فناوری های کشف، کنترل و انهدام پهباد های جاسوسی
# فناوری های کشف، کنترل و انهدام پهباد های جاسوسی
نویسنده : دکتر نورالدین جعفری هزارانی
IR6364587064880288
Researcher ID 0009-0687-7755
Dr.n.jafary@gmail.com
## چکیده
پهباد ها یا هواپیماهای بدون سرنشین، در دهه های اخیر به عنوان یکی از مهم ترین فناوری های نظامی و غیرنظامی مورد توجه قرار گرفته اند. این پهباد ها می توانند برای انجام ماموریت های مختلفی مانند جاسوسی، تجسس، حمله، اسکان، امداد و نجات و غیره استفاده شوند. با این حال، این پهباد ها همچنین می توانند تهدیدات و چالش هایی را برای امنیت ملی و بین المللی ایجاد کنند. برای مقابله با این تهدیدات، فناوری های کشف، کنترل و انهدام پهباد های جاسوسی یا ضد پهباد ی (C-UAV) به وجود آمده اند. این فناوری ها می توانند پهباد های مخرب را شناسایی، ردیابی، مسدود، مختل ، کنترل یا نابود کنند. در این مقاله، انواع، کاربردها، مزایا و معایب فناوری های C-UAV مورد بررسی قرار می گیرند. همچنین، مقایسه ای بین فناوری های C-UAV و فناوری های قدیمی مانند تفنگ ها، موشک ها و جنگنده ها انجام می شود. در نهایت، نتیجه گیری و پیشنهاداتی برای بهبود و توسعه فناوری های C-UAV ارائه می شود.
## کلمات کلیدی
پهباد، جاسوسی، ضد پهباد، کشف، کنترل، انهدام
## مقدمه
پهباد یا هواپیمای بدون سرنشین (UAV)، یک وسیله پروازی است که بدون خدمه یا سرنشین در آن، توسط یک سیستم کنترل از راه دور یا به صورت خودکار کنترل می شود. پهباد ها می توانند از اندازه های مختلفی باشند، از پهباد های میکرو و نانو که به اندازه حشرات هستند، تا پهباد های بزرگ و سنگین که به اندازه هواپیماهای مسافربری هستند. پهباد ها می توانند برای انجام ماموریت های مختلفی مانند جاسوسی، تجسس، حمله، اسکان، امداد و نجات، نظارت و ارزیابی و غیره استفاده شوند. پهباد ها دارای مزایای زیادی هستند، مانند کاهش هزینه ها، افزایش ایمنی، انعطاف پذیری، دقت، قابلیت پیوستگی و غیره.
با این حال، پهباد ها همچنین می توانند تهدیدات و چالش هایی را برای امنیت ملی و بین المللی ایجاد کنند. برخی از این تهدیدات عبارتند از:
- **تهدید امنیت هوایی**: پهباد ها می توانند با هواپیماهای مسافربری، نظامی یا عمومی برخورد کنند و باعث سقوط، آسیب یا حادثه شوند. برای مثال، در سال 2018، یک پهباد ناشناس باعث تعطیلی فرودگاه گاتویک لندن شد و موجب تاخیر یا لغو پرواز های صدها هزار مسافر شد.
- **تهدید امنیت ملی**: پهباد ها می توانند برای جاسوسی، تجسس، حمله، تخریب یا تروریسم بر علیه نهادها، اماکن، اشخاص یا منافع ملی استفاده شوند. برای مثال، در سال 2019، یک پهباد آمریکایی RQ-4A گلوبال هاوک توسط سپاه پاسداران ایران در تنگه هرمز سرنگون شد. همچنین در سال 2020، یک پهباد ترکیه ای TB2 بایکار باعث کشته شدن ۳۳ سرباز ترک در ادلب سوریه شد.
- **تهدید امنیت شخصی**: پهباد ها می توانند برای نقض حریم خصوصی، افشای اطلاعات، تهدید، آزار یا جنایت بر علیه افراد یا گروه های خاص استفاده شوند. برای مثال، در سال 2015، یک پهباد با دوربین باعث ناراحتی رئیس جمهور فرانسه فرانسوا هولاند شد که در حال سخنرانی بود.
## بدنه اصلی
در این بخش، به بررسی انواع، کاربردها، مزایا و معایب فناوری های C-UAV می پردازیم.
### انواع
فناوری های C-UAV می توانند بر اساس روش های مورد استفاده برای کشف، کنترل و انهدام پهباد های جاسوسی به چند دسته تقسیم شوند. برخی از این دسته ها عبارتند از:
- **روش های الکترونیکی**: این روش ها از امواج الکترومغناطیسی برای ارتباط با یا اختلال در سیستم های پهباد ها استفاده می کنند. برای مثال، می توان از رادیو، لیزر، مایکروویو و غیره استفاده کرد. این روش ها مزیت هایی مانند عدم نیاز به دسترسی فیزیکی، قابلیت پوشش گسترده، سرعت بالا و هزینه پایین دارند. اما این روش ها همچنین معایبی مانند امکان تشخیص و مقاومت پهباد ها، امکان تاثیر منفی بر سیستم های دیگر، امکان نقض قوانین و مقررات و غیره دارند.
- **روش های مکانیکی**: این روش ها از ابزارهای فیزیکی برای انهدام یا اسیر کردن پهباد ها استفاده می کنند. برای مثال، می توان از تفنگ، موشک، شبکه، قلاب، و غیره استفاده کرد. این روش ها مزیت هایی مانند امکان انهدام کامل، قابلیت انتخاب هدف، امکان استفاده از پهباد های اسیر شده و غیره دارند. اما این روش ها همچنین معایبی مانند نیاز به دسترسی فیزیکی، امکان خطر برای افراد و محیط، هزینه بالا و غیره دارند.
- **روش های شیمیایی یا بیولوژیکی**: این روش ها از مواد شیمیایی یا بیولوژیکی برای آسیب رساندن به پهباد ها استفاده می کنند. برای مثال، می توان از اسید، سم، بمب، باکتری، ویروس و غیره استفاده کرد. این روش ها مزیت هایی مانند امکان انهدام کامل، امکان ایجاد آسیب جانبی، امکان استفاده از پهباد های اسیر شده و غیره دارند. اما این روش ها همچنین معایبی مانند نیاز به دسترسی فیزیکی، امکان خطر برای افراد و محیط، هزینه بالا و غیره دارند.
### کاربردها
فناوری های C-UAV می توانند برای مقابله با پهباد های جاسوسی در موقعیت های مختلفی مورد استفاده قرار گیرند. برخی از این موقعیت ها عبارتند از:
- **محافظت از اماکن حساس**: فناوری های C-UAV می توانند برای محافظت از اماکن حساس مانند نهادها، سازمان ها، اماکن عمومی، اماکن تاریخی، اماکن مذهبی و غیره استفاده شوند. این اماکن ممکن است توسط پهباد های جاسوسی تهدید شوند. برای مثال، در سال 2015، یک پهباد با دوربین در مجاورت کاخ الیزه در پاریس پرواز کرد و باعث نگرانی مقامات فرانسه شد.
- **محافظت از اشخاص مهم**: فناوری های C-UAV می توانند برای محافظت از اشخاص مهم مانند رهبران، سیاستمداران، مشاهیر، افراد مورد تهدید و غیره استفاده شوند. این اشخاص ممکن است توسط پهباد های جاسوسی تهدید شوند. برای مثال، در سال 2018، یک پهباد حاوی مواد منفجره در نزدیکی رئیس جمهور ونزوئلا نیکولاس مادورو خود را منفجر کرد و باعث زخمی شدن چند نفر شد.
- **محافظت از منافع ملی**: فناوری های C-UAV می توانند برای محافظت از منافع ملی مانند مرزها، سواحل، فضای هوایی، منابع طبیعی، امنیت ملی و غیره استفاده شوند. این منافع ممکن است توسط پهباد های جاسوسی تهدید شوند. برای مثال، در سال 2019، یک پهباد MQ- ترایتون توسط نیروی دریایی آمریکا در دریای عمان سرنگون شد.
- **نظامی**: فناوری های C-UAV می توانند برای محافظت از مناطق حساس، اماکن استراتژیک، نیروهای مسلح، تجهیزات نظامی و غیره از حملات یا جاسوسی پهباد ها استفاده شوند. برای مثال، می توان از فناوری های C-UAV برای مقابله با پهباد های دشمن یا تروریست در مناطق جنگی، مرزی، ساحل ها و غیره استفاده کرد.
- **غیرنظامی**: فناوری های C-UAV می توانند برای محافظت از امنیت هوایی، امنیت ملی، امنیت شخصی، حریم خصوصی، مالکیت و غیره از نقض یا آسیب پهباد ها استفاده شوند. برای مثال، می توان از فناوری های C-UAV برای مقابله با پهباد های ناشناس، مخرب، انتحاری یا تهدیدآمیز در فرودگاه ها، زندان ها، نیروگاه ها، استادیوم ها، مجالس، مدارس و غیره استفاده کرد.
### مزایا و معایب
فناوری های C-UAV می توانند مزایا و معایب مختلفی داشته باشند که بر اساس روش های مورد استفاده آن ها متفاوت است. در این بخش به برخی از این مزایا و معایب اشاره می کنیم.
#### مزایا
- فناوری های C-UAV می توانند امنیت و حفاظت از مناطق حساس و مهم را افزایش دهند و از ورود و عملیات پهپاد های مخرب و تهدید آمیز جلوگیری کنند. به عنوان مثال، فناوری های C-UAV می توانند از حمله یا جاسوسی پهپاد ها به پایگاه های نظامی، فرودگاه ها، نیروگاه ها، ساختمان های دولتی، مراسم های عمومی و غیره جلوگیری کنند¹².
- فناوری های C-UAV می توانند به شناسایی و ردیابی پهپاد ها کمک کنند و اطلاعات مفیدی در مورد موقعیت، سرعت، ارتفاع، مسیر، نوع و مالکیت آن ها ارائه دهند³⁴. این اطلاعات می توانند برای تصمیم گیری در مورد روش مناسب مقابله با پهپاد ها مفید باشند.
- فناوری های C-UAV می توانند به اعمال کنترل و مدیریت بر فضای هوایی کمک کنند و از بروز تداخل و سانحه بین پهپاد ها و سایر وسایل پرنده جلوگیری کنند⁵⁶. این کنترل می تواند به حفظ نظم و قانونمندی در استفاده از پهپاد ها منجر شود.
#### معایب
- فناوری های C-UAV می توانند هزینه بالایی داشته باشند و نیاز به تجهیزات و نیروی انسانی متخصص داشته باشند⁷⁸. این هزینه ها ممکن است برای برخی از کاربران و سازمان ها غیر قابل تامین باشند.
- فناوری های C-UAV می توانند با مشکلات فنی و عملیاتی روبرو شوند و کارایی و اثربخشی کمتری از آنچه مورد انتظار است داشته باشند . به عنوان مثال، فناوری های C-UAV ممکن است قادر به شناسایی و مقابله با پهپاد های کوچک، پر سرعت، پایین پرواز کننده، چند پهپادی و یا پهپاد های دارای تکنولوژی پیشرفته نباشند.
مقاله کامل را در سیویلیکا، علم نت وسایر سایت های معتبر علمی بخوانید.