نگاه کلی به حقوق بشر۵

28 آذر 1404 - خواندن 5 دقیقه - 21 بازدید

نگاه کلی به حقوق بشر ( ۵ ) 


آزادی از بردگی 


دل ادوار قدیم و کهن تاریخ انسان ها ، روابط میان کشور ها محدود بود و جنگ هایی میان کشور ها پدید می آمد و در اکثر جنگ ها افزون طلبی برای کسب ثروت بیشتر بوده است . برده داری در جوامع آن روز به حدی رایج بود که یکی از پیامبران را به چند درهم در بازار برده فروشی فروختند . در سطح بین المللی کنگره وین در سال ۱۸۱۵ میلادی تجارت برده را ملغی کرد و آن مغایر اخلاق و انسانیت دانست .

اسلام موجبات بردگی را بر هم زد و با افکار انحرافی و جائرانه مبارزه کرد . اسلام معقتد است تمام ابنای بشر از یک پدر مادر هستند و هیچ گونه امتیازی جز از نظر شایستگی و تقوا نسبت به دیگران نداشته و در همه حقوق انسانی با یکدیگر برابر و یکسانند . ( لا تکن عبد غیرک و قد جعلک الله حرا ) 

اسلام پیروانش را به داشتن روح عزت و آزادگی و تحقیر و فرومایگی و خوار شدن در مقابل دیگران بر حذر داشته است . ( اخراج العباد من عباده العباد الی عباده رب العباد ) 

در اسلام بر خلاف ملل دیگر ، بردگی طبیعی و قانونی وجود ندارد . اسلام با هر گونه برده سازی مخالف بوده و بر آن خط بطلان کشیده است و تاجر برده را دشمن خویش می داند . 


تجویز هایی برای آزاد سازی بردگان 

۱. مکاتبه : قرارداد میان عبد و مولی که در صورتی که عبد عاجز شود ، از بیت الملل پرداخت شود .

۲. در وسائل الشیعه گفته شده بنده باایمان پس از هفت سال آزاد می شود .

۳. یکی از موارد هشت گانه زکات ، خرید و آزاد سازی بردگان است . 

۴. هر گاه عبد در محیط کفر آلود پیش از مولی مسلمان شود ، آزاد می شود . 

۵. هر گاه مولی قسمتی از بدن عبد را جدا کند تماما آزاد می شود. 

۶. هر گاه شخصی قسمتی از بنده را آزاد سازد ، تماما آزاد می شود . 

تحول در مفهوم بردگی 

دین اسلام ضمن راه های مسدود سازی و منع بردگی طبیعی و فطری و لغو بردگی با تجویز راه های آزادی سازی بردگان و ممنوع سازی بردگی ، مفهوم برده را از حالت و ماهیتی که در مکاتب و جوامع دیگر مطرح بوده است ، تغییر داده است .

۱.اسلام مرز بردگی و آقایی را برداشته است و همه با هم برادر اعلام شده اند . 

پیامبر اسلام آنچنان در حق بندگان رعایت احترام نموده که حتی حاضر نشده کسی آنها را کنیز یا بنده بخواند . 


حقوق زنان 

زنان در بهره مندی از تمامی حقوق بشری مانند سایر افراد هستند . چرا که اصل شناسایی حیثیت ذاتی کلیه اعضای بشری ، بدون دخالت جنسیت در اسناد بشری و قوانین از جمله اصول ۱۹ و ۲۰ قانون اساسی منعکس است. 

اشتراکات زن و مرد : تناسب و انتظام در نظام خلقت حکمت نهفته خداوندی است که ازدواج متلازم مخلوقات را پدیدار ساخته و این تلازم نه تنها تصور تجرد زن یا مرد را به طور کلی منتفی ساخته بلکه متاع روح انگیز آرامش و مودت و رحمت رت برای همه انسان ها فراهم می سازد . 

از نظر آموزه های قرآن تکلیف جایگاه زن در نظام هستی همانند جایگاه انسان در نظام هستی است .

یعنی همان جایگاهی که مرد در نظام هستی دارد ، همان را زن نیز دارد و می گوید انسانیت انسان نه به جسمم است و نه به مجموع جسم بلکه انسانیت انسان به روح اوست و جسم او فرع جان و ابزاری بیش نیست . 

مبدا فاعلی آفرینش 

از ظواهر آیات مربوط به آفرینش انسان استنباط می شود که زن و مرد از یک گوهرند و هیچ امتیازی میان آنها وجود ندارد . همچینن ذکورت یا انوثت در فعلیت انسان تاثیر ندارد . هدف نزول قرآن هدایت انسان است . هدف از رسالت انسان گروه خاصی نیست بلکه شامل زن و مرد با هم است .