تحلیل تحولات سریع سوریه و شکست سیاست های متحدین بشار اسد
تحلیل تحولات سریع سوریه و شکست سیاست های متحدین بشار اسد
دکتر نورالدین جعفری هزارانی
IR6364587064880288
ORCID 0009-0687-7755
Dr.n.jafary@gmail.com
در دهه گذشته، سوریه به یکی از پیچیده ترین و بحرانی ترین مناطق جهان تبدیل شده است. جنگ داخلی که از سال ۲۰۱۱ آغاز شد، نه تنها به ویرانی های گسترده و بحران انسانی منجر شده، بلکه تاثیرات عمیقی بر موازنه قدرت در خاورمیانه داشته است. در این میان، تحولات سریع اخیر در سوریه، از جمله پیشروی های چشمگیر مخالفان مسلح و تصرف شهرهای کلیدی مانند دمشق، حمص، حما و درعا، نشان دهنده تغییرات اساسی در معادلات سیاسی و نظامی این کشور است.
یکی از مهم ترین وقایع اخیر، فرار بشار اسد از دمشق و شکست سیاست های متحدین او، از جمله ایران و روسیه، بوده است. این تحولات نه تنها نشان دهنده ضعف و ناکارآمدی رژیم اسد در حفظ کنترل بر کشور است، بلکه به وضوح نشان می دهد که سیاست های حمایتی متحدین اسد نیز با شکست مواجه شده اند. در این مقاله، به بررسی عوامل موثر بر تحولات سریع سوریه، دلایل فرار بشار اسد و پیامدهای آن، و همچنین شکست سیاست های متحدین اسد پرداخته خواهد شد.
این مقاله با هدف تحلیل جامع و علمی از وضعیت کنونی سوریه و تاثیرات آن بر موازنه قدرت در خاورمیانه نگاشته شده است. سوالات اصلی که در این مقاله به آن ها پاسخ داده خواهد شد عبارتند از: چه عواملی منجر به موفقیت سریع مخالفان مسلح در سوریه شده است؟ فرار بشار اسد چه پیامدهایی برای وضعیت سیاسی و امنیتی سوریه دارد؟ و شکست سیاست های متحدین اسد چه تاثیری بر موازنه قدرت در خاورمیانه خواهد داشت؟ با بررسی این سوالات، تلاش خواهد شد تا تصویری روشن و دقیق از وضعیت کنونی سوریه و آینده احتمالی آن ارائه شود.
بخش اول: تحولات سریع سوریه
در ماه های اخیر، سوریه شاهد تحولات سریع و چشمگیری بوده است که به طور قابل توجهی وضعیت سیاسی و نظامی این کشور را تغییر داده است. مخالفان مسلح، با بهره گیری از شرایط بحرانی و ضعف های ساختاری رژیم بشار اسد، توانسته اند پیشروی های چشمگیری داشته باشند و شهرهای کلیدی مانند دمشق، حمص، حما و درعا را تصرف کنند. این پیشروی ها نه تنها نشان دهنده قدرت و سازماندهی بالای مخالفان است، بلکه به وضوح نشان می دهد که رژیم اسد در حفظ کنترل بر کشور با چالش های جدی مواجه است.
بررسی پیشروی مخالفان
مخالفان مسلح، با استفاده از تاکتیک های جنگ چریکی و بهره گیری از حمایت های خارجی، بخصوص ترکیه، توانسته اند به سرعت مناطق وسیعی از سوریه را تحت کنترل خود درآورند. تصرف شهرهای کلیدی مانند دمشق، که مرکز قدرت سیاسی و نظامی رژیم اسد محسوب می شود، نشان دهنده ضعف و ناکارآمدی نیروهای دولتی در مقابله با مخالفان است. همچنین، تصرف حمص و حما، که از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردارند، به مخالفان این امکان را داده است که خطوط ارتباطی و تدارکاتی رژیم اسد را قطع کنند و فشار بیشتری بر نیروهای دولتی وارد کنند.
تحلیل دلایل موفقیت سریع مخالفان
موفقیت سریع مخالفان مسلح در سوریه را می توان به عوامل متعددی نسبت داد:
1. **ضعف ساختاری رژیم اسد**: رژیم بشار اسد، به دلیل فساد گسترده، ناکارآمدی مدیریتی و نارضایتی عمومی، نتوانسته است حمایت کافی از سوی مردم و نیروهای نظامی خود جلب کند. این ضعف ها باعث شده است که مخالفان بتوانند به راحتی مناطق تحت کنترل رژیم را تصرف کنند.
2. **حمایت های خارجی**: مخالفان مسلح، از حمایت های مالی، تسلیحاتی و اطلاعاتی کشورهای خارجی مانند ترکیه، عربستان سعودی و قطر بهره مند شده اند. این حمایت ها به آن ها امکان داده است که تجهیزات و منابع لازم برای مقابله با نیروهای دولتی را فراهم کنند و عملیات های نظامی خود را به طور موثرتری اجرا کنند.
3. **تاکتیک های جنگ چریکی**: مخالفان مسلح، با استفاده از تاکتیک های جنگ چریکی و حملات ناگهانی، توانسته اند نیروهای دولتی را غافلگیر کنند و مناطق وسیعی را تحت کنترل خود درآورند. این تاکتیک ها، که بر اساس سرعت و انعطاف پذیری بالا طراحی شده اند، به مخالفان این امکان را داده است که به سرعت پیشروی کنند و نیروهای دولتی را در موقعیت های دشواری قرار دهند.
4. **نارضایتی عمومی**: نارضایتی گسترده مردم از رژیم اسد، به دلیل سرکوب های شدید، فساد و بحران اقتصادی، باعث شده است که بسیاری از مردم به مخالفان مسلح بپیوندند و از آن ها حمایت کنند. این حمایت مردمی، به مخالفان این امکان را داده است که نیروهای خود را تقویت کنند و به سرعت مناطق جدیدی را تصرف کنند.
این عوامل، در مجموع، به موفقیت سریع مخالفان مسلح در سوریه منجر شده اند و وضعیت سیاسی و نظامی این کشور را به طور قابل توجهی تغییر داده اند.
بخش دوم: فرار بشار اسد
شرح وقایع منجر به فرار بشار اسد
با پیشروی های سریع مخالفان مسلح و تصرف شهرهای کلیدی، رژیم بشار اسد با چالش های بی سابقه ای مواجه شد. در پی این تحولات، گزارش هایی مبنی بر فرار بشار اسد از دمشق منتشر شد. بر اساس این گزارش ها، اسد به همراه خانواده و نزدیکانش، در یک عملیات مخفیانه و با استفاده از هواپیمای ایلوشین ، دمشق را ترک کرده و به مقصد مسکو فرار کرده است. برخی منابع ادعا می کنند هواپیمای حامل اسد مورد اصابت موشک دوش پرتاب قرار گرفته و آسیب دیده است ، اما این اطلاعات هنوز به طور رسمی تایید نشده است.
واکنش های داخلی به فرار اسد
فرار بشار اسد از دمشق واکنش های گسترده ای در داخل سوریه به همراه داشت. نیروهای دولتی و حامیان رژیم، با از دست دادن رهبر خود، دچار سردرگمی و تضعیف روحیه شدند. این وضعیت باعث شد که مخالفان مسلح بتوانند به سرعت پیشروی کنند و مناطق بیشتری را تحت کنترل خود درآورند. همچنین، بسیاری از مردم سوریه که از سال ها جنگ و سرکوب خسته شده بودند، با شنیدن خبر فرار اسد، به خیابان ها آمدند و به جشن و شادی پرداختند.
واکنش های بین المللی به فرار اسد
فرار بشار اسد واکنش های مختلفی را در سطح بین المللی به همراه داشت. کشورهای غربی، از جمله ایالات متحده، ترکیه و اتحادیه اروپا، این واقعه را به عنوان نشانه ای از شکست رژیم اسد و پیروزی مخالفان مسلح تلقی کردند. آن ها از این فرصت استفاده کرده و خواستار انتقال قدرت به یک دولت موقت و برگزاری انتخابات آزاد در سوریه شدند.
در مقابل، کشورهای هم پیمان اسد، مانند ایران و روسیه، با نگرانی به این تحولات واکنش نشان دادند. آن ها تلاش کردند از سقوط کامل رژیم اسد جلوگیری کنند. با این حال، این تلاش ها نتوانست مانع از پیشروی مخالفان و تضعیف بیشتر نیروهای دولتی شود.
تاثیر فرار اسد بر وضعیت سوریه
فرار بشار اسد تاثیرات عمیقی بر وضعیت سیاسی و امنیتی سوریه داشت. با از دست دادن رهبر خود، رژیم اسد به سرعت دچار فروپاشی شد و مخالفان مسلح توانستند کنترل بخش های وسیعی از کشور را به دست گیرند. این وضعیت باعث شد که موازنه قدرت در سوریه به نفع مخالفان تغییر کند و آن ها بتوانند به سرعت به سمت تشکیل یک دولت موقت و برگزاری انتخابات آزاد حرکت کنند.
از سوی دیگر، فرار اسد باعث شد که کشورهای هم پیمان او، مانند ایران و روسیه، با چالش های جدیدی مواجه شوند. آن ها که سال ها سرمایه گذاری های گسترده ای در حمایت از رژیم اسد انجام داده بودند، اکنون با خطر از دست دادن نفوذ خود در سوریه و منطقه مواجه شدند. این وضعیت باعث شد که این کشورها به دنبال راه حل های جدیدی برای حفظ منافع خود در سوریه و خاورمیانه باشند.
در مجموع، فرار بشار اسد نقطه عطفی در تحولات سوریه بود که نه تنها وضعیت داخلی این کشور را به طور اساسی تغییر داد، بلکه تاثیرات گسترده ای بر موازنه قدرت در خاورمیانه داشت.
بخش سوم: شکست سیاست های متحدین اسد
تحلیل نقش روسیه و ایران در حمایت از رژیم اسد
از آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱، روسیه و ایران به عنوان دو متحد اصلی بشار اسد، نقش حیاتی در حمایت از رژیم او ایفا کرده اند. روسیه با ارائه حمایت های نظامی و دیپلماتیک، از جمله حملات هوایی و ارسال تجهیزات نظامی، به تقویت نیروهای دولتی سوریه کمک کرده است. ایران نیز با اعزام نیروهای نیابتی ، از جمله حزب الله لبنان، به حمایت از رژیم اسد پرداخته است .
دلایل ناکامی روسیه و ایران در حفظ حکومت اسد
با وجود حمایت های گسترده روسیه و ایران، رژیم اسد نتوانست کنترل کامل بر کشور را حفظ کند و در نهایت با شکست مواجه شد. دلایل این ناکامی را می توان به چند عامل اصلی نسبت داد:
1. **تضعیف اقتصادی و نظامی**: جنگ اوکراین باعث شد که روسیه منابع نظامی و اقتصادی خود را به جبهه دیگری منتقل کند، که این امر توانایی روسیه در حمایت از رژیم اسد را به شدت کاهش داد. همچنین، تحریم های بین المللی علیه ایران و روسیه، منابع مالی و تسلیحاتی آن ها را محدود کرد و توانایی آن ها در حمایت از رژیم اسد را کاهش داد.
2. **فشارهای داخلی و بین المللی**: فشارهای بین المللی و داخلی بر رژیم اسد و متحدین او، از جمله تحریم ها و انتقادات بین المللی، باعث تضعیف موقعیت آن ها شد. این فشارها نه تنها منابع مالی و تسلیحاتی آن ها را محدود کرد، بلکه باعث کاهش حمایت های دیپلماتیک و سیاسی نیز شد.
3. **تغییرات در موازنه قدرت منطقه ای**: تغییرات در موازنه قدرت منطقه ای، از جمله افزایش نفوذ ترکیه و کشورهای عربی در سوریه، باعث شد که رژیم اسد و متحدین او نتوانند به طور موثری با مخالفان مسلح مقابله کنند.
خروج حزب الله از سوریه
یکی دیگر از عوامل مهم در شکست رژیم اسد، خروج نیروهای حزب الله از سوریه بود. حزب الله که به عنوان یکی از مهم ترین نیروهای حامی رژیم اسد شناخته می شد، به دلیل درگیری های داخلی و فشارهای بین المللی، مجبور به کاهش حضور خود در سوریه شد. این خروج باعث تضعیف نیروهای دولتی سوریه و افزایش توانایی مخالفان مسلح در پیشروی و تصرف مناطق کلیدی شد.
در مجموع، شکست سیاست های متحدین اسد را می توان به ترکیبی از عوامل داخلی و بین المللی نسبت داد که باعث تضعیف توانایی آن ها در حفظ رژیم اسد و مقابله با مخالفان مسلح شد.
بخش چهارم: پیامدهای سقوط رژیم اسد
بررسی پیامدهای احتمالی سقوط رژیم اسد بر موازنه قدرت در خاورمیانه
سقوط رژیم بشار اسد می تواند پیامدهای گسترده ای بر موازنه قدرت در خاورمیانه داشته باشد. این تحولات می تواند به تغییرات عمده ای در روابط بین المللی و منطقه ای منجر شود:
1. **تضعیف محور مقاومت**: سقوط رژیم اسد به معنای از دست رفتن یکی از اصلی ترین متحدان ایران در منطقه است. این امر می تواند به تضعیف محور مقاومت که شامل ایران، حزب الله لبنان و گروه های شیعه عراقی است، منجر شود. بدون حمایت سوریه، انتقال تسلیحات و نیروهای نظامی به حزب الله لبنان دشوارتر خواهد شد و این گروه در مقابله با اسرائیل ضعیف تر خواهد شد.
2. **افزایش نفوذ ترکیه و کشورهای عربی**: با سقوط رژیم اسد، ترکیه و کشورهای عربی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی تلاش خواهند کرد تا نفوذ خود را در سوریه افزایش دهند. این کشورها ممکن است به حمایت از گروه های مخالف مسلح بپردازند و تلاش کنند تا دولت جدیدی را که با منافع آن ها همسو باشد، در سوریه به قدرت برسانند.
3. **تضعیف نفوذ روسیه**: روسیه که یکی از اصلی ترین حامیان رژیم اسد بوده است، با سقوط او نفوذ خود را در خاورمیانه به شدت از دست خواهد داد. این امر می تواند به تضعیف موقعیت روسیه در منطقه و کاهش توانایی این کشور در تاثیرگذاری بر تحولات خاورمیانه منجر شود
تحلیل آینده سوریه
آینده سوریه پس از سقوط رژیم اسد به عوامل متعددی بستگی دارد. برخی از این عوامل عبارتند از:
1. **تشکیل دولت موقت**: یکی از اولین گام ها پس از سقوط رژیم اسد، تشکیل دولت موقت خواهد بود. این دولت باید بتواند کنترل مناطق مختلف کشور را به دست گیرد و امنیت و ثبات را برقرار کند. همچنین، برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه برای تعیین دولت جدید از اهمیت بالایی برخوردار است.
2. **بازسازی کشور**: جنگ داخلی سوریه به ویرانی های گسترده ای منجر شده است. بازسازی زیرساخت ها و تامین نیازهای اساسی مردم از جمله مسکن، بهداشت و آموزش، از چالش های اصلی دولت جدید خواهد بود. این امر نیازمند همکاری بین المللی و حمایت مالی از سوی کشورهای مختلف است.
3. **مقابله با گروه های افراطی**: یکی از چالش های اصلی دولت جدید سوریه، مقابله با گروه های افراطی و تروریستی است که در طول جنگ داخلی قدرت گرفته اند. این گروه ها ممکن است تلاش کنند تا از خلا قدرت پس از سقوط رژیم اسد بهره برداری کنند و به فعالیت های خود ادامه دهند.
چالش های پیش روی مخالفان مسلح
مخالفان مسلح که نقش مهمی در سقوط رژیم اسد ایفا کرده اند، با چالش های متعددی مواجه خواهند شد:
1. **اتحاد و هماهنگی**: یکی از چالش های اصلی مخالفان مسلح، حفظ اتحاد و هماهنگی میان گروه های مختلف است. اختلافات داخلی و رقابت های قدرت می تواند به تضعیف توانایی آن ها در مقابله با چالش های پس از سقوط رژیم اسد منجر شود.
2. **جلب حمایت مردمی**: مخالفان مسلح باید بتوانند حمایت مردمی را جلب کنند و اعتماد مردم را به دست آورند. این امر نیازمند ارائه خدمات اساسی و تامین امنیت و ثبات در مناطق تحت کنترل آن ها است.
3. **مقابله با نفوذ خارجی**: کشورهای مختلفی ممکن است تلاش کنند تا از وضعیت جدید سوریه بهره برداری کنند و نفوذ خود را افزایش دهند. مخالفان مسلح باید بتوانند با این نفوذها مقابله کنند و استقلال و تمامیت ارضی سوریه را حفظ کنند.
در مجموع، سقوط رژیم اسد می تواند به تغییرات عمده ای در موازنه قدرت در خاورمیانه منجر شود و چالش های متعددی را برای آینده سوریه و مخالفان مسلح به همراه داشته باشد.
بخش پنجم: تحلیل سیاست های ترکیه در سوریه و دلایل موفقیت آن ها
سیاست های ترکیه در سوریه
ترکیه بعنوان وارث امپراتوری عثمانی، نفوذ دیرینه ای در سوریه دارد و از آغاز بحران سوریه در سال ۲۰۱۱، نقش فعالی در تحولات این کشور ایفا کرده است. سیاست های ترکیه در سوریه را می توان به چند مرحله اصلی تقسیم کرد:
1. **حمایت از مخالفان مسلح**: ترکیه از همان ابتدا به حمایت از گروه های مخالف مسلح سوریه پرداخت. این حمایت شامل ارائه تسلیحات، آموزش نظامی و پشتیبانی لجستیکی بود. ترکیه همچنین به عنوان یک گذرگاه اصلی برای ورود نیروهای خارجی به سوریه عمل کرد.
2. **مداخله نظامی مستقیم**: ترکیه در چندین نوبت به طور مستقیم در سوریه مداخله نظامی کرد. عملیات های "سپر فرات" (۲۰۱۶)، "شاخه زیتون" (۲۰۱۸) و "چشمه صلح" (۲۰۱۹) نمونه هایی از این مداخلات هستند. هدف اصلی این عملیات ها، مقابله با گروه های کرد مسلح و ایجاد مناطق امن در شمال سوریه بود.
3. **تلاش برای تغییر رژیم**: ترکیه به طور مداوم تلاش کرده است تا رژیم بشار اسد را سرنگون کند و یک دولت جدید که با منافع آنکارا همسو باشد، در سوریه به قدرت برساند. این تلاش ها شامل حمایت از مذاکرات بین المللی و تلاش برای ایجاد یک دولت موقت در سوریه بوده است.
دلایل موفقیت سیاست های ترکیه
سیاست های ترکیه در سوریه با موفقیت های قابل توجهی همراه بوده است. دلایل این موفقیت ها را می توان به چند عامل اصلی نسبت داد:
1. **موقعیت جغرافیایی**: ترکیه با داشتن مرز طولانی با سوریه، از موقعیت جغرافیایی مناسبی برای تاثیرگذاری بر تحولات این کشور برخوردار است. این موقعیت به ترکیه امکان داده است تا به راحتی نیروها و تجهیزات نظامی خود را به سوریه منتقل کند و از نزدیک بر تحولات نظارت داشته باشد.
2. **حمایت های بین المللی**: ترکیه از حمایت های بین المللی، به ویژه از سوی کشورهای غربی و ناتو، بهره مند شده است. این حمایت ها شامل ارائه تسلیحات، اطلاعات و پشتیبانی دیپلماتیک بوده است. همچنین، ترکیه توانسته است با استفاده از روابط خود با کشورهای عربی، حمایت های مالی و سیاسی بیشتری برای سیاست های خود در سوریه جلب کند.
3. **توانایی نظامی**: ترکیه با داشتن یکی از قدرتمندترین ارتش های منطقه، توانسته است به طور موثری در سوریه مداخله کند و اهداف خود را پیش ببرد. عملیات های نظامی ترکیه در سوریه نشان دهنده توانایی بالای این کشور در اجرای عملیات های پیچیده و گسترده نظامی است.
4. **استفاده از گروه های نیابتی**: ترکیه با حمایت از گروه های نیابتی مانند ارتش آزاد سوریه و گروه های مسلح کرد، توانسته است به طور غیرمستقیم بر تحولات سوریه تاثیر بگذارد. این گروه ها به عنوان نیروهای نیابتی ترکیه عمل کرده و به پیشبرد اهداف آنکارا در سوریه کمک کرده اند.
5. **انعطاف پذیری دیپلماتیک**: ترکیه با استفاده از دیپلماسی فعال و انعطاف پذیری در مذاکرات بین المللی، توانسته است نقش مهمی در مذاکرات صلح سوریه ایفا کند. این کشور با شرکت در مذاکرات آستانه و سوچی، تلاش کرده است تا به توافقات سیاسی دست یابد که منافع آنکارا را تامین کند.
در مجموع، سیاست های ترکیه در سوریه با موفقیت های قابل توجهی همراه بوده است که به دلیل موقعیت جغرافیایی، حمایت های بین المللی، توانایی نظامی، استفاده از گروه های نیابتی و انعطاف پذیری دیپلماتیک این کشور بوده است.
نتیجه گیری
تحولات اخیر در سوریه، از جمله پیشروی های سریع مخالفان مسلح و فرار بشار اسد، نشان دهنده تغییرات اساسی در معادلات سیاسی و نظامی این کشور است. این تحولات نه تنها وضعیت داخلی سوریه را به طور قابل توجهی تغییر داده، بلکه تاثیرات گسترده ای بر موازنه قدرت در خاورمیانه داشته است.
در بخش اول مقاله، به بررسی پیشروی های مخالفان مسلح و دلایل موفقیت سریع آن ها پرداخته شد. ضعف ساختاری رژیم اسد، حمایت های خارجی از مخالفان، استفاده از تاکتیک های جنگ چریکی و نارضایتی عمومی از رژیم، از جمله عوامل اصلی موفقیت مخالفان بودند. این عوامل به مخالفان امکان داد تا به سرعت مناطق وسیعی از سوریه را تحت کنترل خود درآورند و رژیم اسد را تضعیف کنند.
در بخش دوم، فرار بشار اسد و پیامدهای آن مورد بررسی قرار گرفت. فرار اسد باعث تضعیف نیروهای دولتی و افزایش توانایی مخالفان در پیشروی شد. واکنش های داخلی و بین المللی به این واقعه نشان دهنده تغییرات عمده در وضعیت سیاسی و امنیتی سوریه بود. کشورهای غربی این واقعه را به عنوان نشانه ای از شکست رژیم اسد تلقی کردند، در حالی که کشورهای هم پیمان اسد، مانند ایران و روسیه، با نگرانی به این تحولات واکنش نشان دادند.
بخش سوم مقاله به تحلیل شکست سیاست های متحدین اسد، از جمله روسیه و ایران، پرداخت. تضعیف اقتصادی و نظامی این کشورها، فشارهای داخلی و بین المللی و تغییرات در موازنه قدرت منطقه ای، از جمله دلایل ناکامی آن ها در حفظ رژیم اسد بود. همچنین، جنگ اوکراین تاثیرات عمیقی بر توانایی روسیه در حمایت از رژیم اسد داشت و خروج نیروهای حزب الله از سوریه نیز به تضعیف نیروهای دولتی منجر شد.
در بخش چهارم، پیامدهای سقوط رژیم اسد بر موازنه قدرت در خاورمیانه و آینده سوریه مورد بررسی قرار گرفت. سقوط رژیم اسد می تواند به تضعیف محور مقاومت، افزایش نفوذ ترکیه و کشورهای عربی و تضعیف نفوذ روسیه منجر شود. همچنین، چالش های پیش روی مخالفان مسلح، از جمله حفظ اتحاد و هماهنگی، جلب حمایت مردمی و مقابله با نفوذ خارجی، از جمله مسائلی است که باید به آن ها پرداخته شود.
در نهایت، بخش پنجم مقاله به تحلیل سیاست های ترکیه در سوریه و دلایل موفقیت آن ها پرداخت. موقعیت جغرافیایی، حمایت های بین المللی، توانایی نظامی، استفاده از گروه های نیابتی و انعطاف پذیری دیپلماتیک، از جمله عوامل موفقیت سیاست های ترکیه در سوریه بودند.
به طور کلی، تحولات سریع سوریه و سقوط رژیم اسد نشان دهنده تغییرات عمیق در معادلات سیاسی و نظامی این کشور و منطقه است. این تحولات نیازمند تحلیل دقیق و جامع از سوی سیاست گذاران و تحلیل گران است تا بتوانند به طور موثری با چالش های پیش رو مواجه شوند و راه حل های مناسبی برای آینده سوریه و خاورمیانه ارائه دهند.