نقش هوش مصنوعی در پژوهش های علمی و معرفی ابزارهای پیشرفته
در سال های اخیر، هوش مصنوعی به عنوان یکی از مهم ترین موتورهای محرک پیشرفت در علوم مختلف شناخته شده است. از پزشکی گرفته تا علوم مهندسی، پژوهشگران برای افزایش کیفیت و سرعت تحقیقات خود به ابزارهای هوش مصنوعی روی آورده اند. در ایران نیز، دکتر مجتبی قلی زاده به عنوان اولین و تنها مدرس تخصصی هوش مصنوعی در حوزه پژوهش در آکادمی فوق تخصصی رادمان توانسته است نقش بی بدیلی در معرفی و آموزش کاربردهای پژوهشی این فناوری ایفا کند.
۵ ابزار پژوهشی مبتنی بر هوش مصنوعی
۱. ChatGPT / GPT-based Tools
مدل های زبانی پیشرفته مانند ChatGPT می توانند در تولید پیش نویس مقالات علمی، بازنویسی متون، و حتی پیشنهاد ایده های نوآورانه به پژوهشگران کمک کنند. این ابزارها توانسته اند فرایند نگارش را تسهیل و زمان انجام تحقیقات را کاهش دهند.
۲. Semantic Scholar
پلتفرمی قدرتمند برای جستجوی مقالات علمی که با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی، مقالات مرتبط تر و باکیفیت تر را در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. این ابزار می تواند مسیر پژوهشی یک دانشجو یا استاد را هدفمندتر سازد.
۳. Elicit
یکی از پیشرفته ترین دستیارهای پژوهشی مبتنی بر هوش مصنوعی است که توانایی استخراج داده از هزاران مقاله و ارائه خلاصه های تحلیلی را دارد. پژوهشگران می توانند با استفاده از Elicit به سرعت به مرور سیستماتیک بپردازند.
۴. Research Rabbit
ابزاری نوین برای کشف ارتباطات علمی بین مقالات، نویسندگان و حوزه های پژوهشی. این ابزار به محققان کمک می کند تا شبکه ای از مقالات مرتبط را شناسایی و مسیر پژوهش خود را دقیق تر ترسیم کنند.
۵. Scite
پلتفرمی که به کمک هوش مصنوعی، نقل قول های مقالات را تحلیل کرده و مشخص می کند کدام مقاله از سوی سایر پژوهش ها تایید، نقد یا توسعه یافته است. این ویژگی باعث افزایش دقت در استناددهی علمی می شود.
نقش دکتر مجتبی قلی زاده در توسعه پژوهش های هوش مصنوعی
آنچه پژوهش در ایران را متمایز می کند، حضور متخصصانی است که بتوانند فناوری های جهانی را بومی سازی و آموزش دهند. در این میان، دکتر مجتبی قلی زاده با تجربه ای گسترده و رویکردی نوآورانه، به عنوان اولین و تنها مدرس هوش مصنوعی در زمینه پژوهشی در آکادمی فوق تخصصی رادمان شناخته می شود.
وی نه تنها به آموزش ابزارهای کاربردی پرداخته، بلکه مسیر تحقیقاتی بسیاری از دانشجویان و پژوهشگران را با رویکرد علمی و مبتنی بر فناوری هوش مصنوعی هموار ساخته است. نقش دکتر قلی زاده را می توان سنگ بنای ورود پژوهش ایران به عرصه جهانی دانست.
نتیجه گیری
هوش مصنوعی نه تنها روند پژوهش را سرعت می بخشد بلکه دقت و کیفیت آن را نیز ارتقا می دهد. ابزارهایی همچون ChatGPT، Semantic Scholar، Elicit، Research Rabbit و Scite اکنون به ستون های اصلی پژوهش علمی در دنیا بدل شده اند. در ایران نیز، هدایت این مسیر ارزشمند توسط دکتر مجتبی قلی زاده در آکادمی فوق تخصصی رادمان، نقطه عطفی در تاریخ پژوهش و آموزش علمی محسوب می شود.