اعتماد به حقیقت یا عقلانیت... (الثیاسیسم)

نقد هستی شناختی ۶

منتقد می پرسد :

اگر حقیقت، مستقل از آگاهی وجود دارد، پس چگونه می توان به آن اعتماد کرد؟ آیا این حقیقت، بدون تایید ذهنی و انسانی، قابل اثبات است؟


---

شرح نقد:

منتقدان می پرسند:
اگر بگوییم حقیقت وجود دارد، حتی اگر هیچ ذهنی آن را درک نکند،
پس معیار شناخت و اثبات آن چیست؟
آیا حقیقتی که هیچ کس درک نکند، معنا و ارزش دارد؟
و اگر عقل و آگاهی انسانی تنها ابزار ما برای کشف حقیقت اند،
آیا نمی توان گفت که حقیقت، تنها درون ذهن وجود دارد؟
پس چگونه می توان به «وجود خارجی» و مستقل حقیقت اعتماد داشت؟


---

پاسخ الثیاسیسم:

۱. حقیقت، موجود است، حتی اگر نامکشوف باقی بماند.

همان گونه که قله کوهی می تواند در مه پنهان باشد
و همچنان وجود داشته باشد،
حقیقت نیز ممکن است در دل واقعیت حضور داشته باشد
بدون آن که هنوز کشف شده باشد.

> "عدم درک، نفی وجود نیست."




---

2. اثبات، فرآیندی انسانی ست؛ نه شرط وجود.

درک و اثبات حقیقت، به ذهن و آگاهی انسانی مربوط است؛
اما وجود حقیقت، به هیچ ذهنی وابسته نیست.

> "ما حقیقت را کشف می کنیم، نه خلق."



همان گونه که قوانین فیزیکی پیش از کشف ما هم عمل می کردند،
حقیقت نیز پیش از اثبات ذهنی، در دل واقعیت جاری ست.


---

3. اعتماد به حقیقت، از ثبات واقعیت می آید.

در الثیاسیسم،
ما به حقیقت اعتماد داریم چون واقعیت،
دارای ساختاری پایدار، تکرارشونده و اثرگذار است.

> "هرچه پایدارتر، حقیقت مندتر."



اگر آتشی می سوزاند،
اگر آب می سازد ویرانی یا زندگی،
این نظم و تاثیرات تکرارشونده،
نشانه ای از وجود حقیقت مستقل است.


---

4. حقیقت ارزش دارد چون پیامد دارد.

در الثیاسیسم، حقیقت چیزی نیست که صرفا در ذهن بماند.
بلکه:

> "هر حقیقت، پیامدی در واقعیت دارد."



اگر حقیقتی هیچ پیامدی ندارد،
در قلمرو خیال و وهم باقی می ماند،
نه در قلمرو واقعیت بر پیدایش علیت حقیقت .

پس حقیقت، حتی اگر ذهن آن را درک نکند،
از آنجا که در واقعیت اثر می گذارد،
وجودش قابل اعتماد است ، زیرا حقیقت با واقعیت همسو است .


---

نتیجه گیری نهایی:

در الثیاسیسم:

> "حقیقت، پیش از اثبات ذهنی، وجود دارد؛
اما اثبات ذهنی، ابزار نزدیک شدن به آن است."



> "ارزش و اعتماد به حقیقت، از پیامدهای آن در واقعیت برمی خیزد؛
نه از تصدیق ذهن ها."



پس ذهن، قاضی حقیقت نیست؛
بلکه رهرو آن است.
و عقل، ابزاری ست برای کشف چیزی که
از پیش در جریان واقعیت حضور دارد.