امکان سنجی اعمال تنبیهات انضباطی و مالی مدیریت باشگاه استقلال بر بازیکنان و کادرفنی پس از شکست ۷-۱

هوالحق

امکان سنجی اعمال تنبیهات انضباطی و مالی مدیریت باشگاه استقلال بر بازیکنان و کادرفنی پس از شکست ۷-۱

شکست سنگین ۷-۱ تیم فوتبال استقلال ایران مقابل الوصل امارات در لیگ ۲ قهرمانان آسیا، واکنش های تندی را در پی داشت و مدیریت باشگاه از اعمال تنبیهات انضباطی و مالی برای اعضای کادر فنی و بازیکنان خبر داد. این تصمیم، از منظر حقوق ورزشی و قوانین حاکم بر فوتبال، دارای ابعاد مختلفی است که بررسی آن نیازمند تحلیل دقیق مقررات فیفا، قوانین داخلی ایران و اصول حاکم بر قراردادهای ورزشی است.

چارچوب حقوقی قراردادهای ورزشی

قراردادهای بازیکنان و مربیان با باشگاه های فوتبال، قراردادهای استخدامی ویژه هستند که علاوه بر اصول کلی حقوق کار، تحت تاثیر قوانین خاص ورزشی نیز قرار دارند. در این قراردادها، تعهدات متقابل طرفین به وضوح ذکر می شود. بازیکن متعهد به رعایت انضباط، ارائه حداکثر عملکرد حرفه ای، حفظ آمادگی جسمانی و پیروی از دستورات کادر فنی است. در مقابل، باشگاه متعهد به پرداخت به موقع دستمزد، فراهم کردن امکانات لازم و رعایت حقوق قانونی بازیکن است.

با این حال، عملکرد ضعیف یا شکست در یک مسابقه، به خودی خود، مبنای قانونی محکمی برای اعمال تنبیهات مالی مانند کسر از قرارداد یا جریمه نقدی نیست، مگر اینکه بندهای مشخصی در قرارداد یا آیین نامه های داخلی باشگاه وجود داشته باشد که به صراحت چنین اجازه ای را بدهد.

آیین نامه های انضباطی داخلی و قراردادهای استاندارد فیفا

بر طبق مفاد اساسنامه فیفا، باشگاه ها می توانند آیین نامه های انضباطی داخلی خود را تدوین کنند. این آیین نامه ها باید با قوانین فیفا، قوانین ملی و اصول قراردادهای استخدامی هماهنگ باشند. این به این معناست که تنبیهات نمی توانند خودسرانه و خارج از چارچوب های قانونی اعمال شوند.

در نمونه قراردادهای استاندارد فیفا (FIFA Standard Player Contract) که اغلب به عنوان الگو برای قراردادهای داخلی استفاده می شود، به ندرت بندی برای جریمه مالی به دلیل عملکرد فنی ضعیف (مانند باخت سنگین) وجود دارد. جریمه ها معمولا برای تخلفات انضباطی مشخصی مانند غیبت غیرموجه از تمرین، رفتار غیرحرفه ای، مصرف مواد مخدر یا نقض قوانین باشگاه در نظر گرفته می شوند.

بنابراین، اگر قراردادهای بازیکنان استقلال یا آیین نامه انضباطی داخلی باشگاه، بندی مشخص در مورد جریمه مالی به دلیل عملکرد ضعیف فنی نداشته باشند، اعمال تنبیهات مالی می تواند از نظر حقوقی قابل اعتراض باشد.

بررسی از منظر فدراسیون فوتبال ایران

مقررات نقل و انتقالات و وضعیت بازیکنان فدراسیون فوتبال ایران و همچنین مقررات انضباطی، چارچوب مشخصی برای تنبیهات مالی تعیین کرده اند. این مقررات معمولا به تخلفاتی چون غیبت غیرموجه، نقض قوانین انضباطی و ایجاد حواشی می پردازند. عملکرد فنی در زمین بازی، موضوعی است که به سختی می توان آن را به عنوان تخلفی انضباطی تعریف کرد، مگر اینکه شواهد قابل اثباتی مبنی بر کم کاری عمدی، تبانی یا عدم رعایت اصول حرفه ای وجود داشته باشد. اثبات چنین مواردی بسیار دشوار است و نیاز به شواهد فنی و قانونی قوی دارد.

در صورت بروز اختلاف، بازیکنان می توانند به کمیته وضعیت بازیکنان فدراسیون فوتبال ایران شکایت کنند. این کمیته با بررسی قرارداد و آیین نامه های داخلی باشگاه، مشروعیت قانونی جریمه اعمال شده را بررسی می کند. در گذشته نیز مواردی از این دست وجود داشته و کمیته مذکور معمولا به نفع بازیکنانی رای داده که جریمه آن ها خارج از چارچوب قرارداد و آیین نامه های قانونی اعمال شده است.

نتیجه گیری و تحلیل حقوقی

تصمیم مدیریت باشگاه استقلال برای اعمال تنبیهات انضباطی و مالی، هرچند ممکن است واکنشی به نارضایتی هواداران باشد، اما از منظر حقوق ورزشی باید با دقت و بر اساس اصول قانونی انجام شود.

• مشروعیت جریمه: مشروعیت قانونی جریمه ها وابسته به وجود بندهای صریح در قراردادهای بازیکنان و آیین نامه انضباطی داخلی باشگاه است. در صورت نبود چنین بندهایی، جریمه ها می توانند خودسرانه و غیرقانونی تلقی شوند.
• تفاوت عملکرد و تخلف: باید بین "عملکرد ضعیف فنی" که بخشی از ریسک هر ورزش حرفه ای است، و "تخلف انضباطی" که نقض قوانین است، تمایز قائل شد. باخت ۷-۱ به خودی خود یک تخلف انضباطی نیست، مگر اینکه با شواهد محکمی از کم کاری عمدی همراه باشد.
• احتمال اعتراض بازیکنان: اگر تنبیهات مالی بدون پشتوانه قانونی اعمال شوند، احتمال اعتراض و شکایت بازیکنان به کمیته وضعیت بازیکنان فدراسیون فوتبال ایران وجود دارد که می تواند منجر به لغو جریمه و حتی محکومیت باشگاه به پرداخت هزینه های دادرسی شود.

در نهایت ، باشگاه استقلال برای پیشگیری از مشکلات حقوقی آتی، باید تنبیهات را بر اساس چارچوب های قانونی موجود در قراردادها و آیین نامه های داخلی خود اعمال کند. این موضوع نه تنها به حفظ نظم و انضباط کمک می کند، بلکه از ورود باشگاه به چالش های حقوقی که می تواند منجر به ضررهای مالی و اعتباری بیشتر شود، جلوگیری خواهد کرد.

مصطفی.لطفی.وکیل ورزشی.پژوهشگرحقوق فوتبال