مستثنیات دین چیست؟

مستثنیات دین چیست؟؟

امیرحسین صفدری پژوهشگر علم حقوق

باید در نظر داشته باشید که هر مالی که از محکوم علیه به دست بیاید قابل توقیف و فروش نیست چرا که مطابق با ماده 24 قانون نحوی اجرای محکومیت های مالی مستثنیات دین قابل توقیف و فروش نمی باشد!!! 

مستثنیات دین طبق قانون شامل موارد ذیل می باشد: 

الف) منزل مسکونی که عرفا در شان محکوم علیه در حالت اعسار او باشد. 

ب) اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است. 

ج) آذوقه موجود به قدر احتیاج محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفا آذوقه ذخیره می شود.

د) کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شان آنها. 

ه) وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفلشان لازم است. و) تلفن مورد نیاز مدیون. 

ز) مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت می شود، مشروط بر اینکه پرداخت اجاره بها بدون آن موجب عسر و حرج گردد و عین مستاجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شان او نباشد.

چندنکته مهم دیگر در این خصوص این موارد می باشد: 

به موجب ماده ۲۶ آیین نامه اجرای محکومیت های مالی: 

تشخیص مصادیق مستثنیات دین مذکور در قانون و کم و کیف آن، با رعایت عرف و اوضاع و احوال فعلی شخص، با دادگاه مجری حکم است دادگاه می تواند در صورت نیاز موضوع را به کارشناس ارجاع نماید.

و بر اساس ماده ۲۷ آیین نامه اجرای محکومیت های مالی:

محکوم علیه، می تواند با رضایت خود، مالی را که جز مستثنیات دین است، جهت استیفا محکوم به معرفی نماید بنابراین، اگر اموالی جز مستثنیات دین تعیین شوند، اما خود محکوم علیه رضایت دهد، می توان آن را از دسته اموال غیرقابل توقیف، خارج نمود و به محکوم له داد.

ضمنا با فوت مدیون، برخی از اموال وی که مشمول مستثنیات دین شده بودند، از این گروه خارج می شوند زیرا بعد از فوت، صحبت از دارایی و ماترک مدیون است و ابتدا باید دیون متوفی به بدهکاران او پرداخت شود.