گفت و گو با مهدی سلمانی در موضوع فلسفه موسیقی ( قسمت دوم )

گفت و گویی با مهدی سلمانی از جوانان هنرپیشه و پژوهشگر دینی و از فعالان فرهنگی هنری و رسانه

۱. فصل اول :

فلسفه موسیقی چیست ؟
آیا از دیدگاه فقهی ، موسیقی حرام است یا حلال ؟
آیا تک خوانی و جمع خوانی زنان از دیدگاه فقهی حرام است یا حلال ؟

۲. فصل دوم

آیا رقصیدن از دیدگاه فقهی حرام است یا حلال ؟ اگر حلال است ، در چه صورتی حلال است ؟ اگر حرام است با چه استدلالی حرام است ؟

قسمت دوم )

اگر یک جمع بندی بخواهم بکنم از نظر بنده ( مهدی سلمانی ) اولا موسیقی حرام نیست چون موسیقی یک صدای ریتم دار است که انسان به واسطه حس فطری زیبایی دوستی اش از آن لذت می برد . حتی مرحوم فیض کاشانی از فقهاء و محدثین بزرگ شیعه در ۴ قرن پیش با توجه به مجموع ادله فقهی معتقد است ابتداء موسیقی حرام نیست و فقط زمانی که توام با محرماتی مثل مجالس پارتی و اختلاط نامشروع شود حرام می شود .
به این دلیل بود که میگفتم حتی در حوزه های علمیه هم بسیاری از فقها و مدرسین هستند که میگویند تک خوانی و آهنگ های هایده و مهستی و حمیرا و... هم حرام نیست چون موسیقی مانند یک خوراک می ماند اگر ما را به انسانیت و آرامش دعوت کند حلال است مابقی حرام . قرار شد بر اینکه طبق نظر بنیانگذار جمهوری اسلامی و اصل ۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، ملاک فقه جواهری یا همان فقه جعفری باشد . چند مثال راحت بزنم : نوشیدنی حلال است مگر اینکه به فرد ضرر برساند ، موسیقی هم حلال است مگر اینکه برای فرد ضرر داشته باشد . مگر دین اسلام و قرآن و پیامبر (ص) و امیرالمومنین (ع) و... فرمودند همیشه گریه کنید ؟ آیا اسلام از ما خواسته که همش اندوه و غصه بخوریم و گریه کنیم ؟ به جان من که اسلام همچین چیزی نگفته ، خود خدا هم الان بیاد میگه من همچین چیزی نگفتم اما بعضی از روحانیون مواردی را بیان میکنند که نه عقلی است و نه فقهی و شرعی . هر چیزی جایی دارد و هر نکته مکانی ... گریه و اندوه جای خود ... رقص و شادی و موسیقی هم جای خود ... مثال ادبیاتی بزنم : تگرگ ، باید اردیبهشت را به دلواپسی بکشاند ، گیلاس ، جایش ، چله مرداد است...برگها باید وسط مهر و...
به نظر شما کسی که چاقو را ساخته به فکر چه بوده است ؟
چاقو خوب است یا بد است ؟
اگر بگویید خوب است پس چرا خطرناک است ؟ ( مثلا فردی با چاقو را فرو کند در شکم کسی )
اگر بگویید بد است پس چرا مفید و کاربردی است ؟ ( پوست کندن میوه و... )

عبارات خوب و بد ، دو صفت هستند که افراد برای خودشان مشخص میکنند که چه چیزی بد است و چه چیزی خوب پس این دو را با هم ترکیب نکنیم زیرا باعث مغالطه و سفسطه می شود به قول حوزوی ها خلط صورت می گیرد . در کل موسیقی ای که انسان را دپرس و افسرده میکند و او را به عشق های شکست خورده میبرد حرام است ، باز اینجا خود فرد تصمیم گیرنده است زیرا افرادی هستند که از افسردگی خوششان می آید و به من و شما و هیچ فرد دیگری مربوط نمیشود ، الان نسل ما که بهش بهش نسل جدید و زد می گویند و به خصوص دهه هشتادی ها و نودی ها چرا آهنگ های مورد علاقه شان تتلو و ساسی و... هستند ؟ نمیخوام وارد جزئیات بشم که این درسته یا نه / چه درست و چه غلط ، باید به تصمیماتشان احترام بگذارید ...اما ای کاش قدر چنین افرادی را بدانند و از تمامی پتانسیل افراد در جهت پیشرفت ایران استفاده کنند ، هر چند تا جایی که امکان داشته باشد باید فضای فکری ایجاد کرد تا آنها را قانع به مسائلی کرد که در آخر خود ، مختارند که چه چیزی را انتخاب و به سمتش بروند ! وظیفه شما تبیین گری منطقی است ! اگر از منطق ضد منطق بروید که قطعا حاضر نیستند یک دقیقه از حرف هایتان را بشنوند چون این نسل ما مانند نسل های قدیم نیست و بسیار باهوش و بهتر از شما ها می فهمند که حرف منطقی را بپذیرند نه منطق ضد منطق را ، در مورد حرفی که آقای سالاری معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد گفتند و شیخ فرهاد فتحی عزیز پاسخی کاملا منطقی به ایشون دادند اینه که به نظر بنده احساس میکنم سر این تصمیمات غلط و صد البته تمسخرآمیز هنرمندان چه باید کرد ؟ اصلا چه باید گفت ؟ یعنی بعضی وقتا تعجب میکنم به خصوص وقتی اینو شنیدم که پاپ مجاز است اما رپ ها باید مجوز پاپ بودن بگیرند و پاپ بخوانند ... واقعا جای تاسف دارد برای چنین تفکراتی که هنوز نمی دانند پاپ یک چیز کاملا متفاوت با رپ است حتی تفاوتش هم نمیدانند بعد اظهار نظر میکنند ... مانند این می ماند که بگوییم دانش آموزان عزیز شما در خرید کتاب های کمک آموزشی مختارید ولی باید کتاب کمک آموزشی مدنظر ما را بخرید ، در اصل اختیاری است انتخاب ما در بین اجباری ها . به قول معروف اختیاری است اما اجباری ! در مدرسه دخترانه آهنگ دافی پخش شد و به دلیل یک کار احمقانه صورت گرفت و مدیر مدرسه اخراج شد و یک نقدی که وارد است این است که تنها راه حلی که مسئولان در آن تبحر دارند ، پاک کردن صورت مسئله است !؟ باش اوکی مدیر مدرسه را اخراج کردید ، با این بچه ها چه می کنید ؟ از همین تصاویر پخش شده کاملا مشخصه که این نونهالان باغ زندگی ما مردم ، به طور کامل ترانه در حال پخش را در حافظه دارند . با آن ارتباط برقرار کرده اند ، با آن می رقصند و آن را با صدای بلند می خوانند که متاسفانه این نقد ها را سانسور کردند . خطاب به مسئولان متوجه هستید که فرهنگ حاکم بر جامعه تا چه اندازه با مطالبات و ایده آل های شما فاصله گرفته است ؟ سری به باغ تالارها بزنید ، فضای حاکم بر نوع جوانان نسل جدید و زد را ببینید ، شاید متوجه شوید که این راهش نیست . هر چه هست از کم کاری شما مسئولین و مبلغان دینی است زیرا که هیچ وقت این نسل را درک نکردید . شیخ فرهاد فتحی عزیز یه خاطره ای تعریف کرد که خیلی جالب بود :
« اخیرا چندتا فیلم برام فرستادن از یه دختر امروزی با اشعار مهدی سلمانی یکی از پسرای خوب که از فعالان فرهنگی هنری و مذهبی هستش ، ایده جالبی بود ، رفتن از طلاب ، اصطلاحات روز رو میپرسن و هیچکس بلد نیست . حتی طلابی که تخصصی نوجوان کار میکنند . واقعا کلیپ خوبیه تا بحث کنم . خودمم اینکار کردم یکی میگفت ما خیلی با جووناییم ، گفتم من کمتر کسی از خودمون میشناسم با جوونا باشد ، گفت نه هستیم ، گفتم میدونم هستید ولی فقط مربی هستی و میای میگی و میری وگرنه نمیدونی توشون چه خبره ... گفت نه میدونم گفتم خب بگو . گفتم میدونم نیستی چون من که خودم از اینا بودم ، به زور میتونم ارتباط برقرار کنم ، شما با این ادبیات با منم به زور ارتباط میگیری ، بهش گفتم اینا چین ؟!

گفتم پیک می چیه ؟!
فرق دیت و کراش چیه ؟!
دیت اول یعنی چی ؟
پارتنر با اکس فرقش چیه ؟
کراش میزنند ؟!
کالاف خوردی خوشمزس ؟!
نوشابه ی پاپچی چطور ؟!

جالب بود گفت کالاف یه بار خوردم گفتم خب پاپچی هم بغلش میزدی خوشمزه میشد ...
گفت اینبار رفتم میگیریم میخورم
گفت شیخ دیوونه شدی . گفتم آره . فقط بدون هیچ ارتباطی با اصطلاحات این نسل هم نداری چه رسد حرفای اصلیشون ... سرکاری و ایسگاتم میگیرن قطعا و می خندند . مشکل اساسی جامعه حزب اللهی این است که یک حصار دور خودشان کشیدند و از جامعه بی خبرند ، البته غیر حزب اللهی ها هم از جامعه حزب اللهی خبر ندارند و اونا هم یک حصار دیگه دور خودشون کشیدند و فکر میکنند هرکس مذهبی است خشک مقدس و افراطیه ! میگویند ارتباط داریم ولی ندارند ، آخرین بار کی همین جاهای حلال رفتند یه سر بزنند و کمی حرف های این قشر رو مستقیم بشنوند .
من بارها این جور جاها رفتم و باهاشون حرف زدم . البته چون از این قشر بودم نرفته هم میدانم ولی میروم تا بدانم جامعه به کجا رسیده است تا حرف هامون دقیق باشد . کنسرت و قهوه خانه و ... را بیخیال ، ما حتی از پارک فراری هستیم.نهایتا پارک مذهبی برای خودمان درست کردیم یا اگر برویم یک گوشه ای مینشینیم که فلان نشود . خلاصه دوریم از جامعه ، نه تنها از جامعه دوریم ، از فامیل ها و اطرافیان و نزدیکان خود هم فاصله گرفتیم و نمیدانیم چه خبر است و چون دوریم هرکس که شبیه ما نیست رو فکر میکنیم بی دین و ضدانقلاب است و حتی گاهی میگیم بی حیا است که خیلی عجیبه و گناهان خودمون رو نمیبینیم ، غیبت نقل محافل خانم ها است ، عروس فلانی دماغشو عمل کرد ، دختر فلانی فلان شد ، پسر فلانی بیسار شد . این غیبت ها که بدتر از زنا است ، خیلی طبیعیه و احساس گناه نمیکنیم و خودمون رو معصوم میدانیم ولی نسبت به گناه دیگران خیلی حساسیم ، خلاصه درمان اصلی در این است که اول بدانیم چه خبره بعد کمی فکر کنیم تا به راهکارهای منطقی برسیم و اینو همه میدانیم این هم نوعی کنسرت است ؛ امیدوارم مسئولین شهرهای مذهبی بدانند که بخشی از مردم دوست دارند از کنسرت های قانونی استفاده کنند و ممانعت از این موضوع هیچ توجیه عقلایی ندارد و فقط باعث اذیت مردم است و کار حرامی است »

این حرف های آقای فتحی بسیار عالی و دقیق بود در روایت های معتبر فقهی هم داریم که غیبت بدتر از عمل زشت زنا است . در مورد کنسرت مثلا لغو کنسرت علیرضا قربانی به خاطر حضور بانوان نوازنده که واقعا جای تاسف و تعجب داشت چون هنوز تفکرات پوسیده و متحجرانه در ستاد امر به معروف هست و این رفتار بیخردانه و بی ادبانه ستاد امر به معروف ، مصداق بارز منکر است و تردیدی در آن نیست .

۲. فصل دوم

آیا رقصیدن از دیدگاه فقهی حرام است یا حلال ؟ اگر حلال است ، در چه صورتی حلال است ؟ اگر حرام است با چه استدلالی حرام است ؟

بسیاری از فقها می گویند رقص در هر نوع آن حرام است اما نظر بنده این است که فقط رقص با نامحرم حرام است و هیچ دلیل عقلی و شرعی وجود ندارد که رقص مردان با مردان و زنان با زنان را حرام بدانیم ، فقط رقص با نامحرم را اسلام حرام میداند مابقی از من درآوردی آقایان است که هیچ دلیل منطقی ندارد مگر برای افرادی خدای نکرده با باجناق خود هم بازی میکنند اما اصل رقص ، نه گناه است و نه حرام . البته این رقص با نامحرم هم اگر زیر سن شرعی باشد و تحریک آمیز نباشد برای طرفین ، موردی ندارد چون حکم برای او واجب نیست .

در یک جلسه گفت و گویی متاسفانه برخی از طلاب بودند که به هر نحوی این کار ها را حرام مطلق می دانستند و به حرف های بنده نقد می کردند و می گفتند :

طلبه ۱ : « غربی ها به این رسیدن آهنگ مغز و حافظه را تخریب می کند اما جوان ما را نگاه کنید »

طلبه ۲ : « تلویزیون آهنگ هم پخش می کنه مگه کشور اسلامی نیست بگوید پخش نکنند . آهنگ حرامه اینو همه میدونن »

طلبه ۳ : « یکی از علل ای که باعث شد آندلس سقوط کند موسیقی بود!
۱_محبت مردم با دنیا
۲_اخلاط زن و مرد
۳_تخریب فکر جوانان
۴_دوری از قرآن و سنت رسول الله
۵_پخش وسائل و اسباب موسیقی!
۶_ترک جهاد بود!
این خیلی درس آموز است برای کسانی که مومن هستند در قالب لباس طلبگی ولی ضد انقلابی
کشور آندلسی می خواهند!!! »

و بنده هم در طی چندین متن به نقد چنین سخنانی مضحکی پرداختم .

اولا تا میخواهید خودتونو اثبات کنید میگید ببینید غربی ها چقدر خوب گفتند که موسیقی مضره بعد تا میخواهید تخریبش کنید میگید ببینید چقدر بدبختند و بیچاره ! باشد یکی شما خوبید و دیگری استدلال غیر منطقی تان .
دوما چه کسی گفته لزوما همیشه موسیقی موجب اختلاط زن و مرد و پارتی می شود ؟ اصلا یک سوال : چرا نظر امام خمینی قبلا این چنین بود که موسیقی حرام است و مانند مواد مخدر است و بعدا نظرش ۱۸۰ درجه متفاوت شد ؟ زیرا شهید بهشتی و مطهری با او صحبت کردند و اثبات کردند حرام نیست و نظر ایشون تغییر کرد کمااینکه اگر شهید مطهری ترور نمی شد قطعا سیاست غلط مبارزه با آمریکا به جای تعامل با آمریکا می بود . خیلی از موارد میتواند فکر جوانان را تخریب کند ... همه این موارد تقصیر موسیقی است ؟ این ها همش حرف رایگان است برای اثبات حرف غلط خودتان ولاغیر . متاسفانه عده ای از مربی های گروه سرود هم در نقد کار جدید گروه سرود کشوری نجم الثاقب تهران به بنده می گفتند :

« شما اهل تحقیق و پژوهش حوزوی هستید نظرتون در مورد تامین اعتبار از بیت المال برای گروه های خاص ( نجم الثاقب ) و نگاه ناعادلانه چیست ؟ پول هایی که سلیقه ای از بیت المال صرف میشه مثل همین کار جدیدتون برای غدیر که بیشتر رنگ و لعاب موسیقی هند داشت تا ایران ، اینا فرهنگ غربیه است »

بنده با کمال احترامی که به ایشون داشتم عرض کردم که بسم الله ، یک مدرک بیاورید که گروه نجم الثاقب با پول بیت المال خودش را بالا کشیده و به این جایگاه رسیده , این نگاه عادلانه را بروید یقه ی مسئولان فرهنگی را بچسبید که این همه بودجه برای کار فرهنگی می گیرند که عادلانه بین گروه های سرود تقسیم کنند چه کردند ؟ در همون نهاد ها که نمیخوام بگم چند میلیارد بودجه کار فرهنگی را بالا کشیدند و اختلاس کردند ؟! به جز این ها اختلاس های چای دبش و شرکت فولاد مبارکه و برخورد های مومنانه با بعضی از امامان جمعه چی ؟ صدایی از دوستان انقلابی شنیده نشد چرا ؟ مگر من مسئولیت دارم که پاسخگو باشم ؟ بنده هم کلی نقد و گفت و گو در این مورد داشتم و تا جایی که در توانم باشد در مقابل شان ایستادم ! این کار جدیدی که عرض میکنید یه سبک و سیاق دیگری از کار است ، فرهنگ ایرانی چه ربطی به ریتم هندی اش دارد ؟ زبان شعر فارسی است و قابل فهم همگان . بعدشم یک سوال پایانی ) موقعی که گروه سرود هایی می آیند نماهنگ هایی با زبان عربی می خوانند به فرهنگ ایرانی آسیب نمی زند اما ریتمش هندی با زبان فارسی باشد آسیب دارد ؟ زبان عربی هم ربطش ندید به زبان قران ، متاسفانه علمای ما بودند که نشستند بجای اینکه وقت خود را در زبان فارسی بگذارند ، وقت شان در ایجاد قواعد زبان عربی کردند... پس چرا اون گروه ها رو مورد نقد قرار نمی دهید ؟ واقعا موضع گیری شما رو در مورد گروه سرود نجم الثاقب درک نمیکنم ! اگر قصد تان تخریب است بگویید تا همگی متوجه شوند خیالتان راحت شود بعدشم فکر میکنم جغرافیا هم بلد نیستید ! هند و پاکستان ، غربی هستند یا اسلامی ؟ دین شما مگر اسلام نیست ؟ مگر دین اسلام سفارش به علم آموزی نکرده است ؟

« پاکستان کشوری در جنوب آسیا واقع در غرب شبه قاره هند است . این کشور از جنوب به دریای عمان و اقیانوس هند ، از غرب با ایران ، از شمال با افغانستان ، از شرق با هندوستان و از شمال شرق با چین هم مرز است »

بنده در کانالم و پیجم یک کلیپی ارسال کردم که موسیقی داشت و بغل کردن زن و مرد بود و به ساعت ها نکشید یک عده آدم مریض آمدند و وااسلاما سر دادند که تو این کلیپ را چرا گذاشتی .جالب بود آخر چرا آن همه زیبایی و عشق را نمی بینید ؟ چرا مغز خشکتان آن همه انسانیت را نادیده میگیرد تا بیایی و یک انگ بزنی به دیگران سر چی ؟ سر اینکه من شعر منحرف سنج میگویم و آنها تحریک می شوند ، خب این نشانه منحرف بودن شماست چون شعر منحرف سنج است و در اصل منحرف بودن شما را سنجیده است . مثلا حمید علیمی مداحی که طی چند ماه اخیر با اظهارات سخیف قلب مومنین را به درد آورد از اینکه ربنای شجریان از صدا و سیما پخش نمی شود اظهار ناراحتی کرد و گفت :

« اولا: مرحوم شجریان شخصا در ایام فتنه ۸۸ نامه داد که صدا و سیما حق ندارد هیچ کدام از آثارش را پخش کند. بعد که صدا و سیما به نامه اش توجه کرد و آثارش را پخش نکرد و فتنه خوابید،طرفدارانش که تا آن روز مخالف اسلام و قرآن بودن داد و بیداد کردن که چرا در رمضان ربنای شجریان رو پخش نمی کنید ! ثانیا؛قابل توجه جناب آقای هلالی و پویانفر که گفتند علیمی فقط گله داره وگرنه همسو با دشمن نیست. چرا حرفهای این مداح با معاندان از یک مخرج مشترک برخوردار است؟؟؟ »

واقعا متاسفم در نقد این حرف ها باید بگویم : طرفداران مرحوم شجریان ، همه مخالف اسلام و قرآن بودن...!!؟؟ اینکه طرفداران ایشون همه ضد اسلام و قرآن هستند ، جمله ی صحیحی نیست. اصلا چه کسی گفته است استاد شجریان مخالف دین اسلام بوده است ؟؟؟!!! بنده به شخصه طرفدار آقای شجریان هستم ، ربنای ایشون فضای روحانی و منحصر به فردی داشت که همه دوست داشتند و خود ایشون گفتند که دیگه صوت ربنا از شبکه ها پخش نشود . مشکل و ترس تان از چیست ؟ جای تاسف دارد آنکه برخی بنام دین ، پنجه در روی سیاوش موسیقی ایران می کشند و با مستمسک قرار دادن ، مصاحبه ای تقطیع شده ، مدعی مخالف اسلام بودن شجریان می شوند ! یک زمانی به ابن سینا ( فیلسوف مسلمان ) میگفتند که تو منکر خداوند هستی و کافر هستی و مسلمان نیستی ! بله همان ابن سینایی که چند سال عمر خود را پرداخت تا یکی مثل تو الان به خدا اعتقاد داشته باشه آقای مثلا انقلابی !!! جالب این است که آن زمان ابن سینا در پاسخ تمامی حرف های مزخرف و تفکرات متحجرانه اینان گفت :

در دهر چون من یکی و آن هم کافر
پس در همه دهر یک مسلمان نبود

اگر استاد شجریان ، که پیش از هنر موسیقی ، از برجسته ترین قاریان قرآن معاصر ایران است و در پاک نگاه داشتن دامن هنر از آلودگی های پیش از انقلاب ، الگویی تکرار نشدنی بشمار می آید ، متهم به مخالفت با اسلام شود ؟ کدام هنرمند دیگری را می توان در این مرتبت و شرایط سراغ گرفت که بیش از شجریان مسلمانی کرده باشد ؟ عرفان ناب موسیقی شجریان در کنار آوای ملکوتی ربنا ، از مهمترین نمادهای الهی در هنر معاصر ایران و حتی جهان به شمار می آیند و با این همه او متهم به مخالفت با اسلام می شود؟ استاد شجریان در مستند منحصر بفرد استاد حسن سربخشیان ، در توضیح دیدگاه خود در مورد ریشه مخالفت با موسیقی می گوید :
"من در جوانی چهارده بار قرآن را دوره کردم و هیچ نشانه ای از مخالفتی با موسیقی در قرآن ندیدم، این یعنی اسلام با موسیقی مخالف نیست، مخالفت آخوند با موسیقی، مخالفت اسلام نیست، آخوند با هرچیزی که توجه مردم را از خود به جای دیگری جلب کند مخالف است، برای همین با موسیقی مخالف بوده است ، هم با موسیقی وهم با دیگر مسائل ، حتی اگر این فردی که توجه مردم را جلب کرده باشد، یک آیت الله و روحانی دیگری باشد، با او هم مخالف است ." فراموش نکنیم که گلایه از جریانی متحجر و اصلاح طلب در حوزه ، منحصر به شجریان نبوده و پیش تر از او ، شهید مطهری و شخص امام خمینی بصراحت از متحجران انتقاد کردند . متحجرانی که نه تنها موسیقی ، بلکه فلسفه و عرفان را نیز حرام می دانستند ، علامه طباطبایی را تکفیر کردند و ظرف آب ، آقامصطفی فرزند امام را ناپاک می دانستند ، اما انقلاب اسلامی بسیاری از مرزهای تحجر را در هم شکست و موسیقی که در حوزه حرام دانسته می شد با ساز و گروه ارکستر در حضور امام خمینی بعنوان مهمترین مرجع شیعیان اجرا شد اما البته هنوز هم فرسنگها سنگر تحجر باقیمانده است . تحلیل جامعه شناسانه استاد شجریان از علت مخالفت برخی روحانیون با موسیقی ممکن است مورد نقد و مخالفت برخی افراد قرار گیرد اما چگونه می توان به آن برچسب مخالفت با اسلام زد ؟ اینکه تناقض است و آیا این برچسب ، بیش از آنکه تخریب استاد شجریان باشد ، تخریب اسلام نیست ؟ اگر در برابر نسل ما که خود نسلی زد است ، که استاد شجریان را بزرگترین سرمایه هنری ایران و موجب افتخار فرهنگی کشور در برابر سایر فرهنگها و تمدن های جهانی می داند ، عنوان شود که استاد شجریان مخالف اسلام بود ، به جذب نسل جوان و آینده به اسلام کمک کرده ایم یا به تعمیق شکاف او با دین ؟ این چه دینداری است که هدف وسیله را توجیه می کند و مجاز به استفاده از هر ابزاری برای تخریب دیگرانی که ممکن است یک اختلاف سلیقه سیاسی با ما داشته باشند، می شویم. بله استاد شجریان رفت و دیگر تکرار نمی شود ، شیوه درست رفتار با این سرمایه فرهنگی و هنری کشور چیست ؟ یا مثلا جناب عیسی فرهادی که فرمانده تهران بودند گفتند :

« نصب تابلوی شجریان خلاف قانون است و شورا هیچ مصوبه ای برای اینکه خیابانی به اسم شجریان باشد ، برای ما ارسال نکرده است بنابراین تا مصوبه ای نیاید و ما آن را تایید و اعلام نکنیم، اقدام در این زمینه قانونی نیست ، اگر تابلویی نصب شده باشد و کسی آن را تغییر دهد ، باز هم اقدامی خلاف قانون انجام شده است . خلاف اول را شهرداری انجام داده است و خلاف دوم را کسی که آن را کنده است، مرتکب شده است »

باید عرض کنم که در این چند ماه شورای شهر نتوانست خیابانی را بنام بازرگان و شجریان نامگذاری کند و حدود چهل سال پیش اسم خیابانی مصدق و اسم خیابان دیگری شریعتی گذاشته شد در کنار ده ها نام شهید و چهره های ارزشمند از جناح دیگر نظیر آیت الله مطهری ، بهشتی و ... باید این را درک کنیم که نام گذاری یک خیابان به معنی تایید شخص نیست بلکه به معنی برسمیت شناختن اختلاف آراء و سلیقه ملت و حرکت در جهت هم افزایی و وحدت است . مثلا در شیراز ، مثل بسیاری شهرها ، مردم خیابان های قدیمی را به نام قبلش می شناسند اگر بگویی خیابان توحید ، کمتر آدرس می گیری ، ولی اگر حتی به حزب الهی ها بگویی داریوش ، همه نشانت می دهند بگویی میدان دانشجو ، شاید حالی شان نشود ولی بگویی علم ، متوجه می شوند ، خیابان شهناز و فرح همچنان رایج است . حتی برخی به مسجد امام سر میدان شهرداری ، هنوز می گویند مسجد شاه ! این ربطی به مذهبی و غیر مذهبی و ارزشی و ورزشی ندارد بلکه فرهنگ عامه است . اصولا نام یک خیابان ، کوی یا محله ، جزئی از هویت و فرهنگ و زیست انسان ها است . ساختار شخصیتی آدم حتی با نام محله گره خورده ، من شیرازی نیستم اهل تهرانم و اصالتا آذری اما می خواهم عرض کنم اینجا ایران است همه شهر ها در کنار هم هستند که ایران را تشکیل دادند و باید با فرهنگ عام کشور مان در هر شهری آشنا باشیم تاریخ و جغرافیای مشور مان را بدانیم مثلا در شیراز ، بگویی بچه سنگ سیاه هستم یا اهل کوزه گری یا قصرالدشت هستم ، هر کدام یک شخصیتی را در ذهن مخاطب تداعی می کند . اسم یک محله ، صرفا نوشته روی تابلو نیست که بکنی ، یکی دیگر جایش بگذاری . اسامی باید با هویت و تاریخ آن منطقه انس داشته باشد تا پذیرفته شود . یک شهر مفاخر بسیار ، فرهنگ متنوع ، سنت های متکثر دارد ، اینکه نام همه معابر شهر را بنام شهدا بزنی واقعا خدمتی به شهید نه تنها نیست بلکه گاهی ضدتبلیغ و بی سلیقگی هم هست .

این یک کلیاتی در مورد فلسفه موسیقی و احکام فقهی آن بود که در خیلی از جاها هم وارد جزئیات آن شدم اما پیشنهاد میکنم به اهالی علم که کتاب هایی معرفی میکنم را هم بخوانند بسیار مفید است ...

۱. کتاب جریان شناسی ضد فرهنگ ها از استاد عبدالحسین خسروپناه از موسسه فرهنگی حکمت نوین اسلامی . ( ایشون استاد تمام فلسفه اسلامی و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی که در حال حاضر استاد فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی و امام جمعه موقت دزفول نیز هستند )

۲. کتاب هشت گفتار درباره فلسفه موسیقی از داریوش صفوت ( ایشون موسیقی دان سنتی ، نوازنده سنتور و سه تار و از شاگردان حبیب سماعی ، ابوالحسن صبا و محمد ایرانی مجرد بود که از جمله بنیان گذاران مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایران در سال ۱۳۴۷ است )

۳. کتاب فقه هنر « مجموعه مقالات نخستین همایش ملی » تحت اشراف علمی آیت الله ابوالقاسم علی دوست به کوشش : آقایان سید محمد حسین نواب ، مهدی همازاده و هادی جهانگشا ( ایشون مجتهد ، فقیه ، فیلسوف فقه ، مدرس درس خارج فقه و اصول ، نویسنده و محقق اسلامی که رئیس اندیشکده فقه و حقوق اسلامی مرکز الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت ، عضو جامعه مدرسین ، رئیس کرسی های نظریه پردازی ( علوم نقلی ) رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه و با رتبه استادی عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق اسلامی پژوهشکده نظام های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است )

و چند نکته حقوقی در مورد موسیقی و کنسرت عرض کنم : بر اساس قوانین کیفری موجود در ایران ، برگزاری کنسرت بدون مجوز و خوانندگی زنان جرم نیست . 

نکته بعدی اینکه خوانندگی زنان مصداق فعل حرام نیست ؛ خواننده زن می تواند بگوید مقلد فقهایی است که مطلق آواز زنان را حرام نمی دانند و با استناد به آن کارش را بکند . نمی توانند ادعا کنند که خوانندگی زن ، مصداق «فعل حرام» است و به تبع حرام بودن آن ، شخص مشمول ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی می باشد چرا که خواننده و دست اندرکاران می توانند این ادعا را مطرح کنند که ایشان مقلد فقهایی هستند که مطلق آواز زنان را حرام نمی دانند. بله ممکن است خواننده یا برخی عوامل در برگزاری کنسرت پوشش مناسب را رعایت ننمایند و بدون حجاب شرعی در کنسرت حضور پیدا کنند یا اقداماتی انجام دهند که آن اقدامات مصداق یکی از عناوین کیفری باشد که در این صورت محکومیت ایشان به استناد آن رفتارها ، دارای محمل قانونی است و نه به استناد خوانندگی و برگزاری کنسرت !

پایان قسمت دوم