🧠 نقش روش های نوین تدریس در ارتقای تفکر انتقادی دانش آموزان
در دهه های اخیر، تحول در نظام های آموزشی یکی از مهم ترین چالش های کشورهای در حال توسعه بوده است. با گسترش فناوری های نوین و تغییر نیازهای جامعه، روش های سنتی تدریس دیگر پاسخگوی پرورش مهارت های ضروری قرن بیست ویکم نیستند. یکی از این مهارت ها، تفکر انتقادی است؛ مهارتی که به دانش آموز امکان می دهد تا به تحلیل، ارزیابی و بازاندیشی آموخته های خود بپردازد.
در این میان، روش های فعال یاددهی یادگیری مانند یادگیری مبتنی بر پروژه، بحث گروهی، حل مسئله و نقش آفرینی، بستری مناسب برای رشد تفکر انتقادی فراهم می کنند. این روش ها با درگیر ساختن دانش آموز در فرآیند یادگیری و ایجاد موقعیت های واقعی برای تصمیم گیری، موجب انتقال یادگیری از سطح دانشی به سطح مهارتی می شوند.
پژوهش های انجام شده در داخل و خارج از کشور (مانند حسینی، ۱۴۰۱؛ وانگ، ۲۰۱۹) نشان داده اند که استفاده از راهبردهای فعال، انگیزش یادگیری و مشارکت دانش آموزان را افزایش داده و زمینه ی پرورش نگرش تحلیلی و خلاقانه را در آنان تقویت می کند. معلمان نیز باید از نقش انتقال دهنده ی صرف به تسهیل گر یادگیری تغییر جایگاه دهند و با طراحی فعالیت های مبتنی بر کاوش و بازتاب، فرصت اندیشیدن و گفت وگو را برای شاگردان فراهم کنند.
بدین ترتیب، گذار از آموزش حافظه محور به آموزش تفکرمحور، نه تنها موجب بهبود کیفیت آموزش در مدارس می شود، بلکه نسل آینده را برای مواجهه ی آگاهانه با چالش های اجتماعی و فرهنگی آماده می سازد.