موسی کاظم زاده
پژوهشگر حوزه ارتباطات رسانه، فرهنگ و جامعه دانشگاه تبریز، روزنامه نگار و کارشناس رسمی دادگستری در حوزه امور خبرنگاری و روزنامه نگاری
78 یادداشت منتشر شدهدانشگاه تبریز و مس سونگون؛ موتور توسعه صنعتی و نوآوری شمال غرب
در سال های اخیر، اهمیت همگرایی دانشگاه ها و صنایع کشور به ویژه در حوزه های معدنی و فناوری بیش از پیش روشن شده است. پژوهش های دانشگاهی در صورتی می توانند اثر واقعی بر اقتصاد و جامعه داشته باشند که به مرحله اجرا و کاربرد عملی در صنعت منتقل شوند. تفاهم نامه همکاری میان دانشگاه تبریز و مجتمع مس سونگون ورزقان، نمونه ای برجسته از این همگرایی است که می تواند الگویی برای سایر صنایع و دانشگاه های کشور باشد. این تفاهم نامه، با هدف بهره گیری از ظرفیت های علمی، پژوهشی و فناوری دو مجموعه، زمینه ساز اجرای پروژه های تحقیقاتی، آموزش های تخصصی، ایجاد آزمایشگاه های مرجع و توسعه فعالیت های دانش بنیان در حوزه معدن و صنایع وابسته شده است.
یکی از ویژگی های بارز این تفاهم نامه، نگاه محصول محور آن است. برخلاف بسیاری از پروژه های پژوهشی که صرفا به تولید مقالات علمی محدود می شوند، پروژه های مشترک دانشگاه تبریز و مجتمع مس سونگون با بهره گیری از اعتبار مالیاتی و منابع پژوهشی، برای توسعه محصول و ایجاد خطوط تولید طراحی شده اند. این رویکرد می تواند نشان دهد که دانشگاه ها نه تنها مراکز آموزش و پژوهش هستند، بلکه می توانند نقش مستقیم و ملموسی در بهبود فرآیندهای صنعتی و افزایش بهره وری ایفا کنند.
همراهی دانشگاه تبریز و مس سونگون برای نوآوری اثرگذار
رئیس دانشگاه تبریز، دکتر محمدتقی اعلمی، اخیرا در مراسم امضای تفاهم نامه بر اهمیت استفاده از ظرفیت علمی اعضای هیات علمی و دانشجویان تاکید کرد. وی تصریح نمود که تبادل تجربه میان مراکز علمی و صنعتی و بهره گیری از توان پژوهشی دانشگاه ها، یکی از محورهای مهم توسعه علمی کشور است. به گفته دکتر اعلمی، ایجاد مراکز نوآوری مشترک و اختصاص حدود پنجاه هکتار از اراضی دانشگاه به پهنه فناوری، بستر مناسبی برای استقرار شرکت های دانش بنیان و نوآور فراهم کرده است. این فضاها امکان استفاده از خدمات مشوق های مالیاتی، آزمایشگاه ها و زیرساخت های فناورانه را به شرکت های نوپا می دهند و می توانند موتور محرکی برای توسعه اقتصادی منطقه باشند.
از سوی دیگر، مهندس اصغر باقریان، مدیرعامل مجتمع مس سونگون، بر ضرورت گسترش همکاری های علمی و فناورانه تاکید کرد. وی خاطرنشان ساخت که هدف این مجموعه، اجرای پروژه های بزرگ و ماندگار با بهره گیری از فناوری های نوین است. استفاده از فناوری های هوشمند و هوش مصنوعی در پروژه های صنعتی، کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری و حفاظت از محیط زیست از جمله اولویت های مجتمع مس سونگون است. این نگاه، نشان دهنده ضرورت تلفیق دانش و فناوری در مسیر توسعه پایدار و بهره وری صنعتی است.
دانشگاه تبریز و مس سونگون؛ از پژوهش تا تحول صنعتی
یکی از ابعاد کمتر مورد توجه در اخبار مربوط به این تفاهم نامه، ظرفیت بالقوه دانشگاه برای حل مسائل زیست محیطی صنعت است. پروژه های مشترک دانشگاه و مجتمع مس سونگون می توانند به پایش و بهبود وضعیت محیط زیست منطقه کمک کنند و از این طریق مسئولیت اجتماعی صنعت نیز تحقق یابد. ایجاد آزمایشگاه های مشترک، پروژه های پایش و مدل سازی داده های زیست محیطی، نمونه ای از کاربرد دانش دانشگاهی در راستای منافع اجتماعی و محیطی است که اثرگذاری آن برای مردم استان محسوس خواهد بود.
همچنین، تفاهم نامه پیش بینی کرده است که پایان نامه ها و رساله های تحصیلات تکمیلی دانشگاه، در قالب پروژه های مرتبط با صنعت و بهره گیری از اعتبار مالیاتی، عملیاتی شوند. این اقدام موجب می شود که دانشجویان تجربه عملی در حل مسائل واقعی صنعت کسب کنند و در عین حال، پژوهش ها به نتایج ملموس و کاربردی تبدیل شوند. از دیگر مزایای این همکاری، امکان برگزاری دوره ها، کارگاه ها و همایش های مشترک، ارائه خدمات مشاوره ای، مهندسی مجدد فرآیندها و طراحی نرم افزارهای سازمانی برای مجتمع مس سونگون است که دانش دانشگاهی را مستقیما در خدمت توسعه صنعتی قرار می دهد.
دانشگاه تبریز و مس سونگون: نوآوری مشترک، توسعه پایدار
برای موفقیت این همکاری، مدیریت زمان بندی پروژه ها، احیای جلسات ماهانه کارشناسی و شناسایی نیازهای واقعی صنعت اهمیت ویژه ای دارد. دکتر اصغر عسگری، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تبریز، تاکید کرده است که تعیین مسئولیت های روشن و برنامه ریزی دقیق، موجب پیشرفت پایدار پروژه ها و حل مشکلات نظام مند خواهد شد. این رویکرد نشان دهنده ضرورت نگاه تحلیلی و مدیریتی در اجرای تفاهم نامه های دانشگاه-صنعت است که فراتر از انعقاد قرارداد، به تحقق اهداف ملموس و اثرگذار می انجامد.
یکی دیگر از ابعاد قابل توجه تفاهم نامه، تاکید بر توسعه زیست بوم فناوری و شرکت های دانش بنیان است. اختصاص اراضی دانشگاه به پهنه فناوری، فراهم کردن زیرساخت ها و بهره گیری از حمایت های مالیاتی، زمینه را برای شکل گیری و رشد استارتاپ ها و شرکت های نوآور فراهم می کند. این فرصت ها نه تنها موجب توسعه صنعتی منطقه می شوند، بلکه به ایجاد اشتغال و حفظ نخبگان دانشگاهی در استان نیز کمک می کنند و از مهاجرت مغزها به مراکز صنعتی دیگر جلوگیری می نمایند.
هم افزایی دانشگاه تبریز و مس سونگون؛ شتاب دهنده تحول صنعتی منطقه
از منظر اقتصادی و اجتماعی، همکاری دانشگاه تبریز و مجتمع مس سونگون می تواند الگویی برای سایر صنایع و دانشگاه ها باشد. این مدل نشان می دهد که با تلفیق دانش و صنعت، بهره گیری از توان علمی جوانان، استفاده از فناوری های نوین و مدیریت دقیق پروژه ها، می توان همزمان به توسعه صنعتی، نوآوری، اشتغال و محیط زیست توجه کرد. به عبارت دیگر، این تفاهم نامه نمونه ای از همگرایی علمی، فناورانه و اقتصادی است که مزایای آن فراتر از دو طرف تفاهم نامه بوده و به کل منطقه و کشور منتقل خواهد شد.
در نهایت، این همکاری نشان می دهد که دانشگاه ها می توانند نه تنها مراکز پژوهش و آموزش باشند، بلکه به موتور محرک توسعه صنعتی، نوآوری و حل مسائل اجتماعی و محیطی تبدیل شوند. پیوند مستحکم دانشگاه و صنعت، با بهره گیری از ظرفیت های علمی و فناوری، می تواند مسیر توسعه دانش بنیان، اشتغال پایدار و ارتقای کیفیت زندگی مردم را در شمال غرب ایران هموار سازد. تفاهم نامه دانشگاه تبریز و مجتمع مس سونگون، گامی مهم در تحقق این هدف است و امید می رود با پیگیری مستمر، این همکاری به پروژه های اثرگذار، ماندگار و الگویی برای توسعه کشور تبدیل شود.
*نویسنده: موسی کاظم زاده؛ قابل دسترسی هم در سایت بازار تبریز آنلاین
https://bazartabrizonline.ir
