خرداقلیم به مثابه آسایش محیطی؛ تحلیل تاثیرات تغییر اقلیم بر آسایش حرارتی کاربران منظر در خرداقلیم ها

به موازات رشد دانش شهرسازی و افزایش معماری در شهر و رشد روزافزون جمعیت شهری که پیش­بینی ­ها تا سال 2030 بیانگر رسیدن به بیش از 61 درصد جمعیت شهرنشین در جهان است نشان ­دهنده افزایش میزان آسیب ­پذیری مخاطرات طبیعی و تغییرات اقلیمی و تاثیرات منفی بر محیط­ های شهری است. رشد شهرنشینی از زوایایی چون دما، رطوبت، تابش، سیل، کیفیت هوا و باد بر روی اقلیم تاثیرگذار است. از این ­رو، افزایش دما در خرداقلیم ­ها بر آسایش حرارتی کاربران منظر فضاهای باز شهری مشکلات عدیده ­ای را در بخش سلامت انسان وارد می ­آورد. بدون در نظرگیری تاثیرات محیطی در پی تغییرات اقلیمی بر آسایش حرارتی که نیاز اساسی کاربران منظر در فضاهای باز شهری به سختی می­ توان دیگر نیازهای قابل تامین فضای بیرونی را دریافت. منظور از آسایش محیطی، مجموعه شرایطی ا­ست که از نظر حرارتی حداقل برای 80 درصد از افراد مناسب باشد و انسان در آن احساس سرما یا گرما نکند.

در گذشته نیز آسایش حراراتی یکی از اجبارهای طراحی و برنامه ­ریزی فضای شهری به ­حساب می­ آمد و از شاخص ­های ارزیابی محیط کالبدی و اجتماعی به شمار می ­رفت؛ تا آن ­جا که مهم ­ترین بحث در خلق فضاهای انسان ­ساخت، پاسخ ­گویی به عوامل محیطی به­ منظور کسب آسایش بود و در کنار سایر عوامل طراحی، فضایی مطلوب را برای شهروندان فراهم می­ کرد. در قرن 21 که به خاطر به ­کارگیری برنامه ­ریزی شهری غربی، شهرنشینی متراکم و ساخت مسکن در ساختمان­ های بلند و ساخت و ساز ساختمان­ های صنعتی و استفاده از مصالح جاذب نور باعث ایجاد تغییرات در خرداقلیم ­های منظر شهری شده و منجر به عدم آسایش حرارتی کاربران منظر در پی کاهش پوشش گیاهی و تولید گرما شده است، فضاهای باز محله­ ای نیز که امکان تفریح و پیاده­ روی و گذران اوقات فراغت، بازی، تجمع، دیدار و گفتگو را دارد تحت تاثیر قرار داده و فرصت­ های افزایش مشارکت اجتماعی را در منظر شهری کاهش داده است. کاربران به مرور از فضاهای باز عمومی که شرایط آسایش آن ­ها را فراهم نکند روی ­بر می­ گردانند چرا که یکی از کیفیت ­های استفاده از عرصه­ های میان در منظر شهری، تامین آسایش حرارتی کاربران است. از این­ رو، با توجه به تغییرات اقلیمی که شاهد آن هستیم و ساخت مسکن بدون در نظر گرفتن این موارد و در نظر گرفتن تاثیر مستقیم عدم آسایش در فضاهای داخلی بر آسایش در فضاهای باز شهری، پژوهش در زمینه تاثیرات تغییر اقلیم بر آسایش حرارتی کاربران در خرد اقلیم ­ها، ضرورت می ­یابد.