طراحی فرایند جامع ارزشیابی آموزشی
طراحی فرایند جامع ارزشیابی آموزشی
مقدمه و بیان مسئله
ارزشیابی در فرایند تربیت و آموزش از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار است و حضور آن را از ابتدا تا انتهای این فرایند می توان مشاهده کرد. در همین راستا اکثر صاحب نظران این حضور را شبیه به روح در بدن انسان می دانند و تاکید دارند، همان گونه که جسم بدون روح از تحرک و پویایی باز می ماند، آموزش بدون ارزشیابی نیز از پویایی لازم برخوردار نمی باشد. لذا می توان اذعان داشت که زمانی از یک آموزش اثربخش، پویا و روبه رشد به نحو احسن می توان بهره برد که اولا، برنامه ریزی صحیح و دقیق به عمل آید و ثانیا، سیستم و فعالیت های تربیتی و آموزشی، مداوم مورد ارزشیابی و بررسی دقیق قرار گیرد تا بدین طریق از موفقیت فرایند و فعالیت های تربیتی و آموزشی، اطمینان لازم حاصل گردد. پس با توجه به جایگاه و نقش مهم ارزشیابی، می بایست این گونه اظهار داشت که پرداختن به ارزشیابی در کل فرایند آموزش و در هریک از مراحل نیازسنجی، طراحی و برنامه ریزی، تولید، اجرا و همچنین در ارتباط با کلیه مولفه ها و عناصر تربیت و آموزش به منظور اعتباربخشی و تعیین اثربخشی، امری ضروری و غیرقابل اجتناب می باشد که این ضرورت در نظام تربیتی و آموزشی را با توجه به کاربرد موثر و دستاوردهای متصور از انجام پژوهش حاضر، می توان این گونه برشمرد:
.1کمک به شناسایی و تعیین ابعاد، مولفه ها و شاخص های ارزشیابی تربیتی و آموزشی جهت استفاده بهینه مسئولین، برنامه ریزان و دست اندرکاران نظام تربیت و آموزش .
.2کمک به باز مهندسی فرایند تربیت و آموزش در کلیه مراحل اعم از طراحی و برنامه ریزی، تدوین اهداف، تولید متن و محتوا، اجرا و...
.3کمک به تدوین نظام نامه اجرایی و فرایند و الزامات پشتیبان کننده ارزشیابی فعالیت های تربیتی و آموزشی .
با عنایت به این مباحث، به طور قطع این مهم، زمانی محقق خواهد شد که ارزشیابی نظام تربیت و آموزش، مبتنی بر یک فرایند منظم و منطبق با یک الگو یا مدل صحیح علمی انجام پذیرد. در همین راستا در طرح حاضر تلاش شده است نسبت به ارائه الگوی مناسب ارزشیابی فعالیت های تربیتی و آموزشی اقدام و فرایند انجام این فعالیت (ارزشیابی) تعیین و تبیین گردد که امید است نتایج حاصل از آن در روند بهبود برنامه های تربیتی و آموزشی، مورد استفاده مسئولین، برنامه ریزان و دست اندرکاران نظام تربیت و آموزش قرارگیرد....