عقد ضمان

عقد ضمان

در حقوق عقد ضمان عبارت است از التزام شخص ثالث به دادن بدهی مدیون به بستانکار با لحاظ التزام متقابل بین آن ثالث ضامن و مضمون له و این بین زندگان است. پس ضامن، حق مطالبه دین را به بستانکار می دهد ( التزام ضامن ) و مضمون له حق مطالبه ای را که از مدیون خویش دارد ساقط می کند ( التزام ضامن ) به طوری که اگر پس از عقد ضمان به طوری که اگر پس از عقد ضمان، ضامن بدون وراث و بدون ترکه بمیرد یا مفلس شود یا به مال های او دسترسی نباشد مضمون له می تواند به مدیون اصلی، رجوع کند. این است ضمان نقل ضمه. 
به عبارت دیگر عقد ضمان یعنی شخصی مالی را به ذمه دیگری است به عهده بگیرد . متعهد را ضامن طرف دیگر را مضمون له و شخص ثالث را مضمون عنه یا مدیون اصلی می گویند.
به طور کلی می توان گفت که عقد ضمان عقدی است که بین ضامن و طلبکار بسته می شود و اراده بدهکار نقشی ندارد. ضمان عقدی یا عقد ضمان به دو صورت ضمان نقل ضمه و ضمان ذم ضمه می باشد که هر یک دارای خصایص و ویژگی های است.

اوصاف عقد ضمان

1_ ضمان عقد رضایی است و توافق ضامن و طلبکار باعث انتقال مستقیم دین به ذمه ضامن می شود و می توان گفت که عقد رضایی عقدی است که  دو نفر برای انعقاد عقدی راضی باشند، تا بگوییم عقد بین آنها واقع شده است. این دسته از عقود، عقد رضایی هستند.
2_ ضمان عقدی است معوض و تعهد ضامن و سقوط طلب مضمون له از ضامن در برابر یکدیگر باهم انجام می شود.
3_ عقد ضمان، یا بهتر بگوییم، تعهد ضامن تبعی است و مبنای آن دین مضمون عنه به طلبکار است.
4_ ضمان عقدی است لازم که در واقع به عقد و قراردادی که هیچ کدام از دو طرف معامله حق فسخ آن را نداشته باشد ، عقد لازم گفته می شود.

انعقاد ضمان

انعقاد ضمان یا برای منعقد کردن عقد ضمان باید طرفین شرایطی را داشته و رعایت نمایند:
1_ یکی از شرایطی که طرفین باید داشته باشد تراضی و اهلیت است.
2_ لزوم تراضی از دیگر شرایطی است که طرفین باید داشته باشند یعنی باید طرفین رضایت به انجام این عقد داشته باشند.
3_ لزوم منجز بودن ضمان در واقع منظور از منجز بودن این است که عقد نباید معلق به چیزی باشد.
4_ اهلیت ضامن و طلبکار یعنی طلبکار و ضامن باید اهلیت انعقاد عقد ضمان را داشته باشند.