تاثیرات ناشی از نور بر جسم انسان -۱

تاثیر نور بر روان و روح انسان غیرقابل انکار است. محققان بر این باورند که همان طور که به تغذیه سالم برای جسم خود توجه می کنیم، باید به نور کافی و مناسب نیز برای روح خود اهمیت دهیم. به این ترتیب، می توانیم از بسیاری از تاثیرات ناخوشایند بر روح و روان جلوگیری کنیم. این تاثیر نه تنها به میزان نور بستگی دارد، بلکه نوع نور محیط نیز از عوامل مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. به عنوان مثال، نورهای سفید و آبی هرچند که در محیط به مقدار کافی پراکنده شوند، ممکن است حس ناامیدی و افسردگی را در فرد ایجاد کنند.

نور مناسب و کافی نه تنها به چشمان ما آسیبی نمی زند، بلکه هنگام مشاهده عناصر اطراف و انجام کارها و فعالیت ها، ما را با مشکلی مواجه نمی کند. نکته دیگر اهمیت نورپردازی صحیح برای جسم ما است که به عنوان بازدارندگی در برابر برخی از حوادث فیزیکی عمل می کند. بدین معنا که با وجود نور کافی در یک محیط، از بسیاری از اتفاقات، مانند برخورد با موانع، افتادن و آسیب دیدگی های جسمی جلوگیری می شود. این موضوع در نقاطی از خانه که دارای سطوح غیر هم سطح هستند، از اهمیت زیادی برخوردار است. نورپردازی می تواند عامل ایجاد احساسات گوناگونی چون آرامش، شغف، شادی، افسردگی، ترس، اضطراب، عصبانیت و دیگر احساسات باشد. ازاین رو انسان در یک مکان با نوعی نورپردازی احساس شادمانی می کند و در همان محیط ممکن است با گونه ای دیگر از نورپردازی، غمگین و محزون شود. همان طور که نور از لحاظ دیداری در تغییر ساختار ظاهری اشیا موثر است، در تغییر شرایط ظاهری محیط و ویژگی های معماری آن نیز می تواند نقش به سزایی داشته باشد، برخی از این تغییرات در ادامه آورده شده اند:

الف - تغییر وسعت محیط: به کمک نور، می توان فضایی را وسیع تر یا کوچک تر نمایش داد. برای این منظور، کافی است نورپردازی ها را بر روی دیوارها و کنج های محیط انجام داد. به این ترتیب، اطراف محیط روشن تر از مرکز شده و بزرگ تر جلوه می کند.

ب - تغییر مسیر دید: گاهی ممکن است برای پنهان ساختن مشکلی ساختاری در بخشی از فضا و یا هر هدف دیگری، دکوراسیونی طراحی کنیم که قسمتی از فضا در همان وله اول ورود مورد توجه مراجعین قرار نگیرد. برای این منظور، دو ابزار مهم وجود دارد: 1- کاربرد نور 2- کاربرد رنگ. اگرچه در میان این دو ابزار، کاربرد رنگ پایدارتر است، ولی ممکن است با توجه به هدف موردنظر، عدم جلب توجه و تغییر مسیر دیداری مقطعی باشد و تنها مدتی این شرایط در محیط ایجاد شود.

ج - تاثیر نور بر رنگ محیط: نور یکی از عوامل تغییر دهنده و اساسا هویت دهنده رنگ است. یک رنگ در معرض نورهای رنگی مختلف جلوه های گوناگونی را دارد.

د - نور عامل تفکیک کننده فضا: البته این جداسازی به لحاظ ظاهری بوده و ترکیب ساختاری واقعی برای منفک کردن فضاها از هم وجود ندارد؛ ولی با انتخاب یک ترکیب نورپردازی مناسب، می توان فضایی بزرگ را به فضاهایی با کارایی های مختلف تقسیم کرد (فتاحی & ضیابخش, 1393).