در دنیای امروز، شبکه هوشمند در صنعت برق چه نقشی دارد؟

شبکه هوشمندSmart grid ، شبکه ای است که جریان دوسویه انرژی الکتریکی و اطلاعات را با ایجاد بستر مخابراتی که دارای قابلیت های پایش ، جمع آوری اطلاعات، پردازش اطلاعات و کنترل است را دارا است. هدف از این شبکه افزایش راندمان ، کاهش هزینه ها و افزایش قابلیت اطمینان است. شبکه هوشمند یک فرصت بی نظیر را به صنعت برق برای ورود به سطح جدیدی از قابلیت اطمینان، دسترسی و بازدهی می دهد که به سلامت محیط و اقتصاد ما کمک خواهد کرد. فناوری های مخابراتی و دیجیتالی که امکان ارتباط دوطرفه را بین تولید کننده های برق و مشتریان و در طول خطوط انتقال مهیا می سازد همان چیزی است که یک شبکه را هوشمند می سازد.

Grid به یک شبکه الکتریکی گفتته می شود. شبکه ای از خطوط انتقال ، ایستگاه های فرعی، دستگاه های میدان ولتاژ و دیگر اجزایی که برق را از نیروگاه به منازل و یا محل کار شما منتقل می کنند. تمامی این اتفاق ها زمانی که دو شاخه را به پریز می زنید و یا کامپیوتر خود را روشن می کنید اتفاق می افتد. برای توسعه هر چه بیشتر به یک نوع شبکه جدید نیاز داریم ،که پاسخگوی رشد سریع دنیای دیجیتال و تجهیزات کامپیوتری و تکنولوژی وابسته به آن باشد. شبکه ای که بتواند افزایش پیچیدگی ها و نیاز برق را مدیریت کرده و به شکل خودکار عمل کند. 

تکنولوژی دیجیتال که امکان ارتباط دوطرفه را بین تولید کننده های برق و مشتریان و در طول خطوط انتقال مهیا می سازد همان چیزی است که یک شبکه را هوشمند می سازد. 

همچون دنیای اینترنت، شبکه های هوشمند برق نیز از کنترلرها، کامپیوترها ، اتوماسیون و تکنولوژی ها و تجهیزاتی که با یکدیگر کار می کنند تشکیل یافته است. ولی در این مورد این تکنولوژی ها همراه با شبکه فعالیت خواهند کرد تا به تغییرات سریع تقاضای برق ما پاسخ دهند. 

مزایای شبکه هوشمند را می توان به موارد زیر اشاره کرد: 

*انتقال و توزیع بهینه توان الکتریکی

*برقراری سریع توان پس از قطع ناشی از خطای سیستم

*هزینه پایین عملکرد، تعمیر و نگهداری 

*تعرفه پایین تر برق به دلیل کاهش تقاضای پیک

*تسهیل ادغام منابع تجدیدپذیر در شبکه 

*افزایش تطبیق پذیری خطوط انتقال 

*کاهش تقاضای پیک

*بازیابی سریع بعد از هرگونه اغتشاش و مشکل ناگهانی در خطوط و فیدرها 

*پاسخ تقاضای بهتر 

*کاهش هزینه ها که منتج از قطع و وصل از راه دور مشترکین می باشد

*کاهش زمان خاموشی مشترکین 

جلوگیری از قطع برق مشترکین،فاکتور اصلی رضایت مندی مشترکین است. شبکه توزیع هوشمند به سرعت وسایلی را که احتمالا موجب خطا در شبکه توزیع می شوند را شناسایی و از مدار خارج می کند و همچنین جریان سنتی را به سرعت مشخص می کند و مکان هایی که نیاز به حضور نیرو جهت اصلاح شبکه را دارند به سرعت اعلام می کند. استفاده از نرم افزارهای پیشرفته اندازه گیری سریعا مشترکین را که خارج از سرویس هستند را مشخص می کند. فراهم نمودن چنین اطلاعاتی برای پرسنل اتفاقات که در محل خاموشی هستند بسیار ذی قیمت بوده و بازده عملکرد را بسیار بالا می برد. 

با توجه به طبیعت متغیر انرژی های تجدیدپذیر که عموما نیروی باد می باشد، مشترکین جهت انتخاب نیاز به اطلاعات میزان تولید آن و در دسترس بودن آن دارند ، تا با توجه به درآمدشان و اولویت های زیست محیطی انتخاب صحیح انجام می دهند که این امر نیاز به آموزش و توانمند ساختن مشترکین و آماده سازی بستر فرهنگی دارد، لذا بایستی در این زمینه نیز سرمایه گذاری مناسبی انجام شود. نرم افزارهای قیمت گذاری بلادرنگ به مدیریت تقاضا کمک می کنند، تا هر زمان که برق گران است قیمت خرده فروشی را افزایش دهند و هنگامی که قیمت برق پایین است قیمت خرده فروشی را کاهش دهند. 

به هر حال ، مردم با این گونه نرم افزارها آشنایی ندارند ولی اکنون سیستمی طراحی شده است که مصرف انرژی مشترک را بر اساس تنظیمات خود بر اساس قیمت و زمان کنترل می کند. این سیستم ها مشترکینی را که نگران محیط زیست خود هستند قادر به کنترل منبع تولید انرژی می کند و می توانند از آن نوع انرژی استفاده کنند که آسیب کمتری به محیط زیست وارد می کند. 

 مهندس امیرحسین پوراصغر

 مهندس برق قدرت