رسانه و تاب آوری دانش آموزان

در دنیای امروز، رسانه ها نقش بسیار مهمی در شکل گیری نگرش ها و رفتارهای اجتماعی دارند.

 با توجه به گسترش فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی، دانش آموزان به عنوان نسل جوان و آینده ساز، به طور روزافزون تحت تاثیر رسانه ها قرار دارند. این تاثیرات می توانند مثبت یا منفی باشند و به همین دلیل، بررسی رابطه بین رسانه و تاب آوری دانش آموزان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

تاب آوری دانش آموزان برای دستیابی به موفقیت تحصیلی علیرغم شرایط چالش برانگیز اطلاق می شود. این مفهوم با نتایج مثبتی مانند پیشرفت تحصیلی بالاتر و نرخ ترک تحصیل کمتر مرتبط است.

 تاب آوری تحصیلی می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله خوش بینی، هوش هیجانی، شایستگی یادگیری خودراهبر و مهارت های خودیار باشد. همچنین با توانایی بهبودی از سختی ها و مقابله با چالش های زندگی نیز در ارتباط است.

تاب آوری چیست؟

تاب آوری به معنای توانایی فرد در مواجهه با چالش ها، فشارها و بحران های زندگی است. این ویژگی به افراد کمک می کند تا با مشکلات روبرو شوند و از آن ها عبور کنند. تاب آوری شامل مجموعه ای از مهارت ها و ویژگی ها است که می تواند به دانش آموزان کمک کند تا در برابر فشارهای تحصیلی، اجتماعی و عاطفی مقاومت کنند و به رشد و پیشرفت خود ادامه دهند.

 نقش رسانه در تقویت تاب آوری

 1. دسترسی به اطلاعات

رسانه ها، به ویژه رسانه های دیجیتال، به دانش آموزان این امکان را می دهند که به اطلاعات و منابع آموزشی دسترسی پیدا کنند. این دسترسی می تواند به آن ها کمک کند تا مهارت های جدیدی یاد بگیرند و در مواجهه با چالش ها، راه حل های مناسبی پیدا کنند. به عنوان مثال، ویدئوهای آموزشی، مقالات علمی و وبینارهای آنلاین می توانند به تقویت دانش و مهارت های دانش آموزان کمک کنند.

2. ایجاد حس همبستگی

رسانه ها می توانند به ایجاد ارتباطات اجتماعی و حس همبستگی در میان دانش آموزان کمک کنند. از طریق شبکه های اجتماعی و پلتفرم های آنلاین، دانش آموزان می توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و از حمایت های عاطفی یکدیگر بهره مند شوند. این نوع ارتباطات می تواند به افزایش تاب آوری آن ها کمک کند.

 3. الگوهای مثبت

رسانه ها می توانند الگوهای مثبت را به نمایش بگذارند که به دانش آموزان انگیزه می دهد. داستان های موفقیت افرادی که با چالش ها روبرو شده اند و توانسته اند بر آن ها غلبه کنند، می تواند به دانش آموزان الهام ببخشد و به آن ها نشان دهد که تاب آوری یک ویژگی قابل یادگیری است.

چالش های رسانه و تاثیرات منفی

 1. فشارهای اجتماعی

یکی از چالش های عمده ای که رسانه ها برای دانش آموزان ایجاد می کنند، فشارهای اجتماعی است. تصاویری که در رسانه ها منتشر می شود، می تواند انتظارات غیرواقعی از ظاهر و رفتار افراد ایجاد کند. این فشارها ممکن است منجر به احساس ناکافی بودن و کاهش اعتماد به نفس در دانش آموزان شود.

 2. اطلاعات نادرست

رسانه ها همچنین می توانند منبع اطلاعات نادرست باشند. انتشار اخبار جعلی و اطلاعات نادرست می تواند به سردرگمی و اضطراب دانش آموزان منجر شود. این امر می تواند تاب آوری آن ها را تحت تاثیر قرار دهد و باعث شود که در مواجهه با چالش ها احساس ناامیدی کنند.

3. اعتیاد به رسانه

استفاده بیش از حد از رسانه ها، به ویژه شبکه های اجتماعی، می تواند به اعتیاد منجر شود. این اعتیاد می تواند زمان و انرژی دانش آموزان را کاهش دهد و آن ها را از فعالیت های مفید و سازنده دور کند. در نتیجه، تاب آوری آن ها تحت تاثیر قرار می گیرد و توانایی آن ها برای مقابله با چالش ها کاهش می یابد.

 راهکارها برای تقویت تاب آوری از طریق رسانه

 1. آموزش سواد رسانه ای

آموزش سواد رسانه ای به دانش آموزان کمک می کند تا بتوانند اطلاعات را به درستی تحلیل و ارزیابی کنند. این مهارت به آن ها این امکان را می دهد که از اطلاعات نادرست دوری کنند و به منابع معتبر اعتماد کنند.

 2. ترویج محتوای مثبت

مدارس و نهادهای آموزشی می توانند با ترویج محتوای مثبت و الهام بخش در رسانه ها، به تقویت تاب آوری دانش آموزان کمک کنند. این محتوا می تواند شامل داستان های موفقیت، مقالات آموزشی و ویدئوهای انگیزشی باشد.

 3. ایجاد فضاهای حمایتی

ایجاد فضاهای حمایتی در مدارس و جوامع می تواند به دانش آموزان کمک کند تا احساس امنیت و حمایت کنند. این فضاها می توانند شامل گروه های مشاوره، کارگاه های آموزشی و فعالیت های گروهی باشند که در آن ها دانش آموزان می توانند تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و از یکدیگر حمایت کنند.

رسانه ها می توانند نقش دوگانه ای در زندگی دانش آموزان ایفا کنند. از یک سو، آن ها می توانند به تقویت تاب آوری کمک کنند و از سوی دیگر، ممکن است چالش هایی را ایجاد کنند که بر تاب آوری تاثیر منفی بگذارد. بنابراین، ضروری است که دانش آموزان، والدین و معلمان به طور فعال در استفاده از رسانه ها و مدیریت تاثیرات آن ها بر تاب آوری دانش آموزان مشارکت داشته باشند. با اتخاذ رویکردهای مناسب، می توان به دانش آموزان کمک کرد تا در دنیای پیچیده امروز، تاب آوری بیشتری داشته باشند و به موفقیت های بیشتری دست یابند.