علی ریگی
کارشناس ارشد مهندسی شهرسازی/برنامه ریزی شهری؛ مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی
8 یادداشت منتشر شدهمفهوم آسیب اجتماعی در شبکه معابر
با عمومیت یافتن خودرو و سایر وسایل نقلیه شهری، ایجاد میادین و چهارراه ها به عنوان بخش های حکومتی، در مقابل میدان های سنتی شهر، ضرورت پیدا کرد، که چنین محورهایی بی تردید در راستای تضعیف عملکردی بازار و جایگزینی کارکردهای تازه در چنین محورهایی بود.
سامانه شبکه ارتباطی دسترسی، نوع معماری بنا و تعاملات اجتماعی ناشی از آن ها، متقابل بر هم تاثیر میگذارند و به همین دلیل بررسی هم زمان این موارد ضروری است. همچنین در طراحی جزییات شبکه دسترسی معابر، باید ضمن رعایت مقرون به صرفه بودن طرح، تاثیر بسیار زیادی که فضاهای باز و فضای سبزی به واسطه حجم ساختمان ها و سطوح شبکه معابر بر کیفیت زندگی اجتماعی، محدوده های مسکونی و کلا سیمای یک شهر به وجود می آورند، از نظر دور نداشت. لذا شبکه معابر و سطوح دسترسی باید به نحوی طراحی شوند که جذاب، دلپذیر، متنوع و فضاهایی مطلوب جهت یک زندگی اجتماعی را تشکیل دهند. شناخت و بررسی آسیب های اجتماعی اولین قدم ها در طراحی و برنامه ریزی شهری است. اقدام در سایر حوزه ها همچون ارتقای آگاهی، برنامه ریزی شهری، طراحی شهری، برنامه ریزی حمل و نقل و سیاست گذاری به دنبال یافتن راه حل برای مسائلی است که در هر جامعه پرداختن به آن ها در اولویت قرار دارند (شکوهی، 1391: 27). در این راستا یکی از اهداف مدیریت شهری در ارتباط با رفتارهای اجتماعی مردم تاکید بر برنامه ریزی در جهت پراکنش صحیح امکانات تا سیاست و خدمات زیربنایی در سطح شهرها است.
دناله اپلیارد در سال 1983 در مقاله (خیابان ها می توانند باعث مرگ شهرها شوند) این عقیده را مطرح کرده است که شبکه های ارتباطی باید به عنوان ابزاری برای رسیدن به اهداف زیر مورد توجه طراحان محیط شهری قرار گیرند: دسترسی به امکانات، حیات بخشی، هویت، حیات عمومی و اجتماع عمومی، اصالت و معنی، عدالت اجتماعی و خوداتکایی (معینی، 1385: 281).