🛑🛑فرق رهبری با مدیریت
مبانی و مفاهیم
مدیریت
به فرآیند کنترل و سازماندهی منابع، افراد و فعالیت ها برای دستیابی به اهداف مشخص اشاره دارد. مدیران معمولا بر روی برنامه ریزی، نظارت و ارزیابی عملکرد تمرکز دارند تا اطمینان حاصل کنند که کارها به درستی انجام می شود
مدیران اطمینان حاصل می کنند که کارکنان مطابق استانداردها عمل کرده و قوانین را رعایت می کنند. آن ها از برآورده شدن اهداف رهبران خود اطمینان حاصل می کنند. همچنین افرادی توانا و مسئولیت پذیر هستند، اما نقش آن ها در سازمان ها کاملا تابع قوانین است. مدیر فردی است که یک وظیفه مدیریتی را به دوش می کشد. به طور کلی، مدیران موظفند از طریق برنامه ریزی و تعیین بودجه، سازمان دهی و استخدام کارکنان و همچنین حل و کنترل مسائل و مشکلات پیش آمده، اطمینان حاصل کنند که سازمان به اهداف مطلوب دست می یابد.
رهبری
به عمل الهام بخشی و هدایت افراد برای رسیدن به اهداف مشترک مربوط می شود. رهبران بیشتر بر روی ایجاد انگیزه، ارتباط برقرار کردن با اعضای تیم و ترسیم چشم اندازهای آینده تمرکز دارند
قدرت یک رهبر از توانایی او در کسب حمایت سایرین نشات می گیرد. او از تاثیرگذاری خود جهت به چالش کشیدن قواعد جاافتاده و تشویق به نوآوری استفاده می کند. طبق گفته دراکر، رهبران گاهی جهت تحریک تغییرات، قوانین را تغییر می دهند. پیتر دراکر به درستی این موضوع را تعریف می کند:
«تنها تعریف برای یک رهبر، فردیست که دارای پیرو است. کسب پیروان نیازمند تاثیرگذاری است، اما برای دست یابی به پیروان نباید صداقت خود را زیر پا گذاشت.
قدرت و جایگاه رهبری در سازمان حاصل یک سمت یا جایگاه سازمانی نیست. یک رهبر، قدرت و جایگاه خودش را از نفوذ اجتماعی کسب می کند که در میان سایر اعضای سازمان دارد و از این نفوذ استفاده می کند تا مشارکت سایر اعضا را برای دستیابی به اهداف مشترک افزایش دهد. رهبر کسی است که ابتکار عمل را به دست می گیرد و بیش از هر کسی برای تحقق اهداف سازمانی تلاش می کند؛ همین ویژگی، سایر اعضای سازمان را ترغیب به پیروی از آن ها می کند.
تفاوت اصلی بین رهبری (Leadership) و مدیریت (Management)
- هدف و تمرکز:مدیریت: بر روی وظایف مشخص و کنترل نتایج تمرکز دارد.
رهبری: بر روی الهام بخشی و ایجاد انگیزه در افراد تمرکز می کند - رویکرد به تغییر:مدیران: تمایل دارند از ریسک ها دوری کنند و در پی حفظ نظم موجود باشند.
رهبران: ریسک پذیرند و به دنبال نوآوری و تغییرات مثبت هستند - چشم انداز:مدیران: بیشتر بر روی اهداف کوتاه مدت تمرکز دارند.
رهبران: دیدگاه بلندمدتی دارند و به دنبال تحقق اهداف بزرگتر هستند - نحوه تعامل با تیم:مدیران: وظایف را مشخص کرده و دستورالعمل ها را ارائه می دهند.
رهبران: به اعضای تیم انگیزه می دهند و آنها را برای حل مسائل تشویق می کنند - نتایج قابل اندازه گیری:مدیریت: نتایج را می توان به راحتی اندازه گیری کرد.
رهبری: نتایج معمولا ناملموس هستند و شامل تغییرات فرهنگی یا انگیزشی در تیم می شوند - ساختار سازمانی:مدیران: بر روی ایجاد ساختارها و سیستم ها برای دستیابی به اهداف تاکید دارند.
- رهبران: برقراری ارتباط موثر با اعضای تیم را در اولویت قرار می دهند
رهبری
ایجاد چشم انداز، انگیزش، تغییر
الهام بخش، الگو، تاثیرگذار
آینده نگر، خلاق، ریسک پذیر
الهام بخش، انگیزشی، دوطرفه
ایجاد تیم، توسعه افراد، همکاری
مدیریت
سازماندهی، برنامه ریزی، کنترل
ساختارمند، سیستماتیک، عملیاتی
حاضرگرا، منطقی، محافظه کار
رسمی، دستورالعمل محور، یک طرفه
هدایت تیم، نظارت بر عملکرد
مواردی که سازمان به مدیریت نیاز دارد
- هنگام بحران یا شرایط ضروری؛
- کنترل دقیق فرایندها و پروژه ها؛
- آموزش اعضای جدید تیم؛
- تقسیم وظایف و واگذار کردن مسئولیت های مهم؛
- انجام یک وظیفه با مهلت زمانی مشخص و محدود؛
- انجام یک پروژه حساس که به نتیجه خاصی نیاز دارد.
مواردی که سازمان به رهبری نیاز دارد
- زمانی که کارمندان به توانایی های خودشان اعتماد دارند و وظایفشان را به نحو احسن انجام می دهند؛
- وقتی که می توانید به اعضای تیم خود در جهت انجام وظایف محوله بدون نیاز به نظارت دقیق اعتماد کنید؛
- زمانی که یک رویکرد یا فرایند جدید را به سازمان معرفی می کنید؛
- در طول بحث های خلاقانه یا جلسات تیمی نیز بهتر است از رویکردهای رهبری استفاده کنید؛
نقل قول های بزرگان درباره مدیریت و رهبری
در اینجا به بخشی از نقل قول های الهام بخش از بزرگان عرصه مدیریت در ارتباط با تفاوت های رهبر و مدیر اشاره می کنیم:
ونیس لومباردی:
رهبران به دنیا نمی آیند؛ بلکه ساخته می شوند.
جک ولش:
قبل از اینکه یک رهبر باشید، موفقیت شما فقط به رشد خودتان بستگی دارد. زمانی که شما تبدیل به یک رهبر می شوید، موفقیت شما به رشد دیگران بستگی دارد.
جان سی ماکسول:
رهبر کسی است که راه را می شناسد، خودش در راه قدم بر می دارد و راه را به بقیه نیز نشان می دهد
آیزن هاور:
رهبری هنر این است که افراد دیگر را به گونه ای ترغیب به انجام عمل مدنظر خودتان بکنید که آن ها به خاطر میل خودشان آن کار را انجام دهند.
کارآیی مدیریت در بالا رفتن از نردبان موفقیت است. رهبری می پرسد که آیا این نردبان به دیوار درست تکیه داده شده است یا خیر؟
وارن جی بنیس:
فرق رهبری و مدیریت در این است که مدیر اداره می کند؛ درحالی که رهبر نوآوری می کند. مدیر دیدگاه کوتاه مدت دارد؛ درصورتی که رهبر چشم انداز دوربرد دارد. مدیر می پرسد «چگونه و چه زمانی؟»؛ رهبر می پرسد «چیست و چرا؟». مدیر چشم به نتیجه دارد؛ درحالی که رهبر چشم به افق های دور دارد. مدیر وضعیت موجود را می پذیرد؛ اما رهبر آن را به چالش می کشد
پیتر دراکر:
مدیریت کارها را به درستی انجام می دهد؛ درحالی که رهبری کارهای درست را انجام می دهد.
نتیجه گیری در نهایت، هر دو نقش مدیریت و رهبری برای موفقیت یک سازمان ضروری هستند. مدیران کارها را به درستی انجام می دهند، در حالی که رهبران اطمینان حاصل می کنند که کارهای درست انجام شوند. ترکیب این دو مهارت می تواند به یک سازمان کمک کند تا هم از نظر عملیاتی و هم از نظر استراتژیک موفق باشد