خاصیت آللوپاتیک در گیاهان

22 مهر 1404 - خواندن 2 دقیقه - 22 بازدید

در کشاورزی، آللوپاتیک (Allelopathy) به پدیده ای گفته می شود که در آن یک گیاه مواد شیمیایی خاصی (معمولا از طریق ریشه، برگ، یا حتی گرده) ترشح می کند که رشد یا جوانه زنی گیاهان دیگر را مهار یا تحت تاثیر قرار می دهد. گیاهان با ترشح مواد شیمیایی به محیط اطراف، می توانند روی گیاهان همسایه تاثیر بگذارند. این تاثیر می تواند مثبت (کمک به رشد دیگر گیاهان) یا منفی (مهار رشد گیاهان دیگر) باشد، که معمولا منفی است. آللوپاتی نقش مهمی در رقابت گیاهان برای منابع مثل آب، نور و مواد مغذی دارد. کشاورزان از خاصیت آللوپاتی برای کنترل علف های هرز یا مدیریت بهتر محصولات استفاده می کنند.

از جمله گیاهان باغبانی که مواد آللوپاتیک تولید می کنند:

گوجه فرنگی

گوجه فرنگی ترکیباتی مثل آلکالوئیدها و فلاونوئیدها تولید می کند که می توانند از رشد بعضی علف های هرز یا حتی گیاهان هم خانواده خود جلوگیری کند.

سیب زمینی

سیب زمینی ماده ای به نام سولانین دارد که برای برخی گیاهان سمی و مهارکننده است.

بادمجان

بادمجان با سیب زمینی و گوجه فرنگی از یک خانواده است و ترکیبات آللوپاتیک تولید می کند.

ریحان

ریحان می تواند با ترشح مواد شیمیایی در خاک جلوی رشد علف های هرز را بگیرد و حتی از خود گیاه محافظت کند.

سیر و پیاز

این گیاهان ماده ای به نام آلیسین تولید می کنند که اثر ضدباکتری و ضدقارچی داشته و می تواند رشد بعضی گیاهان رو محدود کند.

بابونه

بابونه ترکیباتی دارد که باعث مهار رشد بعضی علف های هرز می شود.