مصطفی لطفی
178 یادداشت منتشر شدهفوتبال جام باشگاه های فیفا / عصر جدید و جسورانه فوتبال جهانی آغاز میشود....
هوالمصور
جام جهانی باشگاه های ۲۰۲۵: تغییرات، فرصت ها و چالش ها

جام جهانی باشگاه های فیفا، یکی از مهم ترین رویدادهای فوتبال باشگاهی جهان، در سال ۲۰۲۵ با فرمت و ساختاری جدید برگزار خواهد شد. این دوره که از **۱۵ ژوئن تا ۱۳ ژوئیه ۲۰۲۵ (۲۵ خرداد تا ۲۲ تیر ۱۴۰۴)** در ایالات متحده آمریکا برگزار می شود، نخستین دوره ای خواهد بود که به صورت گسترش یافته با **۳۲ تیم** برگزار می شود. این تغییر، نقطه عطفی در تاریخچه این مسابقات محسوب می شود و اهداف بلندپروازانه ای در راستای تقویت فوتبال جهانی دنبال می کند.
تاریخچه جام جهانی باشگاه ها و دلایل اصلاح فرمت
جام جهانی باشگاه ها نخستین بار در سال ۲۰۰۰ (۱۳۷۸) به منظور جایگزینی جام بین قاره ای برگزار شد، اما به دلیل چالش های مالی و مدیریتی تا سال ۲۰۰۵ (۱۳۸۴) به حالت تعلیق درآمد. پس از آن، فیفا این رقابت ها را به صورت سالانه با حضور تیم های قهرمان قاره ها و قهرمان میزبان برگزار کرد.
با وجود جذابیت های این فرمت، محدودیت تعداد تیم ها و رقابت های کوتاه مدت، محبوبیت مسابقات را به طور کامل تضمین نمی کرد. در این راستا، **جیانی اینفانتینو**، رئیس فیفا، در سال ۲۰۱۶ (۱۳۹۵) ایده گسترش مسابقات به ۳۲ تیم را مطرح کرد تا علاوه بر افزایش کیفیت رقابت ها، فرصت بیشتری برای حضور باشگاه های مطرح از سراسر جهان فراهم شود.
ایالات متحده؛ انتخابی استراتژیک برای میزبانی
در تاریخ **۲۳ ژوئن ۲۰۲۳ (۲ تیر ۱۴۰۲)**، فیفا اعلام کرد که ایالات متحده میزبان این رویداد خواهد بود.
انتخاب این کشور با توجه به **زیرساخت های پیشرفته ورزشی**، **تجربه موفق در میزبانی جام جهانی ۱۹۹۴** و **آمادگی برای جام جهانی ۲۰۲۶** صورت گرفت. همچنین فیفا با این تصمیم، استراتژی گسترش محبوبیت فوتبال در آمریکای شمالی و توسعه بازارهای جدید این ورزش را دنبال می کند.
ساختار جدید: چهره ای متفاوت از رقابت ها
فرمت جدید مسابقات از بسیاری جهات مشابه جام جهانی فوتبال بین سال های ۱۹۹۸ تا ۲۰۲۲ است:
1. مرحله گروهی:
- ۳۲ تیم در ۸ گروه ۴ تیمی قرار می گیرند.
- تیم ها به صورت دوره ای با یکدیگر بازی می کنند.
- دو تیم برتر هر گروه به مرحله حذفی صعود می کنند.
2. مرحله حذفی:
- مسابقات یک هشتم نهایی، یک چهارم نهایی، نیمه نهایی و فینال.
- برخلاف دوره های قبلی، مسابقه ای برای تعیین تیم سوم برگزار نخواهد شد.
این تغییرات ساختاری، علاوه بر ایجاد فرصت بیشتر برای رقابت، جذابیت های اقتصادی و تجاری زیادی را به دنبال دارد.
سهمیه بندی و معیار انتخاب تیم ها
در ۱۴ فوریه ۲۰۲۳ (۲۵ بهمن ۱۴۰۱)، فیفا سهمیه بندی مسابقات را اعلام کرد:
- یوفا (اروپا): ۱۲ سهمیه.
- کونمبول (آمریکای جنوبی): ۶ سهمیه.
- ای اف سی (آسیا)، کاف (آفریقا)، کونکاکاف (آمریکای شمالی): هر کدام ۴ سهمیه.
- او اف سی (اقیانوسیه): ۱ سهمیه.
- میزبان (ایالات متحده): ۱ سهمیه.
باشگاه های حاضر بر اساس نتایج رقابت های قاره ای بین سال های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ (۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳) انتخاب می شوند. در صورتی که یک تیم بیش از یک بار قهرمان شود، سهمیه های اضافی به تیم های دیگر براساس رتبه بندی چهار ساله تعلق می گیرد.
---
چالش ها و انتقادات مطرح شده
1. فشار روی بازیکنان و تیم ها:
اتحادیه جهانی بازیکنان حرفه ای (FIFPRO) و مجمع لیگ های جهانی نگرانی هایی را درباره افزایش فشار روی بازیکنان ابراز کرده اند.
افزایش تعداد مسابقات ممکن است به خستگی و مصدومیت بازیکنان منجر شود و بر عملکرد آنها در لیگ های داخلی تاثیر بگذارد.
2. تداخل با پنجره نقل و انتقالات تابستانی:
این رقابت ها در میانه فصل نقل و انتقالات برگزار می شود که می تواند تغییراتی در ترکیب تیم ها ایجاد کند. فیفا برای کاهش این مشکل، دوره نقل و انتقالات ویژه ای از **۱ تا ۱۰ ژوئن ۲۰۲۵ (۱۲ تا ۲۱ خرداد ۱۴۰۴)** در نظر گرفته است.
3. مسائل تجاری و اقتصادی:
با وجود سودآوری بالقوه این مسابقات، هزینه های بالا برای میزبانی و فشار اقتصادی بر باشگاه ها، موضوعی بحث برانگیز است.
فرصت های پیش رو برای فوتبال جهانی
جام جهانی باشگاه های ۲۰۲۵ می تواند بستری برای نمایش توانایی های باشگاه های مختلف و تقویت روابط بین المللی در فوتبال باشد. این مسابقات، فرصتی استثنایی برای تیم های کمتر شناخته شده خواهد بود تا در برابر قدرت های بزرگ جهان بدرخشند و هواداران جدیدی جذب کنند.
با وجود انتقادات و چالش ها، فیفا امیدوار است با مدیریت مناسب این مسابقات، گامی بزرگ در توسعه فوتبال جهانی برداشته و تجربه ای بی نظیر برای هواداران و باشگاه ها خلق کند.
آیا جام جهانی باشگاه های ۲۰۲۵ می تواند به نقطه عطفی در تاریخ فوتبال تبدیل شود؟
زمان پاسخ این پرسش را خواهد داد.