رویکردهای موثر در فرزند پروری مثبت کدامند؟
رویکردهای موثر در تاب اوری و رفتار مثبت کودکان
روانشناسان کودک معتقدند که رفتار کودکان بر اساس نوع تربیت آنان شکل می گیرد و والدین نقش مهمی در شکل گیری این رفتارها دارند.
گاهی اوقات ممکن است کودک رفتار نامناسبی داشته باشد که باعث ناراحتی یا عصبانیت والدین می شود. در این مواقع، به جای سرزنش یا تنبیه کودک، والدین باید او را به رفتارهای مثبت و مناسب تشویق کنند. طیبه سرلک مترجم کتاب تاب آوری کودکان در ادامه آورده است متخصصان روانشناسی کودک چندین رویکرد برای ترویج رفتار مثبت در کودکان ارائه داده اند که در ادامه به آنها می پردازیم:
رویکرد رفتاری
رویکرد رفتاری با تمرکز بر مهارت های رفتاری مثبت به کودکان کمک می کند تا الگوی رفتاری مفیدتری را بیابند. این رویکرد معمولا برای درمان کودکانی با مشکلات رفتاری یا اجتماعی مانند اختلالات نقص توجه و بیش فعالی، اختلالات رفتار خودکشی، نقص تواناییهای ارتباطی و سایر مشکلات رفتاری استفاده می شود. در این رویکرد با تاکید بر تقویت مهارت های رفتاری مثبت و کاهش مهارت های رفتاری ناپسند، به کودکان کمک می شود.
رویکرد معرفتی
رویکرد معرفتی به تحلیل نحوه تفکر و باورهای کودکان می پردازد و معتقد است که بازنگری در باورها و الگوهای ذهنی می تواند بهبودی در رفتار و احساسات کودکان ایجاد کند. این رویکرد با توجه به تفاوت های فردی و در جهت کمک به کودکان برای درک بهتر احساسات و افکار خود همراه با مدیریت احساسات منفی حرکت می کند. تقویت اعتماد به نفس و بهبود کیفیت زندگی از دیگر جنبه های این رویکرد است.
رویکرد رواندرمانی
رویکرد رواندرمانی با استفاده از تکنیک هایی به کودکان در درک عواطف خود کمک می کند. این رویکرد بر همدلی تمرکز دارد و به والدین کمک می کند تا خود را جای فرزندشان بگذارند و احساسات واقعی پشت رفتار نادرست او را درک کنند. وقتی کودک احساس کند والدین او را درک می کنند، به آنها اعتماد خواهد کرد و هنگامی که والدین در مورد انتخاب های مسئولانه به او آموزش می دهند، نسبت به آنها روراست و صادق خواهد بود.
رویکرد تقویت مثبت
رویکرد تقویت مثبت به کودکان کمک می کند تا رفتار خود را بهبود بخشند. در این رویکرد، والدین با استفاده از جملات تشویقی مناسب، کودکان را به رفتارهای مثبت تشویق می کنند. برخی از این جملات عبارتند از:
- عالی کار کردی! - خیلی خوب بود که خودت این کار رو انجام دادی. - من به تو افتخار می کنم. - تو واقعا سخت تلاش کردی. - تو می تونی هر کاری رو که بخوای انجام بدی.
استفاده موثر از این جملات در کوتاه مدت تاثیر خود را نشان می دهد و باعث عمیق تر شدن رابطه بین کودکان و والدین می شود
رویکرد توسعه ای
رویکرد توسعه ای به توانمندی ها و قابلیت های کودکان توجه دارد و با تقویت آنها در مواجهه با چالش های کودکان یاری می کند. این رویکرد به والدین کمک می کند تا به جای اصرار در انجام اشتباه، به کودک فرصتی برای یادگیری بدهند.
هر یک از این رویکردها با روش های ویژه خود به بهبود زندگی روانی و اجتماعی کودکان کمک می کنند. استفاده از ترکیبی از این رویکردها می تواند نتایج مطلوب تری را در ترویج رفتار مثبت در کودکان به همراه داشته باشد.
برای تقویت تاب آوری در فرزندان، چندین رویکرد و روش موثر وجود دارد که می تواند به آنها کمک کند تا با چالش ها و مشکلات زندگی بهتر کنار بیایند.
رویکردهای موثر در تقویت تاب آوری
1. آموزش مهارت های حل مسئله و تفکر انتقادی: این مهارت ها به کودکان کمک می کند تا به طور منطقی و سازنده با مشکلات برخورد کنند و راه حل های موثری پیدا کنند. یادگیری این مهارت ها به آنها اجازه می دهد تا در مواجهه با چالش ها، احساس ناامیدی نکنند و به جای آن به دنبال راه حل باشند.
2. ترویج امید و نگرش مثبت: ایجاد یک محیط مثبت و امیدبخش به فرزندان کمک می کند تا به آینده امیدوار باشند و با مشکلات به طور موثرتری مقابله کنند. افراد با نگرش مثبت معمولا در مواجهه با چالش ها احساس راحتی بیشتری دارند.
3. فراهم کردن حمایت عاطفی: والدین باید به احساسات و نیازهای عاطفی فرزندان خود توجه کنند و آن ها را درک کنند. این حمایت عاطفی می تواند به فرزندان کمک کند تا احساس کنند که در برابر مشکلات تنها نیستند.
4. آموزش مهارت های واقعی و ضروری: به جای اینکه فقط به فرزندان بگویید چه کار کنند، باید به آن ها یاد دهید که چگونه مشکلات را حل کنند. این شامل آموزش مهارت هایی است که به آن ها کمک می کند در موقعیت های مختلف تصمیمات بهتری بگیرند.
5. تحمل بلاتکلیفی: به فرزندان اجازه دهید تا با موقعیت های نامشخص و چالش برانگیز روبرو شوند و به آن ها یاد دهید که چگونه می توانند این بلاتکلیفی را تحمل کنند. این امر به آن ها کمک می کند تا در آینده با چالش های پیچیده تر بهتر کنار بیایند.
6. تشویق به تلاش دوباره: فرزندان باید یاد بگیرند که شکست بخشی طبیعی از زندگی است و باید به تلاش های خود ادامه دهند. این رویکرد به آن ها کمک می کند تا اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند و در مواجهه با مشکلات مقاوم تر شوند.
با استفاده از این رویکردها، والدین می توانند به تقویت تاب آوری کودکان خود کمک کنند و آن ها را برای مواجهه با چالش های آینده آماده سازند.
علاقه مندان و پژوهشگران در زمینه فرزندپروری و مطالعات معتبر بین المللی در زمینه تاب آوری کودکان میتوانند به کتابهای زیر هم مراجعه فرمایند

