دیپلماسی اقتصادی
دیپلماسی اقتصادی
دیپلماسی اقتصادی ، فن پیاده سازی سیاست خارجی است که منافع اقتصادی کشور را دنبال می کند و از توان اقتصادی در سطوح دو جانبه ، منطقه ای و بین المللی بهره مند می گردد . کیفیت دیپلماسی اقتصادی در هر کشور متاثر از خط مشی های سیاستی است که عمدتا در ضمن اسناد بالادستی تعیین ، هدایت و ارزیابی می گردد .
قبل از پایان جنگ سرد، برای قرن ها دغدغه دولت ها و سیاست های حاکم بر روابط بین المللی، حفظ تمامیت ارضی و امنیت ملی از طریق قدرت نظامی بود. اما با پدید آمدن تحولاتی شگرف در عرصه جهانی، همچون تاسیس سازمان ها و نهادهای مالی، گسترش جهانی شدن اقتصاد و افزایش وابستگی متقابل میان کشورهای جهان، پایان جنگ سرد و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و غیره، به تدریج اقتصاد به عنصری تاثیرگذار بر روابط بین المللی تبدیل شد.
به این ترتیب، الزامات امنیتی در سطح ملی و بین المللی کم رنگ شد و اقتصاد اهمیت بیشتری یافت؛ به طوری که سیاست خارجی دولت ها که بر پایه مسائل سیاسی و امنیتی بود، معطوف به مسائل اقتصادی گشت و دیپلماسی سنتی جای خود را به دیپلماسی اقتصادی به عنوان فصل مشترکی میان دیپلماسی و منافع اقتصادی داد.
به این ترتیب و با توجه به این که فضای سیاسی و نظامی جهان به سمت اقتصادی شدن تغییرکرد، قدرت واقعی بر پایه توانایی ها و ظرفیت های هر کشور در ادغام با اقتصاد جهانی و نه صرفا بر پایه قدرت نظامی و حفظ قلمرو شخصی تعریف شد.
در حال حاضر "توسعه اقتصادی" به مولفه ای اساسی در تعیین کارآمدی دولت ها و قدرتمندی کشورها تبدیل شده است. از همین رو، دغدغه اصلی دولت ها، به کسب قدرت اقتصادی از طریق فتح بازارهای جهانی، تبدیل شده است. در چنین شرایطی باید در نظر داشت که دستیابی به توانمندی اقتصادی و به تبع آن تحقق توسعه اقتصادی جز در سایه تعامل موثر و سازنده با اقتصاد جهانی به دست نخواهد آمد. لذا ضروری است دولت ها برای کسب موقعیت بهتر در سطح اقتصاد جهانی، سلسله ای از الزامات را برای تک تک نهادها و حلقه های تصمیم گیری خود در نظر بگیرند، این مهم در حیطه سیاستگذاری خارجی با تبیین و اجرای دیپلماسی اقتصادی محقق می گردد.