بازی هایی برای ارتقاء سطح سواد رسانه ای نوجوانان و جوانان

---

 

در اروپا ۹۶ درصد نوجوانان و جوانان ۱۶ تا ۲۴ ساله هر روز از اینترنت استفاده می کنند و این جای تعجب ندارد. گزارش اخبار دیجیتال نشان می دهد که جوانان برای دریافت اخبار، بیشتر به پلتفرم های اجتماعی متکی هستند تا به وب سایت های خبری.

این فضاهای آنلاین، میدان کارزاری برای انبوهی از اطلاعات غلط و گمراه کننده هستند. حدود ۴۷ درصد شهروندان اروپا در فضای مجازی، از جمله در وب سایت های خبری، با اطلاعات نادرست و مشکوک مواجه می شوند.

جویس ویسنبرگ (Joyce Vissenberg)، پژوهشگر دانشگاه KU Leuven بلژیک، می گوید: «اطلاعات نادرست و جعلی بیشتر از هر جای دیگری در رسانه های اجتماعی هم رسانی می شوند و منطقی است که نگران قرار گرفتن کودکان و جوانان در معرض اطلاعات نادرست و اطلاعات جعلی باشیم.»

او می افزاید: «اهمیت داشتن مهارت های دیجیتال در جامعه دیجیتال امروز در حال افزایش است؛ به خصوص برای آن که در فضای دیجیتال به شمار آییم. فقدان این مهارت ها می تواند به کاهش فرصت مشارکت بیانجامد.»

ویسنبرگ هم توضیح می دهد: «سواد رسانه ای نمی تواند مانع قرار گرفتن جوانان در معرض اطلاعات غیر واقعی در فضای مجازی شود، اما در حفاظت از آنها در برابر اثرات این اطلاعات، مثل باور کردن آنها و فریب خوردن با این اطلاعات نادرست، بسیار با ارزش است.»

جوانان تمایل دارند برای دریافت اخبار به رسانه های اجتماعی اتکاء کنند. آنها همچنین گزینه های دیگر رسانه را که طیف گسترده تری دارند، ترجیح می دهند. با وجود آن که جوانان اخبار را از در پلتفرم های آنلاین دریافت می کنند، احتمال این که همه این اخبار را باور کنند، زیاد نیست.

ویسنبرگ در توضیح این مساله می گوید: «تحقیقات، از وجود یک پارادوکس اعتماد پرده برداشته است: در حالی که رسانه های اجتماعی محبوب ترین راه برای به روز رسانی اخبار است، میانگین کودکان و جوانانی که از آنها نظرسنجی شده، گفته اند که وقتی صحبت از محتوای خبری معتبر باشد، در میان منابع و شبکه های خبری مثل شبکه های تلویزیونی و کانال های رادیویی، روزنامه ها و وبسایت های خبری، کمترین اعتماد را به رسانه های اجتماعی دارند.»

ویسنبرگ و محققان دیگر به عنوان بخشی از طرح مهارت های جوانان، سطح مهارت های دیجیتال را در شش مدرسه در استونی، فنلاند، آلمان، ایتالیا، لهستان و پرتغال بررسی کردند. آنها در این تحقیق دریافتند که اعتماد به نفس کودکان «نسبت به مهارت هایشان برای یافتن و ارزیابی اطلاعات، اندک است.»

یک طرح دیگر به نام «تقویت سواد رسانه ای جوانان برای تعامل مدنی» چگونگی استفاده جوانان ۱۸ تا ۲۹ ساله فنلاند، نروژ و رومانی از رسانه ها را برای تقویت تعامل مدنی بررسی کرد. این بررسی هم نتایج مشابهی داشت.

شارون لین (Sharon Laine)، یکی از پژوهشگران این طرح، می گوید: «سطح سواد رسانه ای جوانان در فنلاند، نروژ و رومانی عموما بالاست و این، نشان می دهد که آنها در انجام وظایفی چون شناسایی، یافتن، استفاده و مدیریت اطلاعات در یک فضای دیجیتال، ماهرند؛ هرچند در زمینه تولید مسئولانه محتوا، اعتماد به نفس کمتری دارند.»

راه های افزایش سواد رسانه ای

مهارت های سواد رسانه ای جوانان در اروپا قوی است. اما هنوز هم وقتی موضوع تهیه محتوای آنلاین در بین باشد، کمبودهایی وجود دارد. نشریه The Fix برای بهبود این مهارت ها، فهرستی از بازی هایی را تدوین کرده است که می تواند در بالا بردن سطح سواد رسانه ای، به شیوه ای سرگرم کننده و تعاملی به کودکان کمک کند.

اینجا با شماری از این بازی ها آشنا می شوید:

Bad News Game

این بازی، به کاربران توانایی آن را می دهد که تکنیک های پشت پرده ایجاد و ترویج اطلاعات غلط را بشناسند. بازیکن در نقش یک تهیه کننده اخبار غیرواقعی، توییت هایی پست می کند که شامل راهبرد های انتشار اطلاعات نادرست، مثل جعل هویت، توطئه و تفرقه افکنی است. این بازی که آن را گروه رسانه ای هلندی DROG و دانشگاه کمبریج ساخته اند، از نظریه تلقیح استفاده می کند که بازیکن را در برابر راهبردهای اطلاعات نادرست، مقاوم می کند.

!Go Viral

بازی !Go Viral هم مثل بازی Bad News (خبرهای بد)، از نظریه تلقیح برای مقاوم کردن کاربران در برابر باور کردن اطلاعات نادرست پیرامون کووید-۱۹ استفاده می کند. در این بازی هم، بازیکن در نقش یک ترویج کننده اخبار جعلی پیرامون همه گیری ویروس کرونا ظاهر می شود.

Libertas Veritas

در این بازی، بازیکن در واحد تولید اطلاعات نادرست و تبلیغات یک رژیم خودکامه کار می کند. هر انتخابی که بازیکن می کند، باید در جهت رضایت رهبر خودکامه و تغییر دیدگاه توده ها باشد.

Play Interland – Be Internet Awesome

این بازی توسط گوگل و با این هدف ساخته شده که کودکان بتوانند با اعتماد به نفس به مرور اینترنت بپردازند. این بازی به کودکان آموزش می دهد که فریب اطلاعات نادرست را نخورند، اخبار را مسوولانه هم رسانی کنند، و امنیت خود را در فضاهای دیجیتال حفظ کنند.

Fakey

بازی Fakey شبیه صفحه خبری رسانه های اجتماعی است و در آن بازیکنان به «هم رسانی»، «پسندیدن» (لایک کردن) و یا «راستی آزمایی» اخبار می پردازند. این بازی، به کاربران امکان می دهد که اطلاعات نادرست را تشخیص دهند و آن را بررسی کنند. یک بازیکن هر قدر بهتر بتواند اطلاعات نادرست را تشخیص دهد، به همان اندازه «مهارت» او در بازی بیشتر می شود.

* قابل دسترسی هم در سایت بازار تبریز آنلاین

https://bazartabrizonline.ir