اثربخشی مداخله گروهی مددکاری اجتماعی در کاهش اضطراب در شرایط بحرانی: تجربه میدانی

اثربخشی مداخله گروهی مددکاری اجتماعی در کاهش اضطراب در شرایط بحرانی: تجربه میدانی
چکیده
در شرایط بحرانی جامعه، اضطراب یکی از شایع ترین واکنش های روانی محسوب می شود که نیاز به مداخلات هدفمند دارد. این گزارش تجربه ای، نتایج برگزاری کارگاه های گروهی مدیریت اضطراب با زنان محله طی ۱۲ روز بحرانی کشور را ارائه می دهد. هدف از این مطالعه، بررسی اثربخشی ترکیب تکنیک های عملی با اصول مددکاری اجتماعی در کاهش سطح اضطراب و تقویت مهارت های اجتماعی شرکت کنندگان بود.
کلیدواژه ها
مدیریت اضطراب، کار گروهی، مددکاری اجتماعی، توانمندسازی، شرایط بحرانی، حمایت اجتماعی
مقدمه
اضطراب یکی از شایع ترین اختلالات روانی است که می تواند عملکرد فردی و اجتماعی را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. در شرایط بحرانی و پرتنش، شیوع اضطراب افزایش یافته و نیاز به مداخلات روانی-اجتماعی احساس می شود. رویکرد کار گروهی به دلیل مزایایی چون حمایت اجتماعی، یادگیری بین فردی و هزینه-اثربخشی، از جمله روش های مطلوب برای مداخله در چنین شرایطی محسوب می شود.
روش شناسی
جمعیت هدف
گروهی از زنان محله با دامنه سنی متنوع که در معرض تنش های ناشی از شرایط بحرانی قرار داشتند.
مداخله
برنامه مداخله ای شامل چندین جلسه گروهی با رویکرد مددکاری اجتماعی طراحی شد. اصول اساسی به کار گرفته شده عبارت بودند از:
توانمندسازی شرکت کنندگان
گوش دادن فعال و همدلی
ایجاد فضای امن برای اشتراک گذاری
تقویت حمایت اجتماعی
ساختار جلسات
هر جلسه شامل اجزای زیر بود:
بحث گروهی هدایت شده
تمرین های عملی مدیریت اضطراب
ارائه بازخورد جمعی
تسهیل یادگیری بین فردی
یافته ها
نتایج مشاهده شده پس از اجرای برنامه عبارت بودند از:
کاهش قابل توجه سطح اضطراب شرکت کنندگان
بهبود مهارت های ارتباطی گروه
افزایش سطح همدلی و حمایت اجتماعی میان اعضا
توسعه مهارت های خودمدیریتی در شرایط استرس زا
بحث و نتیجه گیری
تجربه حاصل از این مداخله، اثربخشی ترکیب نظریه های مددکاری اجتماعی با فعالیت های عملی را در شرایط بحرانی تایید کرد. ایجاد فضای امن و مشارکتی باعث شد که شرکت کنندگان بتوانند نگاهی تازه به توانمندی ها و چالش هایشان داشته باشند.
این یافته ها با ادبیات موجود در حوزه مداخلات گروهی برای مدیریت اضطراب همخوانی دارد و اهمیت حمایت اجتماعی در بهبود سلامت روان را برجسته می سازد. همچنین، نشان داد که دانش مددکاری اجتماعی در کاربرد عملی و در شرایط واقعی جامعه قابلیت تاثیرگذاری بالایی دارد.
منابع
همتی، فریده (۱۳۹۵). کار با گروه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران
کریمی، یوسف (۱۳۹۸). مددکاری اجتماعی گروهی: نظریه و عمل. تهران: انتشارات سمت
سلیمی، علی و همکاران (۱۳۹۷). اثربخشی درمان گروهی در کاهش اضطراب. فصلنامه علمی-پژوهشی سلامت روان، ۱۵(۲)، ۸۵-۹۶
محمدی، احمد (۱۳۹۶). روش های مداخله در بحران های روانی-اجتماعی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران
American Psychological Association (2020). Group therapy approaches for anxiety disorders: A comprehensive guide. Journal of Clinical Psychology, 76(4), 245-261
Yalom, I. D., & Leszcz, M. (2020). The theory and practice of group psychotherapy. New York: Basic Books
Corey, G. (2019). Theory and practice of group counseling. Boston: Cengage Learning
نویسنده:
مهری بابالو، مددکار اجتماعی، دانش آموخته دانشگاه شاهد تهران