🌟 پنجره جوهری و نقش آن در شناخت مربی از کارآموز در آموزش های مهارتی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور

🌟 پنجره جوهری و نقش آن در شناخت مربی از کارآموز در آموزش های مهارتی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور 

ارتباط موثر فقط از کلمات نمیاد، از شناخت متقابل ساخته میشه. یکی از مدل های ساده و قوی برای توضیح این شناخت، پنجره جوهری (Johari Window) است.

این مدل میگه سطوح اگاهی هر انسان چهار بخش داره:

1. منطقه آشکار (Open Area):

چیزهایی که خود فرد می دونه و دیگران هم می دونن.

مثال: کارآموز می دونه تازه کاره و مربی هم اینو می دونه.

2. منطقه کور (Blind Area):

چیزهایی که دیگران می بینن ولی فرد خودش خبر نداره.

مثال: کارآموز حین کار دستپاچه میشه، خودش فکر می کنه طبیعی رفتار می کنه، اما مربی می بینه.

3. منطقه پنهان (Hidden Area):

چیزهایی که فرد می دونه اما از دیگران پنهان می کنه.

مثال: کارآموز شاید ترس یا اضطراب داره، اما به مربی نمیگه.

4. منطقه ناشناخته (Unknown Area):

چیزهایی که نه خود فرد می دونه و نه دیگران؛ استعدادها و توانایی های کشف نشده.

مثال: کارآموزی که هنوز کسی نمی دونه در طراحی لباس خلاقیت بالایی داره، تا زمانی که فرصتی برای امتحان پیدا نکنه.

✨ نقش مربی در شناخت کارآموز با استفاده از پنجره جوهری

یک مربی حرفه ای می تونه از این مدل برای بهتر شناختن کارآموزها استفاده کنه:

بزرگ تر کردن بخش آشکار:

با گفت وگوی صادقانه و پرسش های ساده («چه انتظاری از این دوره داری؟») باعث میشه کارآموز راحت تر خودش رو بروز بده.

کشف بخش کور:

مربی با بازخورد دادن محترمانه («متوجه شدم موقع دوخت کمی عجله می کنی، بیا یک بار آهسته تر امتحان کنیم») به کارآموز کمک می کنه ضعف هاش رو ببینه.

کاهش بخش پنهان:

اگر مربی فضایی امن و بدون قضاوت بسازه، کارآموز راحت تر نگرانی هاش رو میگه («می ترسم خراب کنم» یا «قبلا تجربه بدی داشتم»).

شناخت بخش ناشناخته:

با دادن فرصت های تازه و فعالیت های متنوع، استعدادهای پنهان کارآموز آشکار میشه. شاید کارآموزی که همیشه ساکته، در یک کار گروهی رهبر خوبی از آب دربیاد.

❤️ پنجره جوهری به ما یاد میده که شناخت کامل فقط با «دیدن» یا «شنیدن» به دست نمیاد؛ بلکه با گفت وگو، بازخورد و اعتمادسازی به دست میاد.

🌟 پنجره جوهری در آموزش مهارتی

۱. منطقه آشکار (Open Area)

چیزهایی که هم مربی می دونه و هم کارآموز.

کارآموز می دونه تازه کار است و مربی هم اینو می دونه.

همه می دونن که کارآموز علاقه زیادی به یادگیری داره.

مثلا در کلاس آرایشگری، کارآموز میگه: «من همیشه دوست داشتم مدل های مختلف مو رو یاد بگیرم.»

👉 مربی باید تلاش کنه این قسمت فعال تر باشه تا ارتباط شفاف تر بشه.

۲. منطقه کور (Blind Area)

چیزهایی که دیگران می بینن اما خود فرد نمی دونه.

کارآموز موقع دوخت لباس عجله می کنه، خودش فکر می کنه دقت داره، اما مربی می بینه درزها کج شده.

کارآموز در کلاس روانشناسی کودک با صدای یکنواخت صحبت می کنه، فکر می کنه بچه ها گوش میدن، اما مربی متوجه بی حوصلگی بچه ها میشه.

در جوشکاری، کارآموز فکر می کنه اتصال محکم بسته، اما مربی می دونه استاندارد رعایت نشده.

👉 مربی با بازخورد محترمانه می تونه این ناحیه رو کم کنه.

۳. منطقه پنهان (Hidden Area)

چیزهایی که فرد خودش می دونه اما بروز نمی ده.

کارآموز در آرایشگری تجربه کار در سالن خانوادگی داشته، ولی خجالت می کشه بگه.

کارآموز خیاطی نگران هزینه های مالی و خرید وسایل هست، اما چیزی نمیگه.

در مکانیک خودرو، کارآموز قبلا اشتباه بزرگی کرده (مثل آسیب به موتور) و نمی خواد کسی بدونه.

👉 اگر مربی فضای امن ایجاد کنه، کارآموز راحت تر اعتماد می کنه و خودش رو بیشتر نشون میده.

---

۴. منطقه ناشناخته (Unknown Area)

چیزهایی که نه خود فرد می دونه نه دیگران؛ استعدادها و ظرفیت های کشف نشده.

کارآموز خیاطی که فکر می کنه فقط دوخت بلده، در طراحی مدل استعداد عجیبی داره که وقتی فرصت پیدا کنه خودش و دیگران شگفت زده میشن.

کارآموز آرایشگری که همیشه ساکته، وقتی در یک کار گروهی نقش بگیره، رهبری عالی از خودش نشون میده.

کارآموز مکانیک که فکر می کنه فقط قطعه عوض می کنه، در عیب یابی تخصصی استعداد کشف نشده ای داره.

🌹نتیجه: مربی ای که از پنجره جوهری استفاده می کنه، فقط مهارت فنی یاد نمی ده؛ بلکه به کارآموز کمک می کنه خودش رو بهتر بشناسه و به توانایی های پنهانش برسه.