علی جودکی
11 یادداشت منتشر شدهتحول ارتباطات انسانی در گذر زمان و فضا
🔸از حدود سیصد هزار سال پیش، انسان هوشمند در جریان زندگی و در بسترهای مکانی گوناگون، شبکه های ارتباطی خود را به تدریج شکل دادند.
زمان و مکان، دو عامل بنیادین در تعیین الگوهای ارتباطی انسان بوده اند.
🔸در این مسیر، ارتباطات عمدتا به صورت رودررو و متکی بر گفت وگو، زبان بدن و تعاملات فیزیکی مانند دست دادن استوار بوده نه بر مبنای نوشتار یا فناوری های ارتباطی از راه دور.
🔸با ظهور فناوری، جغرافیای ارتباطات انسانی دچار تحول بنیادین شد. این امر فواصل مکانی را کمرنگ تر ساخت، اما این تغییر فناورانه، همخوانی کاملی با قابلیت های ذاتی و تجربیات تاریخی انسان در تعاملات حضوری ندارد.
🔸در فضای مجازی که حس مکان تا حدودی از بین می رود، انتقال ظرایف احساسی از طریق پیام های متنی با چالش مواجه می شود. چرا که فقدان نشانه های بصری و غیرکلامی مانند چهره و زبان بدن، درک متقابل را محدود می کند.
🔸از این دیدگاه، افرادی که پیش تر در یک فضای جغرافیایی مشترک تجربه ی تعامل داشته اند، به دلیل آشنایی با زمینه های فرهنگی و غیرکلامی یکدیگر، در ارتباطات مجازی کمتر دچار سوءتفاهم می شوند.
🔹توصیه می شود که در هر محیط ارتباطی، چه در فضای واقعی و چه در فضای مجازی، نیتی مبتنی بر خیرخواهی و دوستی حاکم باشد تا اثرات منفی ناشی از فقدان نشانه های غیرکلامی به حداقل برسد.