحریم ها شد.

آزادی بیان و سکوت:

• حق سکوت:CAS حق سکوت تیموشچوک در مسائل سیاسی را تایید کرد. این رای تاکید داشت که قوانین ورزشی نباید ورزشکاران را به اتخاذ مواضع سیاسی وادار کنند، زیرا این می تواند حقوق آزادی بیان آن ها را نقض کند. این اصل از قوانین حقوق بشر بین المللی نشات می گیرد که افراد حق دارند نظرات خود را به طور آزادانه بیان کنند یا از بیان آن ها خودداری کنند بدون اینکه تحت مجازات قرار گیرند.
• بی طرفی سیاسی در ورزش:این پرونده بر این نکته تاکید کرد که سازمان های ورزشی باید در مسائل سیاسی بی طرف بمانند، به ویژه زمانی که ورزشکاران درگیر اقدام سیاسی نیستند. تحمیل مواضع سیاسی به ورزشکاران یا اعمال تحریم ها به دلیل انتخاب های شخصی سیاسی می تواند مرز بین مدیریت ورزشی و کنترل سیاسی را مخدوش کند.

5. پیش ساز و پیامدها برای حقوق ورزش

این تصمیم در زمینه حقوق ورزش یک سابقه کلیدی به جا گذاشت، به ویژه در نحوه اعمال اختیارات فدراسیون های ورزشی و دامنه اقداماتی که می توانند به ورزشکاران تحمیل کنند.

پیامدهای کلیدی:

• محدودیت های صلاحیت:این پرونده مرزهای صلاحیتی فدراسیون ها را تاکید کرد. نهادهای ورزشی باید اطمینان حاصل کنند که اقدامات انضباطی آن ها در محدوده صلاحیت قانونی آن ها قرار دارد، به ویژه زمانی که با مسائل بین المللی یا حساس سیاسی موجه هستند.
• حقوق ورزشکاران:این پرونده حقوق ورزشکاران برای ابراز آزادانه یا انتخاب نکردن ابراز نظر سیاسی را تایید کرد. رای دادگاه تاکید داشت که ورزشکاران نباید ابزارهای سیاسی برای اهداف فدراسیون ها یا دولت ها شوند.
• عدالت رویه ای:رای همچنین بر اهمیت عدالت رویه ای در مسائل انضباطی تاکید کرد. نهادهای ورزشی باید مقررات خود را به صورت شفاف، منصفانه و مداوم اعمال کنند و به ورزشکاران این فرصت را بدهند که تحریم ها را چالش بکشند و از خود دفاع کنند.

نتیجه گیری:

پرونده تیموشچوک چندین اصل کلیدی حقوق ورزش را برجسته می کند، از جمله صلاحیت، تناسب و حفاظت از حقوق بنیادی. تصمیم CAS بر لزوم اعمال مقررات ورزشی در چارچوب قوانین موجود و احترام به حقوق ورزشکاران تاکید دارد. این پرونده سابقه مهمی برای پرونده های مشابه ایجاد می کند و تاکید دارد بر اینکه حقوق ورزش باید از سیاست جدا باشد و عدالت و شفافیت باید در سیستم های حکومتی ورزشی رعایت شوند.

مصطفی لطفی / وکیل دادگستری/ پژوهشگر حقوق ورزشی