🛑🛑🛑 تجارت زباله و جهان ما
🛑🛑🛑زباله های پلاستیکی: تهدیدی بزرگ برای محیط زیست و سلامت انسان
زباله های پلاستیکی یکی از جدی ترین چالش های محیط زیستی در عصر حاضر هستند. این مواد که به دلیل دوام و انعطاف پذیری بالا در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرند، پس از دور ریخته شدن به مدت طولانی در طبیعت باقی می مانند و اثرات مخربی بر محیط زیست و موجودات زنده می گذارند.
پلاستیک، پرکاربرترین ماده تولیدی تمدن بشر، اغلب استفاده از آن زمان کوتاهی طلب می کند اما زباله اش، به سادگی ناپدید نمی شود. زباله یک موجود زنده مثلا کاهو، پس از مدتی می پوسد. سلول های زنده، می میرند و به تدریج توسط دیگر جانداران مصرف می شوند. پلاستیک، نمی میرد. جاندار نیست، به جای مرگ، ترک می خورد و تکه تکه می شود. رفته رفته، یک تکه پلاستیک، به کوچک ترین قطعات ممکن خرد می شود. خرده پلاستیک هایی که با میکروسکوپ می توان پیدایشان کرد، به چرخه طبیعت وارد می شوند، غذای ماهی می شوند، در نمک دریا حل می شوند، به سیستم آب لوله کشی وارد می شوند و درنهایت به بدن ما می رسند. تا آنجا که به شکل میانگین یک انسان هم اکنون ماهی ۲۱ گرم پلاستیک به همراه آب و غذا به بدنش وارد می کند یا معادل یک کارت بانکی در هفته، پلاستیک می خورد. هنوز دقیق نمی دانیم این پلاستیک ها با ما چه می کنند اما ورود مواد شیمیایی پایدارتر از کل طول عمر ما به بدن مان، خبر خوبی نیست.
جهان در طول قرن های گذشته به دلیل اختراعات باورنکردنی مانند پلاستیک شاهد تغییرات قابل توجهی بوده است. این جمله "پلاستیک بزرگترین یافته در هزاره است" غیرقابل انکار است. طبق تعریف اتحادیه بین المللی شیمی محض و کاربردی، پلاستیک یک ماده پلیمری است که ممکن است حاوی مواد دیگری برای بهبود عملکرد و/یا کاهش هزینه ها باشد. اولین پلاستیک در سال 1860 اختراع شد و آغاز صنعت جهانی پلاستیک در سال 1907 مشخص شد. با این حال، توسعه صنعتی در دهه 1920 اتفاق افتاد و تولید پلاستیک در دهه 1940 گسترش یافت (شکل 1). در سال 1950، تولید پلاستیک حدود 2 میلیون تن بود و به 368 میلیون تن در سال 2019 افزایش یافت (شکل 1). بنابراین مصرف پلاستیک از سال 1950 تا 2018 حدود 180 برابر افزایش یافته است. تولید پلاستیک در سراسر جهان در سال 2022 400.3 میلیون تن محاسبه شده است. بنابراین انتظار می رود تولید پلاستیک از این پس به طور تصاعدی افزایش یابد (رافعی و صدیقی، 2021). ترکیبات آلی مانند مواد مصنوعی یا نیمه مصنوعی (پتروشیمی، مواد تا حدی طبیعی) برای تشکیل پلاستیک های نرم و انعطاف پذیر استفاده شده است. به طور معمول، پلاستیک ها را می توان به عنوان «پلیمرهای زیستی/آلی» یا «مهندسی» طبقه بندی کرد. پلاستیک های مهندسی شده با استفاده از نفت تصفیه نشده، گاز قابل اشتعال و زغال سنگ تولید می شوند. علاوه بر این، حدود 4 درصد از سوخت فسیلی برای تولید پلاستیک استفاده می شود. مواد خام پایدار مانند کربوهیدرات ها، چربی/روغن های گیاهی، میکروارگانیسم ها و سایر مواد طبیعی نیز برای تولید پلاستیک های زیستی استفاده می شوند (ورما و همکاران، 2016، الحازمی و همکاران، 2021).
انسان از چندین دوره گذشته است و برخی از دوره ها به نام مصالحی که ادوات قابل توجه و سایر ملزومات را ساخته است، مانند عصر حجر، عصر برنز و عصر آهن نامگذاری شده اند.
تاریخ تکرار شده است، زیرا اکنون ما در عصر پلاستیک زندگی می کنیم.
کلمه پلاستیک از کلمه یونانی "Plasticos" ابداع شده است که به معنای توانایی تشکیل است. پلاستیک به طور گسترده ای به عنوان یک پلیمر مصنوعی شناخته می شود که توسط پلیمریزاسیون مونومرهای استخراج شده از مواد پتروشیمی و ترکیب با سایر مواد شیمیایی ایجاد شده است (Torres-Agullo et al., 2021). مونومرها واحدهای تکرار شونده پلیمرهای با زنجیره بلند هستند که از کربن، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده اند که توسط پیوندهای کووالانسی در کنار هم نگه داشته می شوند. اتیلن و پروپیلن نمونه های رایج مونومرهای سبک وزن هستند که به طور گسترده در تولید پلاستیک استفاده می شوند (Hassan et al., 2022). در طول فرآیند پلیمریزاسیون، گروه های شیمیایی خاصی ممکن است از هر مونومر حذف شوند و در نتیجه پلیمرها به طور متناقض خواص شیمیایی یا واکنش پذیری واحد مونومر اصلی را حفظ کنند. پلیمریزاسیون می تواند "افزودن" (ترکیب مونومرها با حفظ ساختار اصلی آنها) یا "تراکم" (ساختار مونومر در طول فرآیند تغییر می کند و محصولات جانبی مانند آب را تشکیل می دهد). مواد شیمیایی خاص مورد استفاده در پلاستیک بسته به نوع پلاستیک تولید شده یا فرآیند تولید متفاوت است. در تولید پلاستیک از مواد افزودنی متعددی مانند پرکننده ها، نرم کننده ها، رنگدانه ها، عوامل کف زا، کمک های پردازش، روان کننده ها، تثبیت کننده های حرارتی، حذف کننده های اسید، آنتی اکسیدان ها، تثبیت کننده های UV، بازدارنده های شعله و برخی از عوامل ضد الکتریسیته ساکن در مقادیر مختلف برای کنترل عملکردهای مختلف مانند بهبود خواص استفاده می شود. ، سهولت پردازش، افزایش دوام، افزایش عملکرد و ظاهر.The world of plastic waste: A review
Author links open overlay panelP.G.C. Nayanathara Thathsarani Pilapitiya, Amila Sandaruwan Ratnayake

دلایل پایداری پلاستیک در محیط زیست
- ساختار مولکولی پیچیده: پلاستیک ها از مولکول های طولانی و پیچیده ای تشکیل شده اند که تجزیه آن ها در طبیعت بسیار کند و زمان بر است.
- مقاومت در برابر عوامل طبیعی: پلاستیک ها در برابر آب، نور خورشید، حرارت و بسیاری از مواد شیمیایی مقاوم هستند و به همین دلیل به راحتی تجزیه نمی شوند.
- میکروپلاستیک ها: پلاستیک های بزرگ با گذشت زمان به قطعات کوچکتری به نام میکروپلاستیک ها تبدیل می شوند که در محیط پخش شده و به دلیل اندازه کوچکشان به راحتی وارد بدن موجودات زنده می شوند.
عوارض زباله های پلاستیکی بر محیط زیست
- آلودگی خاک و آب: پلاستیک ها در خاک نفوذ کرده و باعث آلودگی خاک و آب های زیرزمینی می شوند. این آلودگی می تواند به مدت طولانی در محیط باقی بماند و بر کیفیت آب و خاک تاثیر بگذارد.
- آلودگی هوا: سوزاندن پلاستیک ها باعث انتشار گازهای سمی مانند دیوکسین و فورآن ها می شود که برای سلامتی انسان و محیط زیست بسیار مضر هستند.
- تهدید حیات وحش: بسیاری از حیوانات دریایی و زمینی به دلیل بلعیدن یا گیر افتادن در زباله های پلاستیکی جان خود را از دست می دهند. پرندگان دریایی، لاک پشت ها، ماهی ها و بسیاری از پستانداران از جمله قربانیان اصلی آلودگی پلاستیکی هستند.
- تخریب زیستگاه ها: تجمع زباله های پلاستیکی در سواحل، دریاها و اقیانوس ها باعث تخریب زیستگاه های طبیعی و کاهش تنوع زیستی می شود.
- تغییر اقلیم: تولید و دفع پلاستیک ها به انتشار گازهای گلخانه ای کمک می کند که باعث تشدید تغییرات اقلیمی می شود.
عوارض زباله های پلاستیکی بر سلامت انسان
- ورود به زنجیره غذایی: میکروپلاستیک ها می توانند وارد بدن انسان شده و از طریق دستگاه گوارش جذب شوند. مطالعات نشان داده اند که میکروپلاستیک ها در بافت های بدن انسان از جمله خون، ریه ها و کبد یافت شده اند.
- اختلال در سیستم هورمونی: برخی از مواد شیمیایی موجود در پلاستیک ها مانند بیسفنول A می توانند به عنوان اختلال کننده غدد درون ریز عمل کرده و بر عملکرد هورمون ها تاثیر بگذارند.
- افزایش خطر ابتلا به بیماری ها: تماس طولانی مدت با پلاستیک ها و مواد شیمیایی مرتبط با آن ها می تواند خطر ابتلا به برخی بیماری ها مانند سرطان، بیماری های قلبی و مشکلات تنفسی را افزایش دهد.

چگونه دروغ گویی برای تولید پلاستیک مانع اتحاد جهانی برای مراقبت از بدن های ما از آسیب های ریزپلاستیک شده است؟
رامتین شهرزاد لابی گرهای صنعت سوخت های فسیلی و شیمی بیشتر از هر گروه دیگری به اجلاس سازمان ملل در کره جنوبی رفته اند تا نگذارند برنامه های جهان برای مدیریت پلاستیک و زباله های ناشی از آن به سرانجام برسد. مشکل چیست و چه راه حل هایی وجود دارند؟
تنها چند ماه پس از پایان گفت وگوهای جهانی برای شکل گیری معاهده ای برای مدیریت و کنترل تولید و مصرف پلاستیک در فروردین امسال در شهر اوتاوا، پایتخت کانادا، حالا در نخستین روزهای آذر ماه، مقامات ۱۹۳ حکومت جهان در شهر بوسان در کره جنوبی دور هم جمع شده اند تا شاید این مرتبه بتوان اقدامی عملی برای مقابله با گسترش پلاستیکی شدن جهان انجام دهند. هدف این است تا مشکل آلودگی پلاستیکی جهان را به شکلی حقیقی برطرف کرد.
در این گفت وگوها، ۶۰ حکومت جهان به رهبری روآندا و نروژ، در تلاش هستند تا «کل طول عمر پلاستیک» را مدیریت کنند. طول عمری که در اغلب موارد، صدها تا چند هزار سال طول می کشد. یعنی از زمان تولید، تا شیوه عرضه و مصرف، تا نحوه جمع آوری، طبقه بندی و بازیافت، صفر تا صد تولید، مصرف و بازیافت پلاستیک مشخص شده باشد و تمام جهان متعهد به این باشند که جلوی آلودگی بیشتر پلاستیکی را بگیرند تا به جای اینکه فقط مسئول زباله پلاستیکی را مصرف کننده معرفی کنند، تولیدکننده، عرضه کننده و دولت ها هم مسئولیت خودشان را بپذیرند و برای حل مشکل، به راه حل های موجود اعتماد کنند، برنامه ریزی کنند و این برنامه ها را واقعا اجرا کنند.
این ۶۰ حکومت، بخشی از ۱۷۵ کشور جهان هستند که دو سال پیش چهارچوب گفت وگوهای جهانی برای پلاستیک را به «کل طول عمر پلاستیک» معطوف کردند. جمهوری اسلامی ایران جزو این حکومت ها نیست. عمده تولیدکنندگان بخش خصوصی هم توجه ای به این مذاکرات ندارند. بازار تولید پلاستیک، ۷۱۲ میلیار دلار است و مانند هر ثروت هنگفت دیگری، نگرش ها به آن با دروغ احاطه شده اند. مانند این دروغ که مسئول تولید زباله پلاستیکی، مصرف کننده است که حق انتخابی نسبت به شیوه تولید، بسته بندی، جابه جایی و عرضه کالا ندارد. بخش قابل توجه ای از زباله های پلاستیکی پیش از خریدن یک کالا، تولید شده اند. همان گونه که عمده آلودگی کربنی یک اتوموبیل، در زمان ساخت، جابه جایی و عرضه آن بعضا تا ۸۰ درصد آلودگی تولید شده است و مصرف کننده تنها مسئول بخش کوچکی از آلودگی کربنی است: اینکه چقدر سوخت فسیلی برای استفاده از اتوموبیل مصرف کند.
مانند اجلاس اقلیمی سازمان ملل، اجلاس کره جنوبی برای مدیریت پلاستیک هم شاهد حضور گسترده لابی گرهای صنعت تولید پلاستیک است. رسانه بریتانیایی گاردین در گزارش «لابی گرهای پلاستیک بزرگ ترین گروه حاضر در مذاکرات سازمان ملل هستند» نوشت که تعداد این لابی گرها بیشتر از «تعداد افراد گروه اتحادیه اروپا و هر کدام از کشورهای عضو این اتحادیه (۱۹۱ نفر) یا کشور میزبان، کره جنوبی (۱۴۰ نفر)» یا دیگر گروه های کشورهای دیگر است و در مجموع ۲۲۰ نماینده صنعت سوخت های فسیلی و صنعت شیمی سازنده پلاستیک به این اجلاس رفته اند.
در اجلاس اقلیمی باکو که چند ساعت پیش از شروع اجلاس کره جنوبی پایان یافت، ۱۷۰۰ لابی گر صنعت سوخت های فسیلی در محل اجلاس حاضر شدند و با موفقیت توانستند جلوی پیش رفت برنامه های جهانی برای مدیریت گرمایش زمین را بگیرند.
بر اساس یک بررسی که پیش از شروع اجلاس کره جنوبی منتشر شد، تولیدکنندگان عمده پلاستیک جهان که قول داده بودند میلیون ها تن زباله پلاستیکی را از طبیعت پس بگیرند، همزمان هزار برابر پلاستیک تولید کرده اند. پلاستیک هایی که عمده آنها همزمان بدل به زباله شد ه اند. نام این شرکت ها: اکسان موبایل، شل، توتال انرژیز و شوران فیلیپس. آنها با تولید ۱۳۲ میلیون تن پلاستیک، توانستند ۱۱۸ هزار و ۵۰۰ تن زباله پلاستیکی جمع کنند. درحالی که وعده آنها این بود که تا پایان ۲۰۲۳ میلادی، ۱۵ میلیون تن زباله پلاستیکی را از طبیعت جدا خواهند کرد.
آمارهای بازیافت که در گذر سال ها، ثابت مانده اند
گاردین در گزارش «دانشمندان دریافتند آلودگی پلاستیکی سراسر سیستم زمین را تغییر می دهد» نوشت در ۲۰۲۲ میلادی، جهان ۵۰۶ میلیون تن پلاستیک تولید کرده و در حدود ۹ درصد آن بازیافت شده اند. دیگر گزارش ها می گویند بین ۸ تا ۱۰ درصد پلاستیک در جهان بازیافت می شود. سال هاست که آمارهای بازیافت پلاستیک ثابت مانده اند، به رغم آنکه تولید و مصرف پلاستیک گسترده افزایش یافته است.
در جمهوری اسلامی ایران، اتاق ایران آنلاین، پایگاه خبری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در خرداد امسال در مطلب «در ایران سالانه ۴ میلیون تن پسامند پلاستیکی تولید می شود» گفت:
در مجموع ایران سالانه حدود ۴ میلیون تن پسماند پلاستیکی تولید می کند که حدود ۵۰۰ هزار تن از آن، پسماند کیسه پلاستیکی است. فقط بخش کوچکی (کمتر از ۱۰ درصد) از پسماند پلاستیکی، جداسازی و بازیافت می شود و بقیه مدفون یا سوزانده می شوند. این میزان از پسماند پلاستیکی معادل سرانه ی تولید ۱۴۰ گرم در روز است... بر این اساس، ایران، هفدهمین کشور جهان از منظر حجم پسماند پلاستیکی تولیدی و از منظر سرانه تولید در رده ۹۸ قرار دارد. در سال ۲۰۱۹ حدود ۴۹۶ هزار تن پسماند پلاستیکی در ایران سوء مدیریت شدند که خسارت این عدم مدیریت صحیح پسماندهای پلاستیکی در ایران سالانه سه هزار میلیارد تومان برآورد می شود.
این در حالی است که بخشی از آمارهای حکومت ها در موضوع بازیافت، حقیقت ندارند. مثال آن، رودخانه های پلاستیک در کشورهای آسیایی است که در بررسی پلاستیک هایشان، تولیدات سوپرمارکت های کشورهای غربی یافته شده است.
برنامه های بازیافت برخی کشورها، اسپانسر رودخانه های پلاستیک شده اند
نمایندگان نروژ در آستانه این دور مذاکرات سازمان ملل در موضوع پلاستیک هشدار دادند که حدود ۱۰ سال برای پایان دادن به بحران پلاستیک فرصت داریم، وگرنه جهان دیگر نمی تواند با مقدار موجود زباله های پلاستیکی کنار بیاید. در زمان نوشتن این مقاله، فقط یکی از جزایر شناور اقیانوس آرام که از انبوه زباله های پلاستیکی شکل گرفته، حدود سه برابر کشور فرانسه وسعت دارد. این فقط بخش کوچکی از هزاران میلیارد ریزپلاستیک میکروسکوپی است که تنها در آب اقیانوس آرام رها شده اند.

در بسیاری کشورهای غربی، زباله پلاستیکی به دست مصرف کننده تفکیک می شود، شسته می شود تا تمیز باشد، سپس به شیوه های مختلف در اختیار دولت محلی مانند شهرداری ها قرار می گیرد.
ذهنیت این است که این زباله ها به شکل مناسب بازیافت خواهند شد. اینجا یک دروغ وجود دارد: فن آوری لازم برای بازیافت عمده پلاستیک ها وجود ندارد و صرف وجود علامت بازیافت کنید بر یک پلاستیک، به معنای آن نیست که حکومت محلی امکانات و زیرساخت بازیافت آن را دارد. تولیدات سودده از تمامی پلاستیک ها ممکن نیست به همین خاطر، تجارتی در جهان به اسم «صادرات زباله برای بازیافت» شکل گرفته است.
پیش تر، عمده این صادرات به کشور چین ارسال می شد و منظور از زباله در این تجارت تنها به زباله پلاستیکی محدود نیست، بلکه شامل زباله های الکترونیکی، مانند تلفن های همراه هم می شود، اقلامی که بازیافت آن ها پیچیده است. چین در ۲۰۱۸ میلادی اعلام کرد که دیگر زباله وارد نمی کند چون در موضوع زباله های داخلی اش به اشباع رسیده و دیگر توان مدیریت زباله دیگران را ندارد. کشورهای غربی، بدین شکل کشورهای تازه ای برای صادرات زباله پیدا کردند، کشورهایی مانند فیلیپین، مالزی یا ویتنام که اغلب سواحل اقیانوسی دارند. کشورهای غربی سراغ کشورهایی هم رفتند که مشکلات مالی دارند.
دولت محلی به شهروندانشان قول می دهد زباله آنها را بازیافت کند و نمایش تفکیک و جمع آوری را هم مدیریت می کند. ولی نظارت خاصی بر جابه جایی زباله از اروپا یا آمریکای شمالی به دیگر کشورها ندارد. شرکتی که زباله را گرفته، می تواند در میانه راه آن را در اقیانوس خالی کند و به کسی هم پاسخگو نباشد. در محل بازیافت، اغلب زباله ها در اختیار دولت هایی قرار می گیرد که خود نظارتی بر شیوه بازیافت ندارند و درگیر فساد هم شده اند. نتیجه اینکه زباله ها به کارگاه های کوچکی می رسند که درنهایت، بخش بازیافت نشدنی را روانه سطل زباله تمدن بشری می کنند: آب جاری که درنهایت آن را به اقیانوس ها می رساند.
تصویرهای رودخانه های لبریز از زباله، یا کوه های زباله، یا جزیره های سرگردان زباله در اقیانوس ها دوباره برای تبلیغ برنامه های بازیافت اجرا می شوند. دولت ها بودجه برای تفکیک و بازیافت زباله اختصاص می دهند ولی درنهایت، زباله را به جایی دور می فرستند تا دور از چشم رای دهندگان، به طبیعت رها شود.
اتحادیه اروپا در ژانویه ۲۰۲۱ میلادی، صادرات زباله پلاستیکی که بازیافت آن سخت است را ممنوع اعلام کرده اما همچنان جلوی صادرات دیگر زباله های پلاستیکی را باز گذاشته است. با وجود این، کلین هاب در ۲۰۲۴ میلادی بزرگ ترین صادرکنندگان زباله پلاستیکی جهان را این ۱۰ کشور معرفی کرد: آلمان، ژاپن، بریتانیا، هلند، آمریکا، بلژیک، فرانسه، ایتالیا، کانادا و اتریش.
کشورهای ثروتمندتر هم از همدیگر زباله می گیرند. به عنوان مثال، آمریکا از کانادا زباله وارد می کند، چون قوانین ساده تری برای دفن زباله دارد. بزرگ ترین واردکنندگان زباله در گزارش کلین هاب این کشورها هستند: هلند، ترکیه، آلمان، آمریکا، ویتنام، مالزی، بلژیک، اتریش، جمهوری چک و اندونزی. بررسی های این گزارش می گوید در سه دهه اخیر، دو سوم صادرات زباله جهان در چین و هنگ کنگ دریافت شد تا زمانی که ورود زباله به این کشور ممنوع اعلام شد.
رودریگر دوترته، رئیس جمهور سابق فیلیپین در ۲۰۱۹ میلادی آماده اعلام جنگ به کانادا بود مگر اینکه کشتی های حامل زباله معمولی که به اسم زباله برای بازیافت به این کشور ارسال شده بودند را پس بگیرد.
راه حل را همین الان هم می دانیم چیست
ریزپلاستیک حالا همه جا وجود دارد، به عنوان مثال، در صورت نوزادان هم پیدا می شود. اگر برنامه های سازمان ملل در اجلاس کره جنوبی به موفقیت نرسد، تا ۲۰۶۰ میلادی پیش بینی شده که تولید پلاستیک جهان سه برابر خواهد شد. ۹۰۰ دانشمند در نامه ای سرگشاده همزمان با اجلاس کره جنوبی خواستار این شده اند تا معضل زباله پلاستیکی جهان تا ۲۰۴۰ میلادی مدیریت شده باشد. یعنی ضرب الاجل حکومت ها برای پایان دادن به بریز و بپاش پلاستیکی، ۲۴ سال دیگر باشد. نویسندگان این نامه تاکید کرده اند:
- آلودگی پلاستیکی در تمامی طول عمر پلاستیک رخ می دهد، آلودگی با استخراج و تولید موادخام شروع می شود، در زمان تولید ادامه پیدا می کند و شامل آلودگی ها در زمان استفاده، دفع، حذف پلاستیک های قدیمی، بازیافت، سوزاندن زباله و تلاش برای بهبود محیط های آلوده می شود.
- آلودگی پلاستیکی به آسیب های گسترده ای منجر می شود از جمله اینکه بر محیط زیست، اقلیم، تنوع زیستی و سلامت انسان تاثیرهای نامطلوبی می گذارد؛ همچنین بر اقتصادها هم تاثیر منفی می گذارد و زیان هایش به حقوق بشر، برابری انسان و رفاه هم می رسد.
به رغم اینکه پلاستیک، به نظر از کنترل آدمی خارج شده است، برای آن راه حل وجود دارد.
یک بررسی می گوید تنها با اجرای چهار قانون، می توان تا ۹۰ درصد زباله های پلاستیکی و همزمان ۳۰ درصد از آلودگی کربنی انباشت گازهای گلخانه ای در اتمسفر زمین تا ۲۰۵۰ میلادی کاست:
- تولیدکنندگان مجبور شوند تا برای تولید پلاستیک، ۴۰ درصد از موادخام بازیافتی استفاده کنند.
- حداکثر تولید پلاستیک محدود به حداکثر تولید پلاستیک در ۲۰۲۰ میلادی باشد.
- به طور گسترده در بازیافت و مدیریت زباله سرمایه گذاری شود.
- برای هر بسته بندی پلاستیکی، مالیات مشخصی وضع شود.
این تنها یک مثال است از اینکه می توان تولید، عرضه، جابه جایی، مصرف، بازیافت یا دفن/سوزاندن زباله پلاستیکی را مدیریت کرد.
{پلاستیک ها یکی از پرکاربردترین مواد قرن حاضر می باشند, که به دلیل حجم بالا و تجزیه ناپذیری به یک تهدید زیست محیطی تبدیل شده اند. برای رهایی از زباله های پلاستیکی و صنعتی و شهری چندین روش وجود دارد: دفن کردن, چرخه مکانیکی, چرخه بیولوژیکی, چرخه حرارتی, سوزاندن, چرخه شیمیایی و بازیافت شیمیایی. در این مقاله سعی شده است علاوه بر معرفی هر کدام از این روش ها به بررسی پیرولیز کاتالیستی یا غیر کاتالیستی ضایعات پلاستیکی به مواد شیمیایی سودمند دیگری و همچنین مطالعه عوامل موثر بر آنها پرداخته شود. با توجه به نتایج حاصله اگر یک فرآیند مناسب که بتواند زباله های پلاستیکی را به سوخت های هیدرو کربنی تبدیل کند, طراحی و بکار برده شود می تواند به روش ارزان و مقرون به صرفه ای برای جایگزینی این سوخت ها دست یافت. از مقاله پیرولیز حرارتی، روشی مناسب برای مدیریت ضایعات پلاستیکی -اسماعیلی حمید | باتمانی میثم | انوری پور باقر2012 }
نتیجه گیری : راهکارهای مقابله با مشکل زباله های پلاستیکی
- کاهش تولید: کاهش مصرف محصولات پلاستیکی یکبار مصرف، استفاده از جایگزین های سازگار با محیط زیست و حمایت از تولید محصولات قابل بازیافت و تجزیه پذیر.
- راه حل در کاهش گسترده تولید آن است. برای کاهش تولید، باید مصرف آن قاعده داشته باشد. موضوع این است که سیاستمداران تصمیم بگیرند به جای تسلیم بودن به قدرت، ثروت و لابی گری صنعت سوخت های فسیلی و صنعت شیمی، برای امروز و فردای مردم خود و کره خاکی تصمیم درست را بگیرند و آن تصمیم را اجرا هم بکنند.
- بازیافت: جداسازی و بازیافت پلاستیک ها برای تبدیل آن ها به محصولات جدید.
- مدیریت صحیح زباله: جمع آوری، تفکیک و دفع اصولی زباله های پلاستیکی.
- توسعه فناوری های جدید: توسعه فناوری های جدید برای تولید پلاستیک های زیست تخریب پذیر و روش های نوین بازیافت.
- آگاهی رسانی و آموزش: افزایش آگاهی عمومی در مورد مضرات پلاستیک و تشویق مردم به تغییر سبک زندگی.
- تدوین قوانین و مقررات: تصویب قوانین و مقررات سخت گیرانه برای محدود کردن تولید و استفاده از پلاستیک های یکبار مصرف.
در نهایت، مقابله با مشکل زباله های پلاستیکی نیازمند همکاری همه جانبه دولت ها، صنایع و مردم است. با اتخاذ راهکارهای مناسب و تغییر عادات مصرفی، می توانیم از محیط زیست خود محافظت کرده و آینده ای پایدارتر برای نسل های آینده ایجاد کنیم.
رضا رواندوست
منابع :The world of plastic waste: A review
Author links open overlay panelP.G.C. Nayanathara Thathsarani Pilapitiya, Amila Sandaruwan Ratnayake 1
مقاله پیرولیز حرارتی، روشی مناسب برای مدیریت ضایعات پلاستیکی -اسماعیلی حمید | باتمانی میثم | انوری پور باقر2012 }