تاثیر سازوکارهای حقوق بین الملل بر روابط دیپلماتیک
تاثیر سازوکارهای حقوق بین الملل بر روابط دیپلماتیک :
حقوق بین الملل به مجموعه ای از قواعد و اصولی اطلاق می شود که روابط میان دولت ها، سازمان های بین المللی و دیگر بازیگران بین المللی را تنظیم میکند. این حقوق به ویژه در روابط دیپلماتیک نقش حیاتی در حفظ صلح و امنیت جهانی، برقراری تفاهمات و همکاری های میان کشور ها و نیز پیشگیری از بحران ها و درگیری ها ایفا می کند.
روابط دیپلماتیک و کنسولی میان ملت ها از دیرباز وجود داشته و بخشی از روابط بین الملل است. حقوق بین الملل آنها را پذیرفته و سازمان داده اما ایجاد نکرده، پس از ظهور پدیده ی کشور، رویه بین المللی حاکی از آن است که ملاک و ضابطه ی بسیار مطمئن حاکمیت یک کشور، صلاحیت مذاکره و برقراری روابط دیپلماتیک و کنسولی با سایر کشور ها و حضور در سازمان های بین المللی و مشارکت در فعالیت آنهاست.
برقراری روابط دیپلماتیک و کنسولی به وسیله ی ارکان هرکشوری در روابط بین المللی یعنی روسای کشورها ،روسای دولت ها یا حکومت ها وزیران امورخارجه به ویژه ماموران دیپلماتیک و کنسولی انجام می شود. در مجموع شاخه ای از حقوق بین الملل که امروزه تحت عنوان دیپلماتیک و کنسولی شناخته می شود متضمن مقررات حاکم بر روابط دیپلماتیک و کنسولی است.
حقوق دیپلماتیک :حقوق دیپلماتیک به عنوان یکی از شاخه ها یا شعبات حقوق بین الملل ،دارای سابقه تاریخی کهن است زیرا روابط دیپلماتیک به صورت سنتی به دوران باستان بازمی گردد. امروزه طبق حقوق دیپلماتیک، اولین مرحله اجرای این حقوق، برقراری روابط دیپلماتیک است.
پس از آن موضوع انواع ماموریت دیپلماتیک مطرح می شود، یعنی این که ماموریت حالت دائمی دارد یا موقتی! بعد از مشخص شدن نوع ماموریت مساله نقش و وظایف ماموران دیپلماتیک پیش می آید. بنابر این، اجرای حقوق دیپلماتیک با برقراری روابط دیپلماتیک آغاز می شود و با خاتمه ی ماموریت دیپلماتیک به پایان می رسد.
سازوکار های حقوق بین الملل بر روابط دیپلماتیک :
1_تنظیم قواعد رفتاری
2_حل و فصل اختلافات
3_تقویت همکاری های بین المللی
4_تضمین حقوق دیپلماتیک
5_پاسخ به نقض حقوق بین الملل
حقوق بین الملل قواعد و اصولی را تعین می کند که رفتار کشورهای مختلف را در روابط دیپلماتیک تنظیم کند. در مواقعی که کشورها در روابط دیپلماتیک خود دچار اختلاف می شوند سازوکارهای حقوق بین الملل می تواند به عنوان ابزاری برای حل و فصل این اختلافات عمل کند. حقوق بین الملل می تواند همکاری های بین کشورهای مختلف را در زمینه هایی مانند تجارت، محیط زیست، امنیت و حقوق بشر تقویت کند و ازطریق توافقنامه ها و کنوانسیون های بین المللی کشورها می توانند به توافقات مشترک برسند و به تقویت روابط دیپلماتیک و حل مشکلات جهانی کمک کند. حقوق بین الملل به ویژه کنوانسیون های وین در خصوص روابط دیپلماتیک و کنسولی تضمین کننده حقوق قضایی و حفاظت از نمایندگان کشورها در کشورهای دیگر است و در صورتی که یک کشور حقوق بین الملل را نقض کند (مانند نقض حقوق بشر یا حمله به یک کشور دیگر) سازوکارهای حقوق بین الملل می تواند شامل تحریم ها و محکومیت های بین المللی یا حتی اقدامات نظامی تحت نظارت سازمان ملل باشند.
منابع حقوق دیپلماتیک :رسوم، عهدنامه، قوانین داخلی، رویه قضایی، عقاید علمای حقوق
*تاثیرات اصلی سازوکارها در روابط دیپلماتیک :
1_ایجاد چارچوب قانونی و حقوق مشترک
2_تسهیل گفت و گو و مذاکره
3_افزایش شفافیت و اعتماد سازی
4_مدیریت بحران ها و درگیری ها
5_تقویت همکاری های منطقه ای و جهانی
ایجاد چارچوب قانونی و حقوقی مشترک :
سازوکارهایی مانند منشور و سازمان ملل، کنوانسیون های ژنو یا پیمان های منطقه ای به کشورها چارچوب هایی می دهند تا بر اساس آن رفتار خود را تنظیم کنند و درگیری ها را کاهش دهند د همکاری ها را افزایش دهند.
تسهیل گفت و گو و مذاکره :
نهادهایی مانند سازمان ملل، اتحادیه اروپا، اتحادیه آفریقا یا سازمان همکاری اسلامی بسترهایی برای گفت و گو، مذاکره و میانجیگری فراهم می کنند که می توان مانع از تشدید بحران ها شود.
افزایش شفافیت و اعتماد سازی :
سازوکارهای نظارتی، گزارش دهی و راستی آزمایی (مانند آژانس بین المللی انرژی اتمی) به کشورها امکان می دهد نسبت به نیت ها و اقدامات یکدیگر اطمینان نسبی پیدا کنند.
مدیریت بحران ها و درگیری :
سازوکارهای دیپلماتیک مانند میانجیگری یا داوری بین المللی می تواند به حل مسالمت آمیز اختلافات کمک کنند و جلوی جنگ یا تشدید تنش را بگیرند.
تقویت همکاری های منطقه ای و جهانی :
سازوکار هایی مانند اجلاس های گروه 20، مجمع جهانی اقتصاد یا پیمان های منطقه ای نظیر ناتو یا آ سه آن به کشورها کمک می کنند تا منافع مشترک را دنبال کنند و چالش های فراملی را (مانند تغییر اقلیم یا تروریسم) به صورت هماهنگ مدیریت کنند.