یادداشت تحلیلی | پرونده CAS ۲۰۱۶/A/۴۴۸۹: درس هایی از نقش یک «پیش قرارداد/Pre-contract» در فوتبال (Beijing Renhe FC v. Marcin Robak)

هوالعلیم

یادداشت تحلیلی | پرونده CAS 2016/A/4489: درس هایی از نقش یک «پیش قرارداد/Pre-contract» در فوتبال 

(Beijing Renhe FC v. Marcin Robak)

🔍 مقدمه: وقتی یک ایمیل، بازی را عوض می کند

در تابستان ۲۰۱۴، باشگاه چینی Beijing Renhe با مارچین روباک، مهاجم لهستانی، به توافق رسید. قراردادی دو ساله با حقوق خالص ۱.۱ میلیون یورو. اما در نهایت، نه بازیکن به چین رفت، نه قرارداد نهایی امضا شد. در عوض، یک پیش قرارداد به دعوای حقوقی تبدیل شد که از فیفا تا دیوان داوری ورزش (CAS) کشیده شد. نتیجه؀ یک جریمه ۱۰۰ هزار یورویی برای باشگاه و یک درس حقوقی مهم برای فوتبال جهان.

🧩مسئله اصلی: پیش قرارداد چیست و چقدر الزام آور است؟

CAS در این رای برای اولین بار به طور روشن تمایز میان قرارداد قطعی و پیش قرارداد را در فوتبال تبیین کرد:

- قرارداد قطعی: باید تمام essentialia negotii (عناصر اساسی مانند مدت، حقوق، وظایف، طرفین) را داشته باشد. 

- پیش قرارداد: یک تعهد به انعقاد قرارداد آینده است؛ می تواند مشروط به شرایطی مانند معاینه پزشکی یا حتی توافق انتقالی باشد، مشروط بر اینکه صراحتا در متن ذکر شده باشد.

در این پرونده، باشگاه مدعی بود چون معاینه پزشکی انجام نشده، قرارداد وجود ندارد. اما CAS گفت: 

> «بله، این یک قرارداد قطعی نبود؛ اما یک پیش قرارداد معتبر بود که شما با ترک مذاکرات بدون دلیل موجه آن را نقض کردید.»

🧠 نکته کلیدی: تصویب ضمنی (Tacit Ratification)

باشگاه مدعی شد امضای آقای Liu Pengfei فاقد اختیار بوده است. اما CAS با استناد به ایمیل های بعدی باشگاه که در آن ها از «پیش قرارداد» یاد شده بود، اعلام کرد که باشگاه به طور ضمنی قرارداد را تصویب کرده است. 

این یک هشدار مهم برای باشگاه هاست: 

> حتی سکوت یا بی عملی در برابر یک سند می تواند به منزله پذیرش آن تلقی شود.

 ⚖️ بازدارندگی حقوقی: اصل «positive interest» در پیش قراردادها

CAS تاکید کرد که مطالبه خسارت ناشی از نقض پیش قرارداد، نباید صرفا به دستمزد ازدست رفته محدود شود. بلکه باید بازدارنده باشد تا باشگاه ها نتوانند بدون پیامد از تعهدات خود شانه خالی کنند. 

در این پرونده، خسارت ۱۰۰ هزار یورو تعیین شد؛ یعنی معادل دو ماه حقوق بازیکن، که کمتر از رای فیفا (۳۳۰ هزار یورو) بود، اما بیشتر از ادعای باشگاه (حداکثر ۱۱۸ هزار یورو).

 📌 چهار درس عملی برای باشگاه ها و ایجنت ها

۱. متن مهم است ، هر کلمه ای که در پیش قرارداد می نویسید، معنا و پیامد حقوقی دارد. 

۲. معاینه پزشکی میتواند شرط مجاز در پیش قراردادها باشدو می توانید معاینه پزشکی را شرط کنید، اما در قرارداد قطعی نمی توانید. 

۳. سکوت برابر با پذیرش یعنی اگر سندی را نمی پذیرید بلافاصله و صریحا آن را رد کنید؛ در غیر این صورت، تصویب ضمنی رخ می دهد.

 ۴. در مذاکره باید همواره حسن نیت وجود باشد. ترک مذاکره بدون دلیل موجه می تواند به پرداخت خسارت منجر شود، حتی اگر قرارداد نهایی امضا نشده باشد.

 🌍 پیام جهانی: فوتبال، دیگر صرفا یک بازی نیست

این پرونده نشان داد که فوتبال مدرن، یک حوزه حقوقی پیچیده است؛ جایی که ایمیل ها، پیامک ها و حتی سکوت می تواند میلیون ها دلار هزینه داشته باشد. 

در روزی که باشگاه های ایرانی نیز بیش از پیش با بازیکنان و ایجنت های بین المللی سروکار دارند، درس روز: 

> حقوق، بخش جدایی ناپذیر از مدیریت فوتبال است. 

و پیش قراردادها، دیگر صرفا «یک برگه امضا شده» نیستند؛ آن ها تعهداتی هستند که دیوان داوری ورزش، برایشان ضمانت اجرا قائل است.

برای مطالعه متن کامل رای (به زبان انگلیسی): 

[https://jurisprudence.tas-cas.org](https://jurisprudence.tas-cas.org) – جست وجو با شماره پرونده 4489

نویسنده: مصطفی لطفی . وکیل ورزشی . پژوهشگر حقوق فوتبال 

تاریخ: ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۵ - 4 مهر 1404