تحلیل داده محور نور روز در آپارتمان های شهری و نقش هوش مصنوعی در بهبود طراحی
تحلیل داده محور نور روز در آپارتمان های شهری و نقش هوش مصنوعی در بهبود طراحی
در شهرهای شمال ایران، نور روز در آپارتمان های شهری اغلب تحت تاثیر تراکم ساختمان ها، ارتفاع طبقات و پوشش ابری گسترده قرار دارد. روش های سنتی طراحی که بر تجربه بصری یا نسبت سطح پنجره به دیوار تکیه می کنند، معمولا قادر به پیش بینی دقیق توزیع روشنایی در واحدهای عمیق و طبقات میانی نیستند. تحلیل داده محور با بهره گیری از هوش مصنوعی، رویکردی نوین ارائه می دهد که می تواند بر اساس داده های واقعی و شبیه سازی های متعدد، نقاط کم نور را شناسایی و پیشنهادهای طراحی موثر ارائه دهد.
این رویکرد شامل سه مرحله اصلی است: نخست، جمع آوری داده های میدانی و شبیه سازی شده، شامل روشنایی در ساعات مختلف روز، ابعاد و موقعیت پنجره ها، عمق و شکست پلان و ویژگی های سطح داخلی مانند رنگ و بازتاب است. دوم، پردازش و تحلیل داده ها با الگوریتم های یادگیری ماشین برای استخراج الگوهای پیچیده میان هندسه و کیفیت نور. و سوم، ارائه پیشنهادهای طراحی مبتنی بر داده که می تواند شامل تغییر محل بازشو، اضافه کردن نورگیرهای کوچک یا اصلاح پلان داخلی باشد.
یک مثال کاربردی در مجتمع های مسکونی رشت نشان می دهد که افزودن نورگیرهای نیمه شفاف در راهروهای میانی پلان، همراه با استفاده از رنگ های روشن برای سطوح داخلی، میزان یکنواختی نور را در اتاق های مرکزی تا ۲۵ درصد بهبود می دهد. این تغییرات بدون افزایش سطح پنجره یا هزینه قابل توجه اجرا شد و تاثیر مثبتی بر آسایش بصری ساکنان داشت.
تحلیل تطبیقی با بافت شهری مشابه در اقلیم خشک نشان می دهد که در آنجا الگوریتم ها بیشتر بر جلوگیری از خیرگی و کنترل شدت تابش مستقیم تمرکز دارند، در حالی که در اقلیم مرطوب، تمرکز اصلی بر نفوذ نور پراکنده و کاهش مناطق کم نور است. این تفاوت ها نشان می دهد که تحلیل داده محور باید بر اساس شرایط اقلیمی بومی انجام شود تا نتایج واقعی و کاربردی ارائه دهد.
در نهایت، تحلیل داده محور نور روز با کمک هوش مصنوعی، راهکاری عملی برای ارتقای کیفیت طراحی آپارتمان ها، افزایش آسایش ساکنان و کاهش وابستگی به نور مصنوعی در شهرهای مرطوب شمال ایران ارائه می دهد. این رویکرد فرصت طراحی پیشرفته و تطبیقی را برای معماران فراهم می کند و می تواند به استانداردسازی طراحی نور در مسکن شهری منجر شود.