"متا دیتا " پایه اینترنت و مدیریت اطلاعات مدرن

15 شهریور 1404 - خواندن 5 دقیقه - 94 بازدید

"متا دیتا پایه اینترنت و مدیریت اطلاعات مدرن"

متا دیتا Meta Data یکی از عجایب دنیای امروز ماست .متا دیتا اطلاعاتی که ویژگی ها، مشخصات، و context (زمینه و مفهوم) یک داده اصلی را توصیف می کنند. این اطلاعات کمک می کنند داده اصلی را راحت تر پیدا کنیم، مدیریت کنیم، بفهمیم و از آن استفاده کنیم.متا دیتا را بر اساس کاربردش به دسته های مختلفی تقسیم می شود :

متا دیتای توصیفی (Descriptive) برای شناسایی و کشف یک منبع استفاده می شود به عنوان مثال کلمات کلیدی در یک کتاب یا خلاصه ان ، متا دیتای ساختاری (Structural) نشان می دهد که یک شیء پیچیده (مثل یک کتاب یا یک فیلم) چگونه ساخته شده است.مثل ترتیب صحنه های یک فیلم، رابطه بین جدول های مختلف در یک پایگاه داده ،متا دیتای مدیریتی (Administrative) اطلاعاتی برای مدیریت منبع ارائه می دهد مانند نوع فایل، حجم فایل، تاریخ ایجاد، تاریخ آخرین تغییر و.....

متا دیتا ها کمک می کند حجم عظیمی از اطلاعات را به راحتی دسته بندی و مرتب کنیم و به ما می گوید داده از کجا آمده، چه زمانی ایجاد شده و هدف از ایجاد آن چیست. این موضوع برای داده های تاریخی و علمی بسیار حیاتی است و در واقع متا دیتا همان اطلاعات پشت صحنه است که به داده های اصلی معنا و مفهوم می بخشد و استفاده از آن ها را ممکن می سازد تحلیل داده های کلان (Big Data) و حفظ حریم خصوصی، همه و همه به متا دیتا وابسته هستند.یک عکس ساده که با گوشی هوشمند خود گرفته اید مختصات GPS دقیق ،مدل زمان و ساعت گوشی و .... همگی جزو متا دیتا هستند که میتواند مورد استفاده و یا حتی سو استفاده قرار گیرند .

مثلا اگر یک شرکت بخواهد ادعای "منشا ارگانیک" محصول خود را ثابت کند ،متادیتا می تواند تاریخچه سفر محصول از مزرعه تا قفسه فروشگاه را ردیابی کند(Data Lineage). این شامل متادیتای مربوط به حمل ونقل، شرایط نگهداری (مثل دما) و گواهی ها می شود. مصرف کننده با اسکن یک QR Code می تواند به این متادیتا دسترسی پیدا کند.

یک مثال بسیار موفق و ملموس دبگر در این زمینه، شرکت تفلیکس(Netflix) است.نتفلیکس به طورmasterful (استادانه) از متادیتا استفاده می کند تا نه تنها تجربه کاربری را متحول کند، بلکه کسب وکار خود را به طور کامل بر پایه آن بنا نهاده است.عنوان، کارگردان، بازیگران، ژانر، سال تولید، خلاصه داستان، امتیاز IMDB. نتفلیکس برای هر فیلم یا سریال، هزاران تگ متادیتای بسیار ریز ایجاد می کند. اینها فراتر از "کمدی" یا "اکشن" هستند. مثلا: صحنه پایانی غافلگیرکننده و حاوی صحنه های نوستالژیک دهه هشتاد میلادی! چه چیزی را تماشا می کنید؟چه زمانی تماشا می کنید؟ (صبح، شب، آخر هفته) چه مورادی را دوبار میبینید و یا کجای فیلم را جلو میزنید ؟ و یا به چه وسیله ای فیلم میبینید لپ تاپ موبایل و یا تلویزیون و... الگوریتم های نتفلیکس با ترکیب متادیتای محتوا و متادیتای رفتاری شما، سلیقه شما را حتی از خودتان بهتر می دانند. آنها به شما پیشنهاداتی می دهند که بر اساس "افرادی با سلیقه مشابه شما این را پسندیده اند" یا "به دلیل تماشای فلان فیلم، این را پیشنهاد می کنیم" است. نتفلیکس حتی نسخه های مختلف تریلر یا معرفی فیلم را برای افراد مختلف نشان می دهد.اگر شما بازیگر خاصی را دوست دارید تریلیری خواهید دید که از او بیشتر استفاده شده و یا اگر عاشق صحنه های عاشقانه هستید تکه های عاشقانه فیلم را خواهید دید . نتفلیکس با تحلیل متادیتا می فهمد که چه نوع محتوایی در کدام منطقه جغرافیایی محبوبیت دارد. این به آنها کمک می کند تصمیم بگیرند که حق پخش کدام فیلم ها را برای کدام کشورها بخرند یا چه تولیداتی را برای کدام بازارها بسازند.

در اقتصاد ،اقتصاددانان و تحلیلگران برای مدل سازی و پیش بینی به داده های قابل اعتماد نیاز دارند. متادیتا صحت و دقت این داده ها را تضمین می کند.در واقع، می توان آن را "نفت خام اقتصاد دیجیتال"** دانست که به داده ها ارزش می بخشد و جریان آن ها را ممکن می سازد.متادیتا پایه و اساس خرید و فروش داده را فراهم می کند. متادیتا با از بین بردن عدم تقارن اطلاعاتی و کاهش هزینه های مبادله، اصطحکاک در بازار را به حداقل میرساند. این امر به عرضه و تقاضا اجازه میدهد با کارایی بینظیری یکدیگر را پیدا کنند، بر اساس اطلاعات کاملتر تصمیم بگیرند و در نهایت، بازار را به سمت یک نقطه تعادل کارآتر، شفافتر و سریعتر سوق دهد و یا وقتی برای وام درخواست می دهید، بانک نه فقط به تاریخچه تراکنش های شما (داده خام) نگاه می کند، بلکه به متادیتای آن توجه می کند یعنی چه چیزی، کی، کجا خریده اید ، ثبات درآمد، زمان پرداخت قبوض و... پس از ان است که بانک میتواند ریسک دادن وام به شما را به حداقل برساند.

در دنیای امروز، متا دیتا یک دارایی استراتژیک است؛ همان طور که نفت در قرن گذشته جهان را متحول کرد، متا دیتا نیز سوخت و سیمان اقتصاد دیجیتال است. کنترل و درک این دارایی، کلید موفقیت در عصر حاضر به شمار می رود.