نقض حریم خصوصی در فضای مجازی
نقض حریم خصوصی در فضای مجازی به چه معناست؟
مفهوم نقض حریم خصوصی به معنای نفوذ غیر منطقی به خلوت دیگران می باشد. به تعبیری دیگر، افشای عمومی اطلاعات خصوصی که شخص را در وضعیت سختی قرار می دهد را نقض حریم خصوصی می گویند.
در دنیای مجازی نیز این معنا با همین مفهوم شناخته می شود. به بیانی دیگر، افراد اجازه انتشار اطلاعات خصوصی دیگران از صفحات شخصی آنها و نقض حریم خصوصی در شبکه های اجتماعی، وبلاگ ها و یا وب سایت ها را نخواهند داشت.
انواع نقض حریم خصوصی در فضای مجازی
موارد بسیار وجود دارند که می توان به آنها اشاره داشت. ولی در حقیقت نقض حریم خصوصی در انواع گوناگون، یک جرم محسوب می شود و از روش های قانونی می توان با آن مقابله کرد. از جمله این موارد به شرح زیر است:
تهدید به انتشار عکس های شخصی
در صورتی که شخصی بدون اجازه صاحب اطلاعات، این اجازه را به خودش بدهد که تصاویر دیگری را در فضای مجازی پخش کند و موجب به وجود آمدن مشکلات و مسائلی برای آن شخص گردد، واضح است که این رفتار وی نقض حریم خصوصی شناخته خواهد شد. مجازات انتشار تصاویر خصوصی در فضای مجازی در مقالات قبل به طور کامل شرح داده شد.
ضبط مکالمات و تهدید به انتشار آنها
از سویی دیگر ضبط مکالمات دیگران نیز یکی دیگر از انواع نقض حریم خصوصی محسوب می شود. این عمل همراه با تهدید به پخش، علی رغم شکسته شدن دیوارهای حرمت میان افراد، عملی ناشایست است و پیگرد قانونی درپی خواهد داشت. این موضوع ممکن است در چت نیز به صورت نقض حریم خصوصی مشاهده گردد.
اخاذی
اخاذی یعنی زورگیری، باج گیری و یا تهدید اشخاص به انجام عملی که در اراده آنها نمی باشد. این عمل جرمی می باشد که بر پایه کسب مال، خدمات و یا اطلاعات غیر قانونی است.
شنود مکالمات
گوش دادن به مکالمات میان دو یا چند نفر بدون اجازه ایشان شنود غیر قانونی محسوب می شود. علاوه بر این ممکن است در پاره ای از موارد این شنود همراه با تهدید جهت اخاذی هم صورت گرفته باشد. لازم به ذکر است که به موجب ماده ۳ قانون جرایم رایانه ای:
«شنود اطلاعات افراد، حبس معادل با یک تا سه سال، جزای نقدی از بیست تا شصت میلیون ریال یا هر دو مجازات را در پی دارد.» همچنین انتشار اطلاعات به طور غیر قانونی، به حبس از دو تا ده سال خواهد انجامید. در صورت فروش یا افشای اطلاعات نیز به حبس از ۵ تا ۱۵ سال محکوم خواهد شد.
نشر اکاذیب
پخش اخبار دروغ، اطلاعات غیر حقیقی و همچنین ایجاد فضای مسموم جهت برکناری یک شخص از جایگاهی که دارد را نشر اکاذیب می گویند.
از جمله نشر اکاذیب در فضای مجازی که در مقالات قبل مفصل توضیح دادیم می توان به تهمت، فحش، افترا و گسترش اخبار بی پایه اشاره داشت که بر اساس ماده ۶۹۸ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی ایران، شامل هر دو نمونه اعمال مجرمانه و انتساب اعمال خلاف حقیقت به سایرین می باشد.
جاسوسی
یکی دیگر از انواع نقض حریم خصوصی، جاسوسی(Espionag )می باشد. جاسوسی به معنای تحصیل اطلاعات محرمانه و خصوصی و افشای اطلاعات مشابه بدون اجازه صاحب آن اطلاعات است. فردی که مرتکب جاسوسی گردد عامل جاسوسی یا جاسوس شناخته می شود.
سرقت اطلاعات
سرقت اطلاعات(Identity theft) عبارت است از اعمال مجرمانه به منظور کسب اطلاعات شخصی یا مالی فرد دیگری، جهت سوءاستفاده از هویت او و ارتکاب کلاهبرداری اعم از انجام معاملات یا خریدهای غیرقانونی.