تاب آوری چیست و چگونه می توان آن را تقویت کرد؟
تاب آوری یا resiliency یک مفهوم کلیدی در روانشناسی است که به توانایی افراد در مواجهه با چالش ها و مشکلات زندگی اشاره دارد. این مهارت به افراد کمک می کند تا با استرس ها و ناملایمات بهتر کنار بیایند و پس از مواجهه با شکست ها، دوباره به حالت عادی بازگردند. در ادامه به بررسی مفهوم تاب آوری و روش های تقویت آن خواهیم پرداخت.
تاب آوری چیست؟
تاب آوری به معنای *توانایی سازگاری** و **انعطاف پذیری* در برابر فشارها و مشکلات زندگی است. این مهارت شامل برخورداری از قدرت*بازیابی** و *ادامه دادن* به زندگی پس از تجربیات دشوار می باشد. طبق تعریف انجمن روانشناسی آمریکا، تاب آوری فرآیند سازگاری، تحمل مشکلات و حل و فصل دشواری ها همراه با امیدواری در مواجهه با چالش های زندگی است.
تاب آوری توانایی ادامه دادن است تاب آوری برگشت پذیری نیست.
تاب آوری مقابله موفق با انواع شوک یا تهدید و بحران است.تاب آوری انقلاب خرد ورزی است که خط تولید آن مدیریت است و ابزار گسترش آن هم آموزش است تاب آوری خوشبختی جدید است .
تاب آوری میتواندحداقل آشفتگی در رویارویی با مقدار معینی از تنش باشد این معنا در پیشگیری و مدیریت مخاطرات یا بازسازی و ترمیم و همچنین در مدیریت بحران شایان توجه است .
تاب آوری ویژگی افراد نیست.
تاب آوری پایداری نیست. عبارت انسان تاب آور ناصواب است تاب آوری بمعنای نبود آسیب نیست اگرچه در بسیاری از متون تاب آوری را در مقابل آسیب پذیری تعریف میکرده اند اما تاب آوری میتواند هم آیند صدمه و آسیب هم باشد.
برخلاف آنچه که در اغلب متون آمده است تاب آوری منبعث از روانشناسی مثبت نیست اما به روانشناسی مثبت راه دارد.
تاب آوری میتواند استاتیک و یا دینامیک باشد ضرورتی ندارد تاب آوری را فقط در مواجهه با عوامل ایجاد اختلال کننده تعریف کنیم که در یک زندگی معمولی هم وجود آن ضرورت دارد.
تاب آوری یک مفهوم الزامی و بنیادی در زیست روانی اجتماعی افراد و خانواده ها و همچنین سازمانها بشمار می آید.
بدون تاب آوری تعادل و پایداری و حیات و ممات قابل تصور نخواهد بود .
تعریف تاب آوری داستان فیل در تاریکی است تعریف تاب آوری سهل و ممتنع است اغلب تعاریف پذیرفتنی هستند اما کامل نیستند اما به روایتی هر تعریفی از آن با عبارت توانایی آغاز میشود.
تعریف تاب آوری چیست ؟ در پاسخ به این سوال فروان نوشته و گفته و شنیده شده است اکنون شاید بهتر آن باشد که بدانیم تاب آوری چه چیزی نیست ؟
تاب آوری برگشت پذیری نیست تاب آوری دارایی نیست تاب آوری رویکردی تقلیل گرا نیست تاب آوری بمعنای خوگیری با عامل مزاحم نیست تاب آوری بمعنای تن دادن به ذلت و تسلیم شدن و سازش هم نیست. هم چنین میتواند رویداد محور نباشد.
تاب آوری انقلاب خرد ورزی است که خط تولید آن مدیریت است و ابزار گسترش آن هم آموزش است تاب آوری خوشبختی جدید است.
تاب آوری تمرین پذیر است این تمرینات مبتنی بر حداقلی از ظرفیت های ژنتیکی است اما برای توسعه آن ضرورتی ندارد که مصیبت و شکست های مکرر تجربه کنیم اگرچه این سازه روانشناختی بنوعی قدرت مقابله انسان با مشکلات را نمایندگی میکند و یکی از بهترین پیش بینی کننده های سلامت بشمار می آید
اما بایستی در نظر داشت که تاب آوری فضلیت نیست ختم کلام اینکه تاب آوری ضامن تعادل و پایداری است اما پایداری نیست تاب آوری میتواند پاسخ مثبت فرد و یا سازمان و جامعه به مشکلات باشد.
مولفه های تاب آوری
تاب آوری شامل چندین مولفه کلیدی است که می توان به آنها اشاره کرد:
- واقع نگری: توانایی دیدن واقعیت ها بدون تحریف.
-شفقت ورزی: مهارت در ابراز همدردی نسبت به خود و دیگران.
-پذیرش تغییرات: توانایی پذیرش شرایط جدید و سازگاری با آنها.
- مدیریت احساسات: کنترل و تنظیم هیجانات در شرایط دشوار.
- روابط اجتماعی: ایجاد و حفظ ارتباطات مثبت با دیگران.
چگونه می توان تاب آوری را تقویت کرد؟
تقویت تاب آوری یک فرآیند مستمر است که نیازمند تلاش و تمرین می باشد. در زیر به برخی از روش های موثر برای افزایش تاب آوری اشاره می شود:
1.خودآگاهی: شناسایی احساسات و واکنش ها در مواجهه با چالش ها، به فرد کمک می کند تا نقاط قوت و ضعف خود را بشناسد.
2.خودتنظیمی: حفظ تمرکز و مدیریت احساسات در شرایط استرس زا.
3.توسعه روابط اجتماعی: ایجاد شبکه های حمایتی از دوستان و خانواده که می توانند در زمان های سخت کمک کنند.
4.چالش با افکار منفی: تبدیل افکار منفی به مثبت، که می تواند به افزایش تاب آوری کمک کند.
5.تنظیم اهداف واقع بینانه: تعیین اهداف قابل دستیابی که احساس موفقیت را تقویت می کند.
6.پذیرش تغییرات: یادگیری نحوه سازگاری با تغییرات غیرمنتظره.
7. تمرین مهارت های مقابله ای: استفاده از تکنیک های مختلف برای مدیریت استرس مانند تنفس عمیق یا مدیتیشن.
با تمرین مداوم این مهارت ها، افراد می توانند تاب آوری خود را افزایش دهند و بهتر با چالش های زندگی مقابله کنند.

